ابزار محاسبه bmi شاخص توده بدنی | همه چیز درباره Bmi
فهرست مطالب
بیش از ۱۰۰ سال است که از شاخص توده بدنی یا bmi برای کمک به متخصصان پزشکی در زمینه بررسی اضافه وزن یا کمبود وزن بیماران استفاده میشود. در اصل برای محاسبه bmi از یک فرمول ریاضی ساده استفاده میشود که در دهه ۱۸۳۰ توسط آدولف کوتله ریاضیدان بلژیکی ابداع شد.
طبق این فرمول، با تقسیم وزن به کیلوگرم بر مجذور قد به متر مربع، شاخص bmi محاسبه میشود و بر اساس آن هر فرد در هر سنی میتواند محدوده وزن نرمال و ایدهآل خود را ارزیابی کند. اصولا فردی با bmi بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹۹ از نظر وزنی نرمال در نظر گرفته میشود. با این حال این شاخص نقایصی نیز دارد؛
مثلا در طی محاسبه bmi تمایزی بین اندازه توده چربی فرد با توده عضلانی او مشاهده نمیشود. به همین دلیل اخیرا پیشنهاد شده است که علاوه بر این شاخص، متخصصان تغذیه نسبت دور کمر به قد فرد را نیز بررسی کنند.
دقیقا مطابق با روشی که متخصصان حاضر در رژیم پذیرش۲۴ به کار میگیرند و طبق نتایج بدست آمده به شما رژیم غذایی متناسب با شرایط بالینی فعلی شما ارائه میدهند.
بدین شکل از مشکلات رفتوآمد و خطرات همهگیری فعلی ویروس کرونا نیز خلاص میشوید. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را هر آنچه که باید در مورد این شاخص مهم بدانید آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید!
bmi چیست؟
bmi در اصل یک معیار متداول برای اندازهگیری وزن بدن است و اکثر متخصصان پزشکی از آن برای طبقهبندی افراد در محدوده وزن طبیعی، اضافه وزن یا چاقی استفاده میکنند. با استفاده از این روش، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در آمریکا (CDC) تخمین زده است که بیش از یک سوم افراد بزرگسال در کشورهای توسعهیافته چاق هستند.
برخی از منتقدان معتقدند که محاسبه bmi اگرچه میتواند هشدار خوبی برای بررسی میزان خطر بروز برخی بیماریها و پیامدهای سلامتی مرتبط باشد، اما نحوه اندازهگیری آن دقیق نیست. البته CDC نیز اعلام کرده است که نباید از bmi برای محاسبه میزان چربی بدن یا تشخیص دقیق وضعیت بالینی استفاده شود.
به همین دلیل معمولا پزشکان بعد از مشاهده bmi زیاد، دستور انجام آزمایش خون میدهند که میتوان به کمک نتیجه آن به قطع در مورد کلسترول بالا یا قند خون بالای بیمار نظر داد.
اهمیت bmi نرمال در بزرگسالان
حفظ رنج طبیعی bmi در افراد بزرگسال بسیار اهمیت دارد؛ چرا که bmi بالا با افزایش خطر ابتلا به بیماریهایی مانند بیماریهای قلبی، کلسترول و فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ همراه است. بر اساس تجزیه و تحلیل دادههای منتشر شده در فوریه ۲۰۱۹ در مجله بهداشت جهانی لانست (Lancet Public Health)، این مساله با افزایش خطر بروز سرطانهای روده بزرگ، سرطان آندومتر رحم، کیسه صفرا، کلیه، مولتیپل میلوما و سرطان لوزالمعده نیز مرتبط است.
پس بهتر است همین الان دست به کار شوید و طبق فرمول ارائه شده در ذیل bmi خود را محاسبه کنید. برای محاسبه bmi باید وزن خود بر حسب کیلوگرم را تقسیم بر مجذور قد خود بر حسب متر مربع کنید. به عنوان مثال اگر وزن شما ۷۰ کیلوگرم و قد شما ۷۰/۱ متر باشد؛ باید عدد ۷۰ را تقسیم بر مجذور قد یعنی ۷۰/۱*۷۰/۱ کنید که تقریبا عددی معادل ۲۲/۲۴ میشود. این عدد همان شاخص توده بدنی یا bmi شما میباشد.
لیست محدودههای bmi
از نظر بسیاری از متخصصان تغذیه، هرکدام از محدودههای bmi زیر نشانهای از یک وضعیت بالینی هستند:
- زیر ۱۸.۵: کمبود وزن
- ۱۸.۵ تا ۲۴.۹: طبیعی و نرمال
- ۲۵ تا ۲۹.۹: اضافه وزن
- ۳۰ تا ۳۴.۹: چاقی
- ۳۵ به بالا: چاقی شدید
اگرچه معمولا در محاسبه شاخص توده بدنی جنسیت و سن افراد در نظر گرفته نمیشوند؛ اما به طور کلی، زنان در هر سنی نسبت به مردان همسن خود درصد چربی بیشتری دارند و هرچه سن ما افزایش مییابد، وزنی که تحمل میکنیم بیشتر ناشی از تجمع چربی است تا توده عضلانی. چرا که با افزایش سن روند تحلیل عضلات آغاز میشود.
bmi chart چیست؟
شما میتوانید به جای محاسبه دستی با فرمول bmi، از جدول bmi یا همان bmi chart استفاده کنید و با بدست آوردن نقطه تلاقی خطوط امتدادی محل قد و وزن خود، شاخص را بدست آورید. سپس با توجه اینکه شاخص شما در چه محدوده رنگی باشد؛ میتوانید متوجه شوید که نرمال، دارای اضافه وزن، چاق و غیره هستید یا خیر.
عوامل موثر بر bmi چیست؟
bmi بالا در اصل مربوط به وزن و تجمع بیش از حد چربی بدن است. چربی هنگامی در بدن تجمع مییابد که انرژی (کالری) دریافتی از طریق غذا بیش از انرژی باشد که ما در اثر فعالیت روزانه میسوزانیم. از طرفی معمولا مصرف کم میوه و سبزیجات با افزایش وزن همراه است؛ زیرا تراکم انرژی این غذاها نسبت به غذاهای دیگر کمتر است.
پس مصرف زیاد چربی و قند با bmi بالاتر مرتبط است؛ زیرا دیگر جایگاهی برای مصرف میوهها و سبزیجات نمیماند. افرادی که به دلیل بیماری یا جراحت از نظر جسمی قادر به ورزش و فعالیت نیستند؛ ممکن است دچار افزایش وزن و در نتیجه bmi بالا شوند. بنابراین جای تعجب نیست که هرچه بیشتر بنشینید و حرکت کمتری داشته باشید، خطر ابتلا به مرگ زودرس و بیماریهای مزمن در شما افزایش مییابد.
تاثیر bmi روی بروز بیماریها و طول عمر
نتایج مطالعات در مورد ارزیابی رابطه بین bmi و خطر ابتلا به بیماریها یا مرگ زودرس، نشان میدهند که bmi بالاتر ممکن است به یک باره خطر ابتلا به پیامدهای منفی در سلامتی را افزایش دهد. چرا که به طور قطع با خطرات مرتبط با چاقی مرتبط است. خطراتی چون:
اصولا اضافه وزن با تجمع چربیهای زیاد و سوء عملکرد سیستمهای بدن همراه است. زیرا تولید بیش از حد سلولهای چربی منجر به تولید بیش از حد گلوکز خون، هورمونها، تجمع پلاک در رگها و وارد شدن فشار بیشتر بر استخوانها و اندامها میشود.
جالب است بدانید که همیشه محاسبه bmi بالا هم بد نیست! برخی تحقیقات نشان میدهند که اگر به دلیل بیماری مزمنی مانند بیماری قلبی یا سرطان در بیمارستان بستری باشید، داشتن bmi بالاتر ممکن است اثر محافظتی ایجاد کند. این پدیده “پارادوکس چاقی” نامیده میشود و ممکن است تا حدی به این دلیل باشد که وزن و عضله اضافی میتواند وزن و توده عضلانی از دست رفته را در طی بیماری طولانی جبران و در نهایت به بهبودی سریعتر کمک کند.
راههای کاهش bmi
از آنجایی که محاسبه bmi وابسته به وزن و قد فرد است؛ افراد بالغی که میخواهند شاخص توده بدنی خود را کاهش دهند باید وزن کم کنند، زیر اندازه قد آنها دیگر ثابت شده است. انجام مراحل زیر میتواند در کاهش bmi به شما کمک کنید:
انتخاب هوشمندانه غذاهایی که میخورید
در حال حاضر رژیمهای غذایی مختلفی مانند رژیم کتوژنیک برای کاهش وزن وجود دارند. اما به طور کلی، خوردن بیشتر غذاهای کمکالری و سرشار از فیبر مانند سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات سبوسدار روشی امتحان شده و قطعی برای کاهش وزن بدن است. دستورالعملهای غذایی وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) نشان میدهند که میزان تنوع، تراکم مواد مغذی و اندازه آنها در روند کاهش وزن اهمیت دارد.
برای حفظ سلامتی باید مصرف قندهای مصنوعی، چربیهای ناسالم و سدیم را محدود کرد. به طوری که میزان مصرف قندهای مصنوعی و چربیهای اشباع کمتر از ۱۰ درصد کل کالری دریافتی باشد و سدیم به میزان کمتر از ۲۳۰۰ میلیگرم در روز مصرف شود.
به طور منظم ورزش کنید
دفتر پیشگیری از بیماریها و ارتقا سلامت آمریکا برای هر فرد در هفته، ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی هوازی با شدت متوسط (مانند بازی تنیس یا پیادهروی) یا ۷۵ دقیقه فعالیت بدنی هوازی با شدت شدید (مانند دوچرخهسواری، شنا، دویدن یا آهسته دویدن) را توصیه میکند. حتی برای مزایای بیشتر سلامتی میتوانید ورزش با شدت متوسط را به ۳۰۰ دقیقه در هفته یا فعالیت بدنی هوازی با شدت شدید را به ۱۵۰ دقیقه در هفته برسانید.
خواب کافی داشته باشید
بیشتر بزرگسالان به هفت تا نه ساعت خواب در شبانهروز نیاز دارند. کمبود خواب مزمن و یا کیفیت پایین خواب ممکن است خطر ابتلا به مشکلات سلامتی مثل فشار خون بالا، بیماریهای قلبی عروقی، دیابت، افسردگی و چاقی را افزایش دهد.
استرسهای روزانه خود را به خوبی مدیریت کنید
جلوگیری از بروز استرس غیرممکن است و البته همه استرسها بد نیستند. اما استرس مزمن باعث وارد شدن فشار بیشتر بر بدن میشود که میتواند خطر چاقی، فشار خون بالا، بیماری قلبی و دیابت نوع ۲ و همچنین اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی را افزایش دهد.
یکی از راههای مدیریت استرس مزمن، ورزش منظم است؛ بخصوص ورزشهایی مثل یوگا، مدیتیشن یا تای چی. برخورداری از حمایت عاطفی دوستان و خانواده و گفتگوی آزاد با تیم مراقبتهای بهداشتی نیز میتواند کمک زیادی به شما در این زمینه بکند.
در بیرون از خانه کمتر غذا بخورید و بیشتر در خانه غذا بپزید
پختن و خوردن غذا در خانه معمولاً منجر به کاهش مصرف قند، چربی و کربوهیدراتهای تصفیهشده و ناسالم میشود. چرا که در خانه میتوانید از مواد اولیه سالم مانند غلات کامل، پروتئین بدون چربی و سبزیجات استفاده کنید. یک وعده غذایی مانند سینه مرغ با برنج قهوهای و سالاد را میتوانید در کمتر از ۳۰ دقیقه آماده کنید. پس اگر بخواهید، پخت انواع غذاها وقت زیادی از شما نمیگیرد!
خطر bmi بالای کودکان و نوجوانان
اخیرا طبق آمار ارائه شده، مشخص شده است که درصد زیادی از کودکان و نوجوانان به دلیل مصرف زیاد غذاهای ناسالمی مثل فست فود و کاهش فعالیت بدنی بخصوص در شرایط فعلی همهگیری ویروس کرونا، دچار اضافه وزن و حتی چاقی شدهاند. در صورتی که شما به عنوان پدر و مادر مسئول اصلی وضعیت بالینی کودک خود هستید.
تحقیقات نشان میدهد که چاقی ممکن است خطر ابتلا به افسردگی فرزند شما را افزایش دهد و کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن یا چاقی ممکن است از خود تصویر منفی داشته باشند، بخصوص اگر دختر باشند. پس تصمیم موثر شما برای تغییر سبک زندگی خانواده، میتواند به بازگشت عزت نفس کودک شما نیز کمک کند.
فقط کافی است به جای غذاهای پرچرب و دارای ارزش غذایی کم مانند غذاهای آماده و فرآوریشده، غذاهای خانگی دارای پروتئین بدون چربی و غلات کامل را جایگزین کنید و مصرف میوهها، سبزیجات و لبنیات کمچرب را بیشتر کنید.
در کنار آن تشویق کودک به فعالیت بدنی بیشتر، در کاهش bmi بسیار موثر است. کارشناسان تغذیه و پزشکان اطفال پذیرش۲۴ میتوانند کمکهای تخصصیتری به شما در این زمینه بکنند. چرا که آیندهای دشوار با احتمال بروز بیماریهایی مانند دیابت، سرطان، فشار خون و کلسترول بالا و حتی سکته در انتظار این گروه از کودکان و نوجوانان است!
باورهای درست و غلط درباره محاسبه bmi
حقیقت این است که محاسبه bmi معیار مناسبی برای غربالگری است و اطلاعات دقیقی از وضعیت سلامتی به شما نمیدهد. چرا که فقط فاکتورهای وزن و قد را در نظر میگیرد و فاکتورهای دیگری را که در خطر ابتلا به بیماریهای مزمن و متابولیک موثر هستند مانند فشار خون، قند خون و کلسترول را در نظر نمیگیرد.
از نظر بسیاری از پزشکان هنگام تعیین دقیق وضعیت سلامتی یک فرد باید عواملی مانند میزان توده عضلانی، میزان توده چربی، سطح فعالیت و نوع تغذیه نیز ارزیابی شوند. بنابراین ارزیابی شاخصها و نسبتهای دیگری مثل موارد زیر ممکن است مناسب تر از محاسبه bmi باشد:
- نسبت وزن به قد
- دور کمر
- نسبت دور کمر به باسن
- درصد چربی بدن و درصد توده عضلانی بدن
از نظر محققان و پزشکام متخصص تغذیه، برای افراد مسن و بالای ۶۵ سال، ورزشکار، خانمهای باردار و شیرده و از نژاد آسیایی، محاسبه شاخص توده بدنی داده دقیقی از وضعیت سلامتی و تناسب اندام آنها نیست. مثلا در اکثر ورزشکاران اضافه وزن ناشی از افزایش حجم و تراکم ماهیچهها است و نه تجمع چربی، در حالی که طبق محاسبه شاخص توده بدنی به عنوان افرادی با اضافه وزن یا چاق معرفی میشوند.
عضله بسیار چگالتر از چربی است، بنابراین افراد بسیار عضلانی مانند بوکسورهای سنگین وزن، مربیان وزنهبرداری و ورزشکاران حتی اگر محاسبه bmi آنها در رده چاق طبقهبندی شده باشد، ممکن است وزن سالمی داشته باشند. طبق آمار، افراد بزرگسال از نژاد آسیایی حتی با میزان bmi زیر ۲۵ خطر مشکلات سلامتی زیادی دارند. در دوران بارداری نیز نباید به محاسبه bmi توجه کرد؛ چرا که بخشی از وزن مادر ناشی از حضور جنینی در شکم او است.
در اصل محاسبه bmi هنگام مطالعه جمعیتها مفید است و میتواند نگاه کلی از وضعیت سلامتی و وزن جمعیت یک شهر را کشور را به ما بدهد. در مطالعهای که در سال ۲۰۱۶ بر روی ۷۵ میلیون آمریکایی انجام شد؛ نشان داد که طبق محاسبه bmi، ۵۴ میلیون آمریکایی دارای اضافه وزن یا چاق هستند و ۲۱ میلیون نفر دیگر از نظر bmi طبیعی میباشند. در حالی که پس از انجام آزمایش خون و تستهای قلبی مشخص شد که این ۵۴ میلیون نفر طبق نتایج بدست آمده سالم هستند و باقی افراد طبق نتایج تستها ناسالم هستند.
از نظر محققان این مطالعه، اگرچه به نظر میرسد برخی از افراد دارای اضافه وزن سالم هستند، اما همین وزن اضافی آنها را با افزایش سن در معرض خطر بیشتری از بیماریهای خاص قرار میدهد.
به طور کلی با توجه به نکات ذکر شده، توصیه میکنیم از محاسبه bmi برای بررسی تغییرات طبیعی در شکل بدن خود استفاده کنید و با توجه به اینکه قد شما ثابت است، هر بار محدوده وزنی سالم خود را ارزیابی کنید.
سخن آخر
از آنجایی که بیشتر افراد در طی یک دوره طولانی وزن اضافه میکنند، بنابراین کاهش وزن نیز ممکن است مدتی طول بکشد. ایجاد تغییرات تدریجی و عملی در رژیم غذایی و سبک زندگی شما در نهایت میتواند منجر به کسب نتایج بلندمدت در زمینه کاهش و حفظ وزن نرمال شود. پیشنهاد میکنیم همین الان دست به کار شوید و به کمک فرمول bmi ذکر شده در این مطلب و یا ابزار آنلاین محاسبه bmi در وبسایت پذیرش ۲۴، شاخص توده بدنی خود را حساب کنید.
در صورتی که طبق نتیجه بدست آمده در وضعیت طبیعی قرار ندارید؛ باید به فکر دریافت یک رژیم غذایی عالی متناسب با bmi خود باشید که بتوانید در یک بازه زمانی کوتاه بازدهی خوبی داشته باشید. مدت زیادی است که پذیرش ۲۴ امکان ارتباط و مشاوره با بهترین متخصصان تغذیه کشور و دریافت رژیم آنلاین را فراهم کرده است. در این شرایط بدون نیاز به مراجعه حضوری، در هر زمان که تمایل داشته باشید میتوانید از منزل یا محل کار رژیم آنلاین خود را دریافت یا تغییرات لازم را در آن اعمال کنید.
متخصصان تغذیه پذیرش ۲۴ روند پیشرفت شما را زیر نظر دارند و در صورت بروز عارضه جانبی، به سرعت راه حل مناسب برای رفع آن را خدمت شما ارائه خواهند داد. علاوه بر رژیم کتوژنیک، امکان دریافت رژیم آنلاین شیردهی، بارداری، رژیم لاغری، انواع دیگر رژیم چاقی و غیره نیز در این سامانه با حداقل قیمت وجود دارد. در حالی که تمامی رژیمها با بهرهگیری از بهروزترین متدهای روز دنیا مختص خود شما ارائه میشوند. پیشنهاد میکنیم این فرصت عالی را از دست ندهید!
اگر این مقاله و ابزار برایتان مفید بود، حتما آن را به اشتراک بگذارید.
من شاخص رو حساب کردم دیدم چاقی درجه ۲ دارم. کدوم دکتر تغذیه تون برای رژیم گرفتن خوبه؟
سلام دوست عزیر
برای دریافت برنامه رژیمی میتونید به صفحه رژیم سلامتی ما سری بزنید؛
https://www.paziresh24.com/diet