آزمایش تشخیص بیماری های مقاربتی (STD) چیست؟
همه چیز در مورد انواع آزمایش تشخیص بیماری های مقاربتی
فهرست مطالب
آزمایش تشخیص بیماری های مقاربتی
براساس گزارشهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها CDC، سالانه نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا به بیماریهای مقاربتی مبتلا میشوند که بیشتر در رده سنی ۱۵ تا ۲۴ هستند. از این رو انجام آزمایش تشخیص بیماری های مقاربتی اهمیت و کاربرد زیادی دارند.
این درحالی است که علاوه بر تحمل درد و رنج، درمان این بیماری نزدیک به ۲ هزار دلار برای فرد مبتلا هزینه دربردارد. بیماریهای مقاربتی به انگلیسی Sexually transmitted diseases، یا STD، به بیماریهایی گفته میشود که در وهله اول از طریق رابطه جنسی واژن، مقعد و دهانی منتقل میشود.
بیماریهای مقاربتی میتوانند باکتریایی باشند، مانند کلامیدیا، سوزاک و سفلیس یا ویروس عامل ایجاد آن باشد، مثل تبخال یا زگیل تناسلی، ایدز HIV و HPV (ویروس پاپیلوم انسانی، نوعی ویروس است که بیشتر از همه در زمان آمیزش جنسی و از طریق تماس مستقیم بین پوست افراد انتقال مییابد. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از HPV وجود دارد که معمولاً بدون علامت هستند).
بیماریهای مقاربتی ممکن است از طریق مایعات بدن (خون، بزاق، منی، ترشحات واژن) با تماس مستقیم با پوست ایجاد شود. همچنین برخی از STDها احتمال دارد از طرف مادر، در هنگامی که جنین داخل رحم است، موقع زایمان یا از طریق شیردهی به نوزاد منتقل شود.
استفاده مداوم از کاندوم و سایر پیشگیریهای میتواند از بروز بیماریهای مقاربتی جلوگیری کند، اما برای همه عفونتها تضمینکننده نیست. در حالیکه پرهیز (تک شریکی) تنها راه پیشگیری از بیماریهای مقاربتی است، اما دانستن عوامل خطر در صورت داشتن فعالیت جنسی، باعث آگاهی فرد و در نتیجه محافظت و مراقبت میشود.
برخی از کشورها، به منظور پیشگیری از بیماریهای مقاربتی، واکسیناسیون را قبل از شروع فعالیت جنسی برای جلوگیری از ابتلا به HPV، هپاتیت A و B توصیه میکنند. در این شرایط دختر و پسرها باید در سن ۱۱-۱۲ سالگی واکسن را تزریق کنند.
چه عواملی باعث بیماریهای مقاربتی STD میشوند؟
براساس تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها CDC، نرخ ابتلا به بیماریهای مقاربتی در حال افزایش است. همچنین طبق گزارشهای این سازمان فقط در بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸، ابتلا به سیفلیس ۷۱ درصد، ابتلا به سوازک ۶۳ درصد و ابتلا به کلامیدیا ۱۴ درصد افزایش یافته است.
بیماریهای مقاربتی میتوانند توسط بیش از ۲۰ نوع ارگانیسم مختلف ایجاد شوند، از جمله:
-ویروسها؛ مانندHIV، هپاتیتB، ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV و تبخال تناسلی یا هرپس سیمپلکس
-باکتریها، مانند سوزاک، کلامیدیا و سفلیس
– انگلها، مانند شپش ناحیه تناسلی و تریکومونیازیس Trichomoniasis و گال
– همجنسگرایان و دوجنسگرایان، طبق گزارش CDC، تقریبا نیمی از موارد ابتلا به سیفلیس در مردان و زنانی مشاهده شده که فقط با مردان رابطه جنسی برقرار کردهاند.
– مصرف الکل و مواد مخدر
علائم بیماریهای مقاربتی STD چیست؟
متاسفانه بیماریهای مقاربتی دارای هییچگونه علامت خاصی نیستند و در برخی مواقع با نشانهای بسیاری خفیفی خود را نشان میدهند. بنابراین ممکن است فرد مبتلا به عفونت متوجه بیماری نشود و آن را به دیگران نیز منتقل کند.
با اینحال در برخی از موارد ممکن است بیماری مبتلا به STD علائم زیر را داشته باشد:
– تکرر ادرار همراه با درد
– ترشح غیرمعمول از آلت تناسلی مرد
– زخم یا زگیل در ناحیه تناسلی
– خارش و قرمزی در ناحیه تناسلی
– تاول یا زخم در دهان یا اطراف آن
– ترشح غیرمعمول همراه با بوی غیرطبیعی از واژن
– خارش مقعدی همراه با درد و خونریزی
– درد شکم
– تب
اگر بیماریهای مقاربتی درمان نشود، میتوانند باعث به وجود آمدن مشکلات جدی برای سلامتی و تهدیدکننده زندگی بشوند. بههمین خاطر، شناسایی زود هنگام نقش بسیار مهمی در درمان و آینده فرد خواهد داشت.
برای مشاوره آنلاین سلامت جنسی کافیست کلیک کنید تا با یکی از چند پزشک آنلاین متخصص سلامت جنسی ما به صورت تلفنی یا متنی گفتگو کنید.
انواع آزمایش تشخیص بیماری های مقاربتی STD
برخی از بیماریهای مقاربتی در طی معاینه فیزیکی و بررسی زخم، مایع ترشحی، آلت تناسلی و مقعد تشخیص داده میشود.
همچنین برای تشخیص دقیق بیماری، بسیار مهم است عوامل پرخطر را با متخصص بیماری های مقاربتی در میان بگذارید. بهعنوان مثال اگر رابطه جنسی مقعدی دارید، باید آن را بیان کنید، زیرا برخی از STDهای مقعدی با استفاده از تستهای استاندارد قابل تشخیص نیست و پزشک باید آزمایش پاپ اسمیر مقعدی را انجام دهد. همچنین قبل از انجام آزمایشهای بیماری مقاربتی، باید موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
– نوع پیشگیری در رابطه جنسی
– داشتن رابطه جنسی دهانی، رابطه جنسی مقعدی، متعدد، همجنس و…
– داروهایی که مصرف میکنید
– قرار گرفتن در معرض یک رابطه جنسی مشکوک و فرد مبتلا به STD
برای انجام تستهای تشخیصی بیماریهای مقاربتی هیچ مورد استانداردی وجود ندارد، بنابراین صادقانه با پزشک خود در مورد عوامل خطر صریح و روشن صحبت کنید. کلیه بیماریهای مقاربتی که زنان و مردان را تحت تأثیر قرار میدهد، قابل آزمایش و بررسی است، بهجز ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، که فقط در خانمها میتوان غربالگری را انجام داد.
بهطور کلی برای تشخیص بیماری STD از روشهای زیر استفاده میشود:
– آزمایش ادرار
– آزمایش خون
– نمونهگیری
– کشت سلولی از آلت تناسلی، واژن، مجرای ادرار، دهانه رحم، مقعد یا گلو
نمونهبرداری برای تشخیص بیماری های مقاربتی
نمونهبرداری برای تشخیص بیماریهای مقاربتی به چندین روش انجام میشود که عبارتند از:
– نمونهبرداری از مجرا؛ نمونهبرداری در مواردی که بیمار ترشح داشته باشد، انجام میگیرد. در صورت داشتن ترشح زیاد با استفاده از سوابهایی که سر آنها پنبه دارند، از ترشحات برداشته میشود، بدون اینکه سواب در مجرا قرار گیرد، سپس نمونه را برای بررسی روی لام قرار میدهند.
اگر ترشحات بیمار کم باشد، نمونهبرداری از مجرا با استفاده از سوابهای اوروژنیتال انجام میشود. در این روش به اندازه ۲ سانتیمتر سواب در مجرای بیمار وارد میشود و با چرخش ۳۶۰ درجهای از داخل نمونهبرداری انجام میگیرد.
سواب در زنان در طول معاینه لگن و از دهانهی رحم انجام میشود. در مردان برای انجام این آزمایش سوابها را وارد مجرای اداری میکنند. همچنین اگر فرد رابطه جنسی مقعدی داشته باشد، از سواب مقعدی برای بررسی عفونت در راست روده استفاده میشود.
نمونهبرداری از زخم چرکی؛ اگر بیمار دارای زخم با ترشحات چرکی باشد، برای تشخیص نوع عفونت و بیماری، بعد از ضدعفونی کردن، از انتهای بافت زخم نمونهگیری میشود.
– نمونهبرداری از غدد لنفاوی متورم؛ برای انجام این تست، از غدد لنفاوی متورم در کشاله ران، نمونه برمیدارند. برای این کار سوزن را در داخل مرکز غده لنفاوی وارد کرده و از بافت آن نمونه میگیرند و برای انجام آزمایش کشت به آزمایشگاه میفرستند.
تستهای بیماری های مقاربتی باکتریایی و قارچی
– آزمایش سوزاک و کلامیدیا؛ سوزاک و کلامیدیا، سادهترین بیماریهای مقاربتی برای آزمایش هستند. معمولاً افرادی که چندین شریک جنسی دارند باید بهطور مرتب آزمایش دهند. برای تشخیص سوزاک و کلامیدیا، آزمایش کشت ادرار و نمونهگیری با سواب انجام میشود و معمولاً نتیجه بعد از یک هفته آماده است.
– آزمایش سفلیس؛ برای تشخیص سفلیس، معمولاً آزمایش خون انجام میشود. این آزمایش برای زنان باردار، افراد در معرض خطر ابتلا به STD، مردان همجنسگرا و زندانیان توصیه میشود.
آزمایش خون برای تشخیص سفلیس به چند روش انجام میشود که عبارتند از:
– تست VDRL) Veneral Disease Research Laboratory)؛ برای بررسی آنتیبادی
-تست RPR)Rapid Plasma Reagin)؛ بررسی آنتیبادیهای تولیدی برای مقابله با باکتری
-تست FTA- ABS)Fluorescent Treponemal antibody absorption)؛ بررسی آنتیبادیهای اختصاصی بیماری سیفلیس (گاهی اوقات ممکن است به جای خون از مایع مغزی نخاعی استفاده شود)
– تستTPPA)Treponema Pallidum Particle Agglutination Assay )؛ بهمنظور تائید تستهای قبلی و در صورت مثبت شدن یکی از آنها
– تست MHA- TP) Microhemagglutination)؛ در صورت مثبت شدن تستهای دیگر و مشکوک بودن فرد به بیماری سیفلیس
– تست میکروسکوپ دارکفیلد؛ زمانی که فرد با یک زخم مشکوک به سیفلیس به پزشک مراجعه میکند، احتمال دارد که دکتر این تست را توصیه کند. در این حالت با ایجاد یک خراش روی زخم، مقداری از آن را روی یک اسلاید گذاشته و با میکروسکوپ میدان تاریک زخم را بررسی میکند.
– آزمایش تریکومونیازیس؛ این آزمایش بیشتر برای تشخیص سریع بیماری تریکومونیازیس و واژینوز باکتریایی یا BV در زنانی که تعدد شریک جنسی دارند در مطب پزشک انجام میشود. در این حالت با استفاده از یک سواب، از ترشح داخل واژن نمونهبرداری و نتیجه در ۱۰ دقیقه مشخص خواهد شد.
همچنین از آزمایش ادرار برای تشخیص بیماری تریکومونیازیس در زنان و مردان نیز استفاده میشود. با اینکه ابتلای مردان به این بیماری بسیار بعید است، اما در صورت مثبت شدن جواب آزمایش همسرشان باید تست بدهند.
تستهای بیماریهای مقاربتی ویروسی
– آزمایش هپاتیت؛ معمولاً هپاتیت با یک سری آزمایش خون تشخیص داده میشود. بسته به آزمایشگاهی که این تست را انجام میدهید، یک یا دو روز برای دریافت جواب زمان لازم است.
تشخیص هپاتیت عمدتاً با آزمایش سرولوژیکی و انجام تست الایزا بهمنظور بررسی آنتیبادی بهویژه نوع IgM و IgG انجام میگیرد.
– آزمایش تبخال هرپس سیمپلکس؛ در صورت وجود علائم بیماری هرپس سیمپلکس پزشک آزمایش کشت خون و نمونهگیری سواب را توصیه میکند. این آزمایش در صورت تائید وجود تبخال، داشتن چندین شریک جنسی و در افرادی که قصد غربالگری کامل بیماریهای مقاربتی را دارند، انجام میشود.
– آزمایش ایدز؛ تقریباً همیشه تست تائید بیماری ایدز HIV، آزمایش خون است. اما برخی از کلینیکها تست سواب مایعات دهانی را نیز انجام میدهند.
معمولاً تشخیص تبخال و HIV بلافاصله پس از ابتلا به ویروس قابل تشخیص نیست. برای تشخیص تبخال حداقل دو هفته و حداکثر شش ماه پس از مواجهه با موارد مشکوک و برای تشخیص HIV شش هفته تا سه ماه زمان لازم است.
– آزمایش HPV؛ تشخیص HPV در زنان از مردان آسانتر است زیرا تنها آزمایش مورد تائید FDA برای تشخیص HPV تست پاپاسمیر از سلولهای دهانه رحم است که معمولاً یک تا سه هفته طول میکشد جواب آماده شود. تست پاپاسمیر آزمایش تشخیصی STD نیست، بلکه در این روش علائم اولیه در زنان مبتلا به عفونتهای مداوم HPV و در معرض خطر ابتلا به سرطان رحم و مردان و زنانی که رابطه مقعدی دارند و در معرض خطر سرطان معقد هستند، شناسایی میشود.
اگر با وجود همه پیشگیریها و مراقبتها باز هم احتمال وجود بیماری مراقبتی را در خودتان میدهید یا حتی بدون هیچ نشانه و احتمالی، تنها برای چک کردن و راحتی خیال خودتان میخواهید با پزشک مشورت کنید، میتوانید بهراحتی با پذیرش ۲۴ تماس بگیرید و با استفاده از خدمات مشاوره آنلاین سلامت جنسی به صورت متنی و تلفنی از پزشکان و مشاوران متخصص آن بهره بگیرید.
در صورت رابطه با شخص مشکوک به زگیل تناسلی چه وقت باید آزمایش دهیم؟