علائم زگیل دهانی و درمان خانگی و دارویی زگیل دهانی

زگیل دهانی

اکثر افرادی‌که از نظر رابطه جنسی با شرکای مختلف در تماس هستند، در دوره‌ای از زندگی خود به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مبتلا می‌شوند. این عفونت که خود را به‌صورت زگیل نشان می‌دهد، شایعترین عفونت مقاربتی (STI) در جهان به‌خصوص ایالات متحده است. در حال حاضر بیش از ۱۰۰ نوع ویروس پاپیلومای انسانی وجود دارد و بیش از ۴۰ نوع از آن‌ها می‌توانند بر ناحیه تناسلی، دهان و گلو تأثیر بگذارند.

از آنجایی‌که این ویروس در بیشتر موارد در اثر تماس پوست به پوست منتقل می‌شود، اکثر افراد از طریق رابطه جنسی به زگیل تناسلی مبتلا می‌شوند. درصورتی‌که در حین رابطه جنسی رابطه دهانی نیز برقرار شود، احتمال بروز زگیل دهانی یا زگیل در ناحیه زبان و گلو (Oropharyngeal HPV infection) نیز وجود دارد.

زگیل در واقع ضایعه پوستی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌شود. این ویروس برای ایجاد زگیل، رشد سریع سلول‌های لایه خارجی پوست را تحریک می‌کند. در بیشتر موارد، زگیل‌ها روی انگشتان، نزدیک ناخن‌ها یا دست‌ها ظاهر می‌شوند. انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی نیز می‌تواند باعث ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی، دهان، زبان و گلو شوند.

علائم زگیل دهانی

زگیل دهانی اغلب هیچ علامتی ندارد. این مسئله یعنی افراد تا مدتی متوجه نمی‌شوند که به این عفونت مبتلا هستند و کمتر قدم‌های لازم را برای محدود کردن شیوع بیماری بر می‌دارند. این نوع از عفونت به ویروس پاپیلومای انسانی می‌تواند به سرطان دهان و یا سرطان حفره حلقی تبدیل شود که نادر هستند.

علائمی که بسیاری از سویه‌های مختلف ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌کنند، می‌توانند اندکی متفاوت باشند. هنگامی‌که این ویروس باعث عفونت مولد شود، می‌تواند با شکل و فرم‌های زیر در نواحی مختلف بدن مثل دهان خود را نشان دهد:

• توده یا توده‌هایی کوچک و سخت
• به رنگ‌های سفید، صورتی، گوشتی یا قرمز
• کمی برجسته یا مسطح
• بی‌درد
• با رشد آهسته و کند
• تخت یا کمی پینه بسته
• سنگفرشی و یا به‌صورت یک یا چند توده گل کلم
• در هر جایی از دهان، اما اغلب روی زبان، کام نرم در پشت یا سقف دهان و لب‌ها

اگر در اثر تکثیر این ویروس به سرطان حفره حلقی مبتلا شوید، سلول‌های سرطانی معمولا در وسط گلو تشکیل می‌شوند، از جمله روی زبان، لوزه‌ها و دیواره‌های حلق. علائم اولیه سرطان دهان و حفره حلقی عبارتند از:

• برجستگی دردناکی در دیواره داخلی دهان، روی زبان، لوزه‌ها و یا دیواره‌های حلق که در عرض ۳ هفته برطرف نمی‌شود
• تغییر رنگ بافت نرم دهان به قرمز، سفید یا سیاه
• لوزه‌های متورم اما بدون درد
• مشکل در بلعیدن
• احساس درد هنگام جویدن
• گوش‌ درد مداوم
• سرفه خونی
• کاهش وزن بدون دلیل
• بزرگ شدن غدد لنفاوی
• گلودرد مزمن یا سرفه
• توده‌هایی روی گونه‌ها
• توده‌های گردنی
• گرفتگی صدا
• بی‌حسی یا احساس سوزن سوزن شدن در لب‌ها یا زبان
• گوش درد در یکی از گوش‌ها که بیش از ۳ هفته طول بکشد

طبق تحقیقات، نوعی از ویروس پاپیلومای انسانی به نام HPV 16 عمدتا باعث ایجاد سرطان‌های دهان و حفره حلقی می‌شود. اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید و می‌دانید یا فکر می کنید به ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا هستید، بلافاصله با پزشک خود یا یکی از پزشکان حاضر در پذیرش ۲۴ قرار ملاقات بگذارید.

مشاوره آنلاین و تلفنی متخصص زگیل دهانی

علل ابتلا به زگیل دهانی

زگیل دهانی بیشتر از طریق رابطه جنسی دهانی و ارتباط دهان به دهان بین افراد منتقل می‌شود. در واقع هنگام تماس دهانی فرد سالم با دستگاه تناسلی یا دهان فرد آلوده، ذرات ویروس پاپیلومای انسانی موجود در بزاق یا مخاط فرد آلوده از طریق بریدگی یا زخم در دهان یا گلوی فرد سالم، وارد دهان با حلق او می‌شود.

این ویروس در دوران بارداری نیز می‌تواند به نوزاد، به‌خصوص هنگام زایمان طبیعی منتقل شود. در بعضی موارد، ممکن است از طریق تماس پوستی یا دهانی با ظروف یا وسایل پزشکی آلوده گسترش یابد. سیستم ایمنی بدن معمولاً ذرات مهاجم ویروس پاپیلومای انسانی را قبل از ایجاد بیماری از بین می‌برد.

یک سیستم ایمنی سالم می‌تواند طی ۱ تا ۲ سال عفونت‌های این ویروس را برطرف کند. با این حال، برخی از سویه‌های این ویروس از دست سیستم ایمنی بدن فرار می‌کنند و اکثرا به‌صورت زگیل تناسلی خود را نشان می‌دهند. از نظر پزشکان، برای تعیین نحوه دقیق ابتلا و انتقال عفونت‌های ویروس پاپیلومای انسانی به دهان، تحقیقات بیشتری لازم است. چراکه با وجود کنترل‌های صورت گرفته و واکسیناسیون، طبق آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، هنوز حدود ۱۰٪ از مردان و ۳.۶٪ از زنان در ایالات متحده به زگیل دهانی مبتلا هستند.

طی سه دهه گذشته در جهان، تعداد افرادی که زگیل دهانی دارند افزایش یافته و در مردان بیشتر از زنان است. تقریباً در دوسوم بیماران با سرطان‌های دهان و حفره حلقی، DNA ویروس پاپیلومای انسانی (نوع پرخطر HPV 16) شناسایی شده است. طبق آخرین آمار سازمان بهداشت جهانی، کمتر از ۱۵۰۰۰ نفر هر ساله به سرطان‌های دهان و حفره حلقی در اثر HPV مثبت، مبتلا می‌شوند.

انواع زگیل دهانی

همان‌طور که ذکر شد، عامل اصلی انواع زگیل دهانی که از نظر شکل و ظاهر کمی با یکدیگر تفاوت دارند، نوع پرخطر HPV 16 است. اما سویه‌های دیگری نیز می‌توانند عامل آن باشند. انواع زگیل دهانی می‌توانند به رنگ‌های سفید، صورتی، گوشتی یا قرمز، با ظاهری سنگفرشی و یا به‌صورت یک یا چند توده گل کلم و در نواحی مختلف دهان دیده شوند.

مشاوره آنلاین و تلفنی متخصص زگیل دهانی

فاکتورهای خطر ابتلا به زگیل دهانی

مهمترین فاکتور خطر ابتلا به زگیل دهانی، داشتن رابطه جنسی دهانی یا تماس دهان به دهان با کسی است که به عفونت ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا شده است. محققان هنوز در تلاشند طیف وسیعی از فاکتورهای خطر این عارضه را تعیین کنند، اما برخی از فاکتورهای شناخته شده عبارتند از:

رابطه جنسی دهانی

شواهد نشان می‌دهند که افزایش فعالیت جنسی دهانی و بوسیدن‌های عمیق یک خطر عمده هستند، به ویژه اگر افراد سیگاری باشند. به‌همین‌دلیل مردان بیشتر در معرض خطر هستند.

داشتن چندین شریک جنسی

طبق تحقیقات، داشتن بیش از ۲۰ شریک جنسی در طول زندگی می‌تواند احتمال ابتلا به زگیل دهانی را تا ۲۰ درصد افزایش دهد. به‌همین‌دلیل توصیه می‌شود روبط جنسی از سنین پایین آغاز نشوند.

سیگار کشیدن

نشان داده شده است که سیگار کشیدن با تضعیف سیستم ایمنی بدن، به قدرت تکثیر ویروس پاپیلومای انسانی کمک می‌کند. از طرفی استنشاق دود آن باعث تحریک و آسیب‌پذیری بیشتر مخاط دهانی می‌شود. همچنین یک عامل خطر برای ابتلا به انواع دیگر سرطان دهان است.

نوشیدن الکل

تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به زگیل دهانی را در مردان افزایش می‌دهد.

سن

سن یک فاکتور خطر برای سرطان دهان و حفره حلقی است. چراکه تکثیر این ویروس در بدن سال‌ها طول می‌کشد و به‌همین‌دلیل علائم زگیل دهانی در بزرگسالان بیشتر دیده می‌شود.

پیشگیری از زگیل دهانی

اکثر سازمان‌های پزشکی و دندانپزشکی، غربالگری زگیل دهانی را توصیه نمی‌کنند. از نظر آن‌ها، تغییر شیوه زندگی از ساده‌ترین راه‌های جلوگیری از انتقال ویروس پاپیلومای انسانی است. در اینجا به چند نکته برای پیشگیری اشاره شده است:

• با استفاده از رابطه جنسی ایمن به کمک کاندوم یا دیگر وسایل پیشگیری‌کننده، از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مانند زگیل تناسلی و زگیل دهانی جلوگیری کنید.
• تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنید.
• با شرکای جنسی خود در مورد رابطه‌های جنسی قبلیشان صحبت کنید و از آن‌ها در مورد آخرین باری که آزمایش بررسی بیماری‌های مقاربتی انجام داده‌اند بپرسید. اگر متوجه نوعی زخم در دهان آن‌ها شدید، از رابطه جنسی با آن‌ها خودداری کنید. چراکه ممکن است به زگیل تناسلی نیز مبتلا باشند.
• اگر از نظر جنسی فعال هستید، باید مرتباً از نظر بررسی بیماری‌های مقاربتی مورد آزمایش قرار بگیرید.
• اگر با یک شریک جنسی ناآشنا هستید، از رابطه دهانی با او خودداری کنید. حتی می‌توانید از سد دندان استفاده کنید تا احتمال ابتلا به زگیل دهانی به حداقل برسد.
• در طی معاینات شش ماهه خود با دندانپزشک، از او بخواهید دهان شما را برای بررسی هر چیز غیر طبیعی چک کند، به‌خصوص اگر شما اغلب رابطه دهانی دارید.
• این عادت را پیدا کنید که هر ماه یکبار در دهان خود به دنبال هرگونه ناهنجاری بگردید.
• واکسن HPV بزنید.

یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش خطر ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی، واکسیناسیون است. به عنوان مثال واکسن گارداسیل ۹ می‌تواند تقریبا به میزان ۱۰۰% از بدن در برابر گونه‌های مختلف ویروس پاپیلومای انسانی مانند HPV 6, 11,16,18,31,58,33,45 محافظت کند.

در حال حاضر، پزشکان توصیه می‌کنند که افراد کمتر از ۴۵ سال، حتما واکسیناسیون HPV را انجام دهند. کودکان بین سنین ۱۱ تا ۱۲ سال معمولاً در دو نوبت، حداقل با فاصله ۶ ماه، این واکسن را دریافت می‌کنند. نوجوانانی که اولین دوز واکسن خود را در سن ۱۵ سالگی یا بالاتر دریافت می‌کنند، به سه دوز نیاز دارند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ نشان داد که احتمال عفونت‌های ویروس پاپیلومای انسانی در دهان، در بین بزرگسالانی که حداقل یک دوز واکسن HPV دریافت کرده‌اند، تا ۸۸ درصد کاهش می‌یابد. به همین دلیل این واکسن‌ها می‌توانند به جلوگیری از سرطان‌های دهان و حلق مرتبط با این ویروس، کمک کنند.

نحوه تشخیص زگیل دهانی

در حال حاضر هیچ راه قطعی برای تشخیص زگیل دهانی توسط پزشک وجود ندارد. بهترین راه انجام آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) است. در این آزمایش قطعه کوچکی از سلول‌های مخاط دهان توسط پزشک نمونه‌برداری می‌شود و پس از استخراج DNA آن، تکثیر شده و نسخه‌های مشابه بی‌شماری تولید می‌شود. داشتن تعداد زیادی نسخه از قطعه DNA به متخصصان علوم آزمایشگاهی اجازه می‌دهد تا داخل سلول‌ها را جستجو کرده و مقادیر اندکی از DNA غیر طبیعی یا ویروسی را تشخیص دهند. در موارد نادر، هنگامی که ضایعات بارزی در دهان وجود دارد، پزشک می‌تواند زگیل دهانی را فقط از طریق معاینه تشخیص دهد.

راه های درمان زگیل دهانی

خوشبختانه اکثر زگیل‌های دهانی قبل از ایجاد هرگونه مشکل سلامتی توسط سیستم ایمنی بدن از بین می‌روند. اما اگر به دلیل تضعیف سیستم ایمنی و یا مصرف داروهای خاص احساس کردید ضایعاتی به صورت زگیل در دهان شما وجود دارد، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. درمان زگیل دهانی با درمان‌های موضعی ممکن است کمی دشوار باشد. با این وجود از داروهای ضد ویروسی که شامل اسید سالیسیلیک و ماده کانتاریدین هستند به تشخیص پزشک ممکن است استفاده شود. علاوه‌براین، پزشک شما ممکن است از هر یک از روش‌های زیر نیز برای درمان استفاده کند:

• عمل جراحی برای برداشتن زگیل دهانی (امروزه در مواردی این جراحی با لیزر انجام می‌شود)
• سرمادرمانی که در طی آن به کمک نیتروژن مایع سلول‌های آلوده به ویروس منجمد می‌شوند و می‌میرند. بدین شکل روند رشد ویروس متوقف می‌شود.
• تزریق اینترفرون آلفا-۲بی به نواحی آلوده که منجر به حفاظت از سلول‌های سالم در برابر گسترش ویروس می‌شود.

بعد از اینکه برای بیمار تشخیص زگیل دهانی داده شد، باید هر ۸ تا ۱۲ ماه یکبار آزمایش HPV انجام دهد تا زمانی‌که عفونت برطرف شود یا اینکه دیگر امکان تشخیص آن در نمونه‌های DNA وجود نداشته باشد. متاسفانه هنوز دارویی وجود ندارد که بتواند به طور کامل ویروس را از بدن حذف کند. به‌همین‌دلیل ممکن است در اثر هرگونه تنش یا فشار عصبی، ویروس در دوره‌های مشخصی خود را به‌صورت ضایعه در نقاط مختلف بدن نشان دهد.

درمان زگیل دهانی با داروهای گیاهی

طبق تجربه، سیر به دلیل خواص ضد ویروسی خود به‌ صورت موضعی در تسکین زگیل دهانی موثر است. در کنار آن مصرف ژل آلوئه‌ورا به دلیل خاصیت ضد التهابی و تسکین‎‌دهنده آن به بهبود سریع‎‌تر کمک می‌کند. تکه‌هایی از پوست موز و یا سیب زمینی خام را برش بدهید و برای چند دقیقه روی زگیل مالش دهید. بعد از دو هفته نتایج خوبی مشاهده خواهید کرد.

سرکه سیب نیز با خاصیت ضد میکروبی و ضد ویروسی، می‌تواند به صورت موضعی استفاده شود. معمولا اگر به صورن منظم آن را بمالید، در عرض چند روز زگیل شروع به سیاه و ناپدید شدن می‌کند. از خواص جوش شیرین نیز برای از بین بردن زگیل‌ها غافل نشوید. در گذشته پس از کوبیدن گیاه ریحان یا گشنیز و مالیدن آن‎ها به زگیل دهانی، برای تسکین استفاده می‌کردند.

درمان زگیل دهانی در طب سنتی

از نظر متخصصان طب سنتی با افزایش تجمع بلغم و سودا در پوست، احتمال بروز زگیل دهانی افزایش می‌یابد. به‌همین‌دلیل باید بدن را از بلغم و سودا پاکسازی کرد. خوردن جوشانده آویشن، اسطوخودوس و گل‌سرخ می‌تواند به شما در این زمینه کمک کند. در کنار آن درمان‌های موضعی مانند مخلوط سیاه‌دانه کوبیده شده و سرکه و یا مخلوط نمک و سرکه بسیار موثر هستند.

ازآنجایی‌که جنس این ضایعات از بلغم یا سودای مخلوط با بلغم است، مرطوب نگهداشتن آن‌ها می‌تواند روند درمان را تسریع کند. پس بهتر است به طور مکرر ضایعات زگیل دهانی با روغن گل سرخ، روغن گیاه چای که یک ضد عفونی‌کننده عالی است و روغن کرچک در تماس باشند. یکی از درمان‌های سنتی عالی برای زگیل دهانی که طعم خوبی نیز دارد، مالیدن ترکیب انجیر خشک با مقداری سقز است. از آب برگ انجیر نیز می‌توانید برای غرغره کردن استفاده کنید.

شروع مشاوره آنلاین طب سنتی برای درمان زگیل دهانی

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن ویروس پاپیلومای انسانی را قبل از اینکه باعث ایجاد عفونت و علائم کامل شود، از بین می‌برد. درحالی‌که برخی از سویه‌های این ویروس منجر به ضایعات دهانی می‌شوند که معمولاً شبیه زگیل‌های معمولی هستند. پزشکان آن‌ها را عامل بروز انواع سرطان دهان نیز می‌دانند. پس در صورت مشاهده اولین علائم با احتمال وجود یک رابطه جنسی پرخطر، به پزشک مراجعه کنیدتا با عوارضی مثل سرطان دهان یا سرطان رحم مواجه نشوید.

بیشتر افرادی‌که به ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا می‌شوند، علائمی پیدا نمی‌کنند و ویروس به طور طبیعی به کمک سیستم ایمنی بدن از بین می‌رود. با این حال، کسانی‌که به دلایل مختلف علائمی را تجربه می‌کنند، نیاز به نظارت پزشکی دارند تا اطمینان حاصل شود که وضعیت آن‌ها تحت کنترل است و به سرطان منجر نمی‌شود. ازآنجایی‌که امکان حذف کامل ویروس از بدن نیست و فقط به کمک درمان تعداد آن کاهش می‌یابد و برای مدتی خفته می‌شود، بهتر است سعی کنید از همان ابتدا با یک رابطه جنسی پرخطر باعث ورود اولین ذرات ویروس به بدن خود نشوید.

درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری به پزشک را ندارید، از صدها پزشک آنلاین متخصص زگیل دهانی پذیرش۲۴، کمک بگیرید و در مشاوره آنلاین  مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره‌های ایشان استفاده کنید.

مشاوره آنلاین و تلفنی متخصص زگیل دهانی