فنر زدن رگ های قلب چیست و چگونه انجام می‌شود؟

فنر زدن قلب چیست؟

فنر زدن رگ‌های قلب اصطلاحی است که برای باز کردن گرفتگی عروق کرونری با استفاده از استنت به کار می‌رود.

این عمل که به اسم آنژیوپلاستی(Angioplasty) شناخته می‌شود، روشی درمانی برای از بین بردن تنگی رگ‌ها است. در گذشته آنژیوپلاستی به وسیله بالن‌های مخصوص انجام می‌گرفت اما در سال‌های اخیر علاوه بر بالن از فنر یا stent هم استفاده می‌شود.

استنت یا فنر، لوله توری نازکی از جنس فلز است که با کمک ابزارهای خاص در رگ‌های گرفته شده قرار می‌گیرد و از انقباض و چسبندگی دیواره رگ‌ها جلوگیری می‌کند.

استنت قبل از ورود به بدن، حجم و اندازه کوچکی دارد و به‌راحتی داخل مجراها و رگ‌های بدن قرار می‌گیرد. پس از فنر زدن رگ های قلب و قرارگیری فنر در عروق، حجم آن‌ افزایش پیدا می‌کند و به اندازه مورد نیاز باز می‌شود.

مهم‌ترین کاری که فنر انجام می‌دهد، باز نگه داشتن رگ‌ها بعد از انجام آنژیوپلاستی است. فنرها علاوه بر باز نگه داشتن عروق خونی بدن برای رفع گرفتگی عروق کرونر، عروق گردنی، عروق اندام‌ها، مری، میزنای و سایر مجراهای بدن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برای باز کردن عروق کرونری (سرخرگ‌هایی که از آئورت خارج می‌شوند) از روش نیمه تهاجمی آنژیوپلاستی استفاده می‌کنند، در این روش گرفتگی رگ‌ها با استفاده از بادکنک مخصوصی از بین می‌رود.

آنژیوپلاستی همیشه موفقیت‌آمیز نیست و در یک سوم موارد رگ‌های گشاد شده دوباره مسدود می‌شوند. برای جلوگیری از بروز این اتفاق از فنر استفاده می‌کنند، فنرها مانند داربست در دیواره رگ قرار می‌گیرند، فنر زدن رگ ‌های قلب احتمال گرفتگی مجدد عروق قلب را کاهش می‌دهد.

فنر زدن قلب چگونه است؟

برای فنر زدن قلب، ابتدا پزشک میزان گرفتگی رگ‌های قلب را از طریق آنژیوگرافی بررسی می‌کند. در آنژیوگرافی در قسمتی از کشاله ران بیمار، بی‌حسی موضعی ایجاد می‌کنند و لوله باریک کوچکی را از آن‌جا به سمت رگ‌های قلب می‌فرستند.

با تزریق مایع مخصوصی به این لوله، از درون رگ‌ها عکس‌برداری صورت می‌گیرد و میزان گرفتگی رگ‌ها مشخص می‌شود.

پزشک برای درمان بیمار بر اساس نتیجه آنژیوگرافی و مقدار گرفتگی رگ‌ها، از درمان دارویی، جراحی یا فنر زدن رگ ‌های قلب استفاده می‌کند.

در مراحل درمان گرفتگی رگ‌ها فنر زدن بعد از درمان دارویی و قبل از جراحی باز قرار می‌گیرد. عمل فنر زدن قلب عمل چندان سنگینی نیست و درصد موفقیت بالایی دارد. در این روش درمانی از یک مجرای فلزی مشبک برای جلوگیری از گرفتگی رگ‌های باز شده استفاده می‌کنند.

فنر همراه با بالن مخصوص در قسمت تنگ رگ قرار می‌گیرد و با افزایش باد بالن، فنر افزایش حجم می‌دهد و گرفتگی رگ را برطرف می‌کند. پس از گشاد شدن رگ، فنر مانند داربست محکمی در دیواره رگ باقی می‌ماند و از افتادگی دیواره رگ پیشگیری می‌کند.

بسیاری از بیماران از فنر زدن رگ‌‌های قلب می‌ترسند و تمایلی به استفاده از این روش درمانی ندارند، این افراد باید بدانند که خطر عمل فنر زدن قلب در مقایسه با جراحی باز قلب بسیار کمتر است و درصد موفقیت آن بیشتر است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فنر زدن قلب می‌توانید از خدمات سایت پذیرش ۲۴ کمک بگیرید و با مشاوره آنلاین متخصص قلب صحبت کنید.

مشاوره آنلاین متخصص قلب و عروق

چه زمانی فنر زدن رگ های قلب لازم است؟

درد مداوم قفسه سینه ممکن است ناشی از گرفتگی عروق کرونری باشد. گرفتگی رگ‌های قلب باعث کاهش جریان خون قلب می‌شود که نتیجه آن نرسیدن خون و اکسیژن کافی به ماهیچه قلب است.

در این حالت قلب ضعیف می‌شود و فرد قادر به انجام فعالیت‌های سنگین بدنی مانند دویدن، بالا رفتن از پله‌ها، ورزش یا کارهای مشابه نخواهد بود.

تنگی نفس، تپش قلب، خستگی و درد پیش‌رونده قفسه سینه که در دست چپ پخش می‌شود از نشانه‌های گرفتگی رگ‌های قلب هستند که باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرند.

گرفتگی رگ‌های قلب اگر به‌موقع تشخیص داده نشود و برای درمان آن اقدام نکنید، باعث مسدود شدن رگ‌ها و سکته قلبی خواهد شد.

اگر گرفتگی سرخرگ‌های کرونری به‌حدی باشد که با دارو برطرف نشود، پزشک فنر زدن رگ های قلب را به عنوان روش درمانی انتخاب می‌کند. فنر زدن رگ قلب اگر به‌موقع انجام نشود باعث انسداد کامل رگ‌ می‌شود و صدمات جبران‌ناپذیری به دنبال دارد.

اگر با وجود استراحت کافی احساس خستگی می‌کنید و هنگام انجام فعالیت‌های روزانه تنگی نفس یا تپش قلب دارید بهتر است برای آگاهی از وضعیت سلامت خود با مشاوران متخصص قلب پذیرش ۲۴ مشورت کنید.

مراحل عمل فنر زدن رگ‌ های قلب

عمل فنر زدن رگ قلب بدون بیهوشی و فقط با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. برای انجام این عمل یک اتاق استریل به همراه ابزارهای پزشکی و مانیتور برای بررسی علائم حیاتی، فشارخون و پالس بیمار نیاز است.

مراحل انجام فنر زدن قلب به شرح زیر است:

• ابتدا پزشک یکی از رگ‌های اصلی پای راست یا چپ را انتخاب می‌کند.
• اطراف رگ مورد‌ نظر را ضدعفونی می‌کنند و برای این‌که بیمار احساس درد نکند به آن قسمت بی‌حسی موضعی می‌زنند.
• پس از بی‌حسی موضعی سوزن مخصوصی وارد رگ مورد نظر می‌شود.
• در این مرحله با تزریق مقداری مایع رنگی بی‌ضرر به داخل رگ، آنژیوگرافی انجام می‌شود.
• با استفاده از یک سیم بسیار نازک (سیم راهنما) بالون آنژیوپلاستی و فنر به محل گرفتگی رگ هدایت می‌شود.
• بالن با دمیدن افزایش حجم می‌دهد، این افزایش حجم فنر را منبسط می‌کند و باعث گشاد شدن رگ می‌شود.
• اگر با یک بار باد کردن بالن، گرفتگی رگ از بین نرود، پزشک چند بار بالن را باد و تخلیه می‌کند تا فشار حاصل از انبساط فنر گرفتگی را برطرف کند.
• پس از باز شدن رگ، بالن را خارج می‌کنند اما استنت یا فنر داخل رگ باقی می‌ماند تا از گرفتگی مجدد رگ پیشگیری کند.
• پس از خارج کردن سیم راهنما و بالن، برای جلوگیری از خونریزی به محل بریدگی فشار وارد می‌کنند و با پانسمان روی آن را می‌پوشانند.
• پس از پایان فنر زدن رگ های قلب، بیمار به‌ مدت یک شب در بیمارستان می‌ماند تا پزشک نتیجه عمل و طبیعی بودن علائم حیاتی او را کنترل کند.

مراقبت های قبل از فنر زدن قلب

بیمار باید قبل از فنر زدن با انجام دستورالعمل‌هایی خود را برای عمل آماده کند، انجام آزمایش‌ خون، الکتروکاردیوگرام و عکس گرفتن از قفسه سینه از مهم‌ترین کارهای قبل از فنر زدن قلب است.

برای انجام این عمل، خون بیمار باید کاملا رقیق باشد. به همین دلیل پزشک مدتی پیش از عمل برای بیمار آسپرین و داروهای رقیق کننده خون تجویز می‌کند.

بیمار باید یک روز قبل از عمل در بیمارستان بستری شود و از شب قبل از عمل خوردن و آشامیدن را متوقف کند.

مراقبت های بعد از فنر زدن قلب

برای کاهش عوارض فنر زدن رگ های قلب و بهبود سریع‌تر بیمار بهتر است پس از انجام این عمل به نکات زیر توجه کنید:

• احساس درد در محل برش طبیعی است و بیمار می‌تواند از مسکن‌های خفیف استفاده کند.
• بهتر است تا ۲۴ ساعت پس از فنر زدن قلب، بیمار در بیمارستان و تحت نظر پزشک باشد. زیرا در این بازه زمانی احتمال بروز سکته قلبی یا مغزی وجود دارد و لازم است علائم حیاتی بیمار مرتب تحت بررسی باشد.
• پس از انجام عمل فنر قلب بیمار باید استراحت کافی داشته باشد و از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین خودداری کند. نوشیدن آب و مایعات به مقدار زیاد به بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند.
• تا شش ماه پس از فنر زدن رگ های قلب، انجام MRI ممنوع است، در موارد اورژانسی باید با پزشک قلب بیمار مشورت شود.
• یکی از عوارض فنر زدن قلب، ایجاد لخته های خونی و بروز سکته قلبی یا مغزی است که پزشک برای کاهش این خطر داروهای رقیق‌کننده و ضد انعقاد خون تجویز می‌کند.
• بهترین مراقبت بعد از فنر زدن قلب استراحت است، بیمار باید در دوران نقاهت استراحت کافی داشته باشد.
• مهم‌ترین فعالیت مضر بعد از فنر زدن قلب انجام ورزش‌های سنگین است. بهتر است بیمار حداقل یک ماه پس از فنر زدن رگ های قلب از انجام هر نوع فعالیت سنگین بدنی خودداری کند.
• 

آیا فنر زدن قلب خطرناک است؟

برای درمان گرفتگی رگ‌ قلب سه روش درمان دارویی، فنر زدن و جراحی باز قلب وجود دارد. هنگامی که گرفتگی رگ‌ قلب با دارو قابل درمان نباشد پزشک فنر زدن را تجویز می‌کند.

در این مرحله بسیاری از بیماران با آگاهی از عوارض فنر زدن قلب، نسبت به تجویز پزشک مقاومت می‌کنند و تمایلی به انجام این عمل ندارند.

در پاسخ به این سوال که آیا فنر زدن قلب خطرناک است یا خیر باید بگوییم که بله! عوارض فنر زدن قلب در اکثر موارد ناچیز است اما در بعضی از موارد جدی می‌تواند جدی باشد و منجر به سکته مغزی یا قلبی می‌شود.

اگر از عوارض عمل فنر زدن قلب می‌ترسید، به این نکته توجه کنید که عوارض گرفتگی رگ قلب بسیار بیشتر از عوارض این عمل است. گرفتگی رگ قلب اگر درمان نشود گسترش می‌یابد و رگ را کاملا مسدود می‌کند.

مسدود شدن رگ قلب به‌طور حتم باعث سکته قلبی یا مغزی می‌‌شود، در حالی‌که احتمال بروز سکته پس از فنر زدن قلب بسیار ناچیز است.

فواید فنر زدن قلب

فنر زدن قلب روشی نوین و بسیار موثر در درمان گرفتگی عروق کرونری است. فنر زدن، رگ های قلب را باز می‌کند و گردش خون را افزایش می‌دهد.

یکی از فواید فنر زدن قلب استفاده از بیهوشی موضعی است که عوارض بسیار کمتری نسبت به بیهوشی عمومی دارد.

رگ‌هایی که به وسیله فنر زدن باز می‌شوند تا مدت‌ها و گاهی تا همیشه باز باقی می‌مانند و احتمال برگشت گرفتگی و انسداد آن‌ها بسیار ناچیز است.

عوارض فنر زدن قلب

از مهم‌ترین عوارض فنر زدن رگ های قلب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گرفتگی مجدد رگ‌ها پس از عمل فنر زدن
• ایجاد لخته خون در مسیر حرکت بالن به رگ و احتمال سکته مغزی با رسیدن این لخته خون به مغز
• پارگی یا جدا شدن عروق کرونر در حین انجام عمل (دراین حالت عمل جراحی باز قلب بر روی بیمار انجام می‌گیرد)
• خونریزی در محل برش عمل
• اختلال در ضربان قلب به دلیل تحریک ناشی از بالون زدن عروق کرونر

لازم به ذکر است عمل فنر زدن رگ های قلب در اکثر موارد هیچ عارضه خاصی ندارد و مشاهده موارد بالا بسیار نادر است.

پس از فنر زدن قلب چه کارهایی باید انجام دهیم؟

فنر زدن رگ های قلب اگر چه گرفتگی رگ‌ها را برطرف می‌کند اما به معنای بهبود کامل بیمار نیست. بیمار برای به دست آوردن بهبودی کامل باید تا مدت‌ها پس از عمل به دستورالعمل‌های زیر عمل کند:

کاهش فعالیت بدنی

بهتر است بیمار تا یک ماه پس از فنر زدن قلب به اندازه کافی استراحت کند و از انجام هر فعالیت خسته‌کننده خودداری کند. پس از این مدت با نظر پزشک به‌تدریج می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهد.

داروها

بسیاری از افراد پس از فنر زدن رگ های قلب فکر می‌کنند کاملا درمان شده‌اند و نیازی به مصرف داروهایی که پزشک تجویز کرده است، ندارند. این تفکر اشتباه یکی از مهم‌ترین دلایل گرفتگی دوباره رگ‌ها پس از فنر زدن است.

معمولا پزشک برای فردی که عمل فنر گذاشتن انجام داده است، داروهای رقیق کننده و ضد انعقاد خون تجویز می‌کند. مصرف این داروها برای پیشگیری از سکته مغزی و قلبی ضرورت دارد.

قطع خودسرانه این داروها اصلا مجاز نیست و در صورت ضرورت، بیمار باید با پزشک خود مشورت کند. در رابطه با مصرف داروهای می توانید از مشاوران آنلاین دارو در پذیرش ۲۴ کمک بگیرید.

مشاوره آنلاین دارو

چکاب منظم

بیماری که عمل فنر زدن قلب انجام داده است باید در فواصل زمانی معین به پزشک خود مراجعه کند. بررسی وضعیت فنر، مشاهده نتیجه عمل و ارزیابی داروهای مصرفی از اقداماتی است که پزشک در این چکاب‌های منظم انجام می‌دهد.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

در گرفتگی شدید رگ‌ها بیمار قادر به انجام فعالیت‌های روزانه خود نیست و نشانه‌هایی از خستگی، تنگی نفس و درد قفسه سینه دارد. در این موارد بهتر است فورا به پزشک مراجعه شود و از طریق آنژیوگرافی وضعیت رگ‌های قلب مورد بررسی قرار بگیرد.

شما می‌توانید پیش از مراجعه به پزشک از مشاوران متخصص قلب با تجربه پذیرش ۲۴ کمک بگیرید. در بیماران قلبی گاهی فرصت کافی برای مراجعه به پزشک وجود ندارد و لازم است سریع‌تر اقدامات درمانی انجام شود.

مشاوران آنلاین متخصص قلب این سامانه آماده پاسخ‌گویی به سوالات شما در زمینه گرفتگی رگ‌های کرونری و عمل فنر زدن قلب هستند. قلب مهم‌ترین اندام حیاتی بدن است و با توجه به آن و جدی گرفتن مشکلاتش طول عمر خود را افزایش دهید.

مشاوره آنلاین متخصص قلب و عروق