تمام اطلاعات که برای رفع خستگی چشم نیاز دارید.
برای رفع خستگی چشم چه کنیم؟
فهرست مطالب
خستگی چشم چیست؟
خستگی چشم (eye strain) عارضه‌ای است که به‌دنبال فشار آمدن به چشم با رانندگی طولانی مدت، کتاب خواندن یا نوشتن یا خیره شدن به صفحه‌ی مانیتور ایجاد می‌شود. خستگی چشم ها اگر به‌علت بیماری در چشم و یا ضعیف شدن نباشد و فقط ناشی از خستگی باشد با استراحت کردن از بین می‌رود و نیاز به درمان و مراقبت خاصی هم ندارد.
علائم خستگی چشم چیست؟
علائم خستگی چشم در بعضی مواقع عادی و گاهی اوقات نشانه‌ی مشکل یا آسیب جدی است. نشانه‌های زیر به دنبال خستگی چشم بروز می‌کند.
- خستگی چشم و سوزش
- خشکی یا آبریزش چشم
- قرمزی چشم
- سردرد، گردن درد و درد شانه‌ها
- حساسیت به نور
- تاری دید و دوبینی
- اختلال در تمرکز
- احساس سنگینی در چشم‌ها
- خستگی چشم و سرگیجه
- توان باز کردن چشم‌ها را نداشته باشید.
علت خستگی چشم چیست؟
دلایل خستگی چشم اگر به سبک زندگی فرد مربوط باشد یا با کار کردن و فشار به چشم ایجاد شده باشد مسئله‌ای عادی است و با استراحت کردن برطرف می‌شود. اما در بعضی مواقع خستگی چشم به دلیل بیماری یا مشکل خاص در بدن بروز می‌کند. در این مواقع پیدا کردن علت خستگی چشم راه را برای درمان هم ساده می‌کند.
استراحت نداشتن چشم
دانشجویان و دانش‌آموزان و کسانی که زیاد مطالعه دارند و نمی‌توانند به چشمان خود استراحت دهند معمولا خستگی چشم و سردرد دارند.
خیره شدن و کم شدن تعداد پلک زدن
خیره شدن به صفحه‌ی مانیتور و موبایل یا تلوزیون از دلایل خستگی چشم است. با خیره شدن تعداد پلک زدن کم می‌شود و اگر تعداد پلک زدن از ۱۲ تا ۱۸ بار در دقیقه کمتر شود چشم دچار خستگی، قرمزی و سوزش چشم می‌شود. رانندگی طولانی مدت و نگاه ممتد و بدون استراحت به سطح جاده نیز باعث خستگی چشم و خواب آلودگی می‌شود.
استرس
یک علت خستگی چشم ها استرس و اضطراب است که فرد روزانه در محیط کار یا در خانه تجربه می‌کند.
نور محیط
قرار گرفتن در نور زیاد یا در معرض آفتاب بودن چشم‌ها را خسته می‌کند. تلاش برای بهتر دیدن در نور کم نیز سبب فشار به چشم و علت خستگی چشم و سوزش است.
کمبود خواب
کاهش میزان و خواب روزانه باعث می‌شود عضلات چشم به اندازه‌ی کافی استراحت نکنند و با فعالیت‌های روزانه علائم خستگی چشم‌ها بروز می‌کند.
میزان رطوبت موجود در هوای اتاق یا محیط کار
باد خشک پنکه، وسایل گرمایشی هوا را خشک می‌کند و علت خسته شدن چشم است.
آلرژی
در افرادی که آلرژی دارند ماده‌ای شیمیایی به نام هیستامین آزاد می‌شود که باعث گشاد شدن عروق و افزایش جریان خون در اطراف چشم می‌شود. این حالت با آبریزش از چشم، خارش، تجمع مایع در اطراف چشم و پف همراه می‌شود و دلیل خستگی چشم است.
ژنتیک
برخی ویژگی‌ها از طریق کروموزوم‌ها از والدین به فرزندان انتقال می‌یابد. یکی از این ویژگی‌ها وجود حلقه‌های تیره در اطراف چشم است که چشم را خسته نشان می‌دهد.
کم آبی
کم آبی بدن حجم خون را کاهش می‌دهد و فعالیت قلب و سایر اعضا را دچار اختلال می‌کند. با کم شدن جریان خون به چشم‌ها و پوست اطراف آن علائم خستگی در چشم‌ها ظاهر می‌شود. همچنین کم آبی بر سلامت عمومی بدن هم تاثیر می‌گذارد.
لنز
لنزهای زیبای و طبی باعث خشک کردن چشم می‌شود. اگر از لنز استفاده می‌کنید به یاد داشته باشید باید پیش از خوابیدن حتما لنز را از چشم خارج کنید. اگر لنز مورد استفاده طبی است، چند وقت یک بار به جای لنز از عینک استفاده کنید.
بیماری‌های چشم
بیماری‌های چشم و ضعیف شدن می‌تواند دلیل خستگی چشم باشد.
بیماری‌های چشم که سبب خستگی چشم می‌شود؟
سندرم بینایی کامپیوتر
این عارضه همراه با دشواری تمرکز روی صفحه نمایش است و علت خستگی چشم در این سندروم آسیب به ماهیچه‌های چشم است. به همین دلیل با بروز نشانه‌ها حتما باید چشم پزشک شما را معاینه کند.
آستیگمات
این نقص در چشم به دلیل انحنای نامنظم در سطح قرنیه اتفاق می‌افتد و این حالت باعث تاری دید در فاصله‌های دور و نزدیک می‌شود. یک علت خستگی چشم آستیگمات بودن است.
راه‌های درمان خستگی چشم
درمان خستگی چشم در مواردی‌که به سبک زندگی فرد مربوط است با اصلاح روش و انجام مراقبت میسر است.
درمان خستگی چشم با درمان خانگی
درمان خانگی خستگی چشم شامل روش‌هایی است که از بروز این حالت جلوگیری کند. اقدامات مربوط به درمان با این روش خود مراقبتی هستند.
- نور اتاق را تنظیم کنید.کار کردن یا تلوزیون دیدن در نور نامناسب اتاق چشم را خسته می‌کند. بهتر است از ترکیب نور سفید و زرد استفاده کنید.
- از قطره برای رفع خستگی چشم استفاده کنید. می‌توانید بدون نسخه قطره را از داروخانه تهیه کنید. فقط حواستان باشد بعضی قطره‌ها رگ‌های چشم را باز می‌کند و چشم را قرمز می‌کند پس بهتر است با مشاوران دارو در پذیرش ۲۴ تماس بگیرید و از آن‌ها در مورد نوع قطره و شیوه‌ی مصرف کمک بخواهید.
- از کمپرس سرد یا گرم برای رفع خستگی چشم استفاده کنید. وقتی احساس سوزش یا خارش در چشم دارید یک کیسه‌ی یخ یا حوله‌ی داغ روی چشم‌ها بگذارید و به مدت ۳۰ ثانیه نگهدارید تا خستگی چشم از بین برود.
- درصورتیکه لنز زیبایی دارید، آن‌ها را از چشم خود خارج کنید و بگذارید چشم‌هایتان استراحت کند.
- با احساس قرمزی، خارش یا سوزش در چشم به مدت ۵ دقیقه آن‌ها را ببندید.
- اگر هوای اتاق خشک است از دستگاه بخور برای مرطوب کردن هوای اتاق و مرطوب نگه داشتن سطح چشم استفاده کنید. درصورتیکه خستگی چشم دارید که ناشی از خشکی چشم است، از قطره‌های رفع قرمزی چشم استفاده نکنید چون باعث تشدید خشکی می‌شود.
راه‌های جلوگیری از خستگی چشم هنگام کار با کامپیوتر یا گوشی چگونه است؟
یک علت خستگی چشم و خواب آلودگی، تلوزیون دیدن، کار با مانیتور یا گوشی است. این مورد مخصوصا در مورد بچه‌ها که زیاد از تبلت استفاده می‌کنند قابل توجه است. پس چند راه برای رفع خستگی چشم به شما پیشنهاد می‌کنیم.
زیاد پلک زدن
خیره شدن و پلک نزدن باعث می‌شود چشم خسته و قرمز شود. اگر مجبور هستید مدت زمان طولانی پشت کامپیوتر بنشینید و کار کنید، حتما هر چند دقیقه یک بار پلک بزنید، چون پلک زدن باعث می‌شود اشک ترشح شود و چشم مرطوب شود.
استراحت دادن به چشم
یکی از اصول مهم برای رفع خستگی چشم استراحت دادن به چشم‌ها است. یک قانون بسیار مهم به نام قانون ۲۰-۲۰-۲۰ وجود دارد. آیا می‌دانید معنای آن چیست؟ یعنی هر ۲۰ دقیقه به جایی با فاصله‌ی۲۰ فوت که معادل ۶ متر است به مدت ۲۰ ثانیه نگاه کنید. اگر این کار را انجام دهید کمتر دچار علائم خستگی چشم می‌شوید.
تنظیم نور
هنگام کار با مانیتور منبع نور نباید بالا یا پشت سر باشد. بهتر است از یک چراغ مطالعه رومیزی استفاده کنید. طرز نشستن هم باید طوری باشد که مانیتور روبروی شما و به اندازه‌ی طول بازو باشد. همچنین برای جلوگیری از خستگی چشم می‌توانید میزان بزرگنمایی حروف را تنظیم کنید.
درمان خستگی چشم با ورزش کردن
آیا با ورزش هم می‌توان خستگی چشم را از بین برد؟ پاسخ ما به این سوال مثبت است. ما چند حرکت ساده به شما آموزش می‌دهیم که با انجام آن خستگی چشم را از بین ببرید.
حرکت اول: یک ورزش چشم برای رفع خستگی تکنیک پالمیک است. این تکنیک توسط دکتر Bates برای برطرف کردن خستگی چشم پیشنهاد شده است. این روش با استفاده از گرما و تاریکی خستگی چشم را رفع می‌کند. برای انجام آن باید کف دست‌ها را بهم بمالید و به مدت ۲ یا ۳ دقیقه روی چشم‌ها بگذارید طوری‌که از بین انگشتان نوری عبور نکند و چشم‌ها در تاریکی باشند.
حرکت دوم: یک تمرین دیگر برای رفع خستگی پلک به شما پیشنهاد می‌کنیم. این ورزش چشمی، پف چشم را برطرف می‌کند و از این طریق فشار به چشم وارد نمی‌شود که آن را خسته کند. برای انجام دست‌ها را روبروی چشم بگیرید و روی انگشت اشاره تمرکز کنید و آن را به بینی نزدیک کنید و چند ثانیه بعد انگشت را از بینی دور کنید. طی انجام این کار نباید چشمتان را از انگشت بردارید. تکرار ۲۵ مرتبه‌ی این کار می‌تواند خستگی پلک را از بین ببرد.
درمان خستگی چشم با داروهای گیاهی
درمان‌های گیاهی خستگی چشم شامل استفاده از روغن‌ها و ماسک‌های طبیعی است.
روغن اسطوخودوس برای رفع خستگی چشم
چند قطره روغن اسطوخودوس را داخل یک فنجان آب بریزید و یک پنبه را داخل آن فرو کنید و به مدت چند ثانیه روی چشم‌هایتان بگذارید. این روش خستگی چشم را از بین می‌برد.
توت فرنگی برای رفع خستگی چشم
توت فرهنگی حاوی ویتامین c است و می‌تواند سلول‌های شبکیه چشم را احیا کند. برای استفاده دو عدد توت فرنگی را داخل فریزر بگذارید تا خنک یا کمی فریز شود، سپس آن را روی چشم بگذارید تا خستگی چشم را رفع کند.
مورد صحرایی برای رفع خستگی چشم
مورد صحرایی یک گیاه استوایی است که حاوی آنتوسیانیدین و ویتامین C است . این ترکیبات برای احیای سلول‌های شبکیه مفید است. از خود میوه یا آب آن می‌توانید استفاده کنید.
گلاب برای رفع خستگی چشم
گلاب خاصیت ضد باکتری و ضدعفونی کننده دارد. برای رفع خستگی چشم می‌توانید چشم‌ها را با گلاب شستشو دهید یا پنبه را به گلاب آغشته کنید و به مدت چند دقیقه روی چشم بسته بگذارید.
درمان خستگی چشم با دارو
رفع خستگی چشم معمولا با استراحت عضله‌های چشم برطرف می‌شود و داروی خاصی برای آن تجویز نمی‌شود مگر اینکه علت خستگی چشم یک بیماری یا عارضه باشد.
اشک مصنوعی
یکی از داروهای مورد استفاده پزشکان اشک مصنوعی است. در مواردی که افراد زیاد پلک می‌زند یا به دلایل دیگر چشمشان خشک است، پزشک اشک مصنوعی برای بیمار تجویز می‌کند تا چشم‌ها مرطوب باشد. این قطره‌ها به دو صورت بدون مواد نگهدارنده و حاوی مواد نگهدارنده موجود است. قطره‌هایی که حاوی مواد نگهدارنده است را نمی‌توان بیشتر از هفته‌ای چهار بار استفاده کرد.
عوارض خستگی چشم چیست؟
عوارض خستگی چشم خیلی جدی و خطرناک نیست و فقط توان فرد را برای انجام کارهای روزانه کم می‌کند. البته در صورتی‌که چشم دچار بیماری خاصی باشد و درمان نشود ممکن است بر بینایی فرد و تمرکز در کارها تاثیر بگذارد.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور آبی خستگی چشم را ایجاد می‌کند و با عوارضی مانند موارد زیر همراه است.
- مشکلات شبکیه چشم
- آب مروارید
- اختلالات خواب
راه‌های پیشگیری از خستگی چشم چگونه است؟
آیا می‌دانید چگونه خستگی چشم را برطرف کنیم؟ راهکارهای زیر شما را کمک می‌کند از بروز خستگی چشم پیشگیری کنید.
- در مواقعی که رانندگی می‌کنید برای از بین بردن خستگی چشم باید بعد از هر یک ساعت رانندگی ماشین را پارک کنید و چشمان خود را برای چند دقیقه ببندید و استراحت کنید.
- ساعت‌های طولانی مطالعه را به بازه‌های نیم ساعته یا ۴۰ دقیقه‌ای تقسیم کنید و در این فاصله‌ها چشمان را به اطراف بچرخانید و باز و بسته کنید.
- برای جلوگیری از خستگی چشم هنگامی که گوشی موبایل را در دست دارید، یا بازی می‌کنید یا پشت کامپیوتر نشسته‌اید باید به چشمان خود استراحت دهید و برای مدت طولانی به صفحه خیره نمانید.
- اگر چشمتان ضعیف است حتما از عینک استفاده کنید.
- در مواقعی که در حال انجام کاری هستید که نیاز به تمرکز دارد، سعی کنید پلک بزنید.
- سیگار کشیدن را ترک کنید. از طریق ریه‌ها مواد شیمیایی مضر سیگار جذب خون می‌شوند و سلامت بدن و چشم‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند. همچنین مواجهه با دود سیگار نیز چشم‌ها را خسته می‌کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
خستگی چشم حالت آزاردهنده‌ای است که با نشانه‌های خارش، سوزش یا آبریزش از چشم‌ها همراه است. این حالت اگر در اثر خستگی از کارها باشد با استراحت از بین می‌رود. اما اگر نشانه‌های زیر را مشاهده کردید حتما به چشم پزشک و در موارد شدید به متخصص بیماری‌های قرنیه و خارج چشمی مراجعه کنید. پزشکان آنلاین متخصص چشم در پذیرش ۲۴ با مشاوره‌های تلفنی و اینترنتی شما را در مورد مشکلات چشمی راهنمایی می‌کنند.
- دوبینی
- اختلال در دید به مدت طولانی
- خستگی چشم و سرگیجه
- درصورتیکه با استراحت خستگی چشم رفع نشد.
منم یک ساله خستگی چشمم خوب نمیشه هی عینک عوض میکنن
من چشمام چندین ساله ک داخل چشمام میسوزه احساس میکنم سنگ ریزه داخل چشمامه و یا با نوک سوزن میزنن داخل چشام.. چندین باره ک دکتر رفتم نتیجه نگرفتم خیلی اذیتم خیلی تورخدا ی جوابی بهم بدید ک حال چشام بده
سلام وقت بخیر من زیاد خستگی چشم دارم واینکه زیاد از جایی شروع میشه که رانندگی میکنم اگه زمان نشستن هم کاری نکنم به موبایل خیره نشم هم بازم این اتفاق میفته ولی کمه این موقع چند بار هم با دکتر مراجعه کردم شیشه های عینکم روعوض کردن بازم نشود راه حلش چیه?
باسلام من یه مدتی هست ک چشام به جای بدخیره میشن برام بدمیشه توروخدایه راه حلی ارابه کنین
سلام سردرد شدید کم خوابی دارم حالت توهوا دارم فراموشی دارم مشکل من چیست
شما حامله ای عزیز
مشکل شما فک کنم میگرن باشه
کم بزن همیشه بزن.
خدایی این رو یه دکتر اورولوژی بهم گفت!
سلام ببخشید چند روزی هست که چشم درد دارم به طور کلی چشم چپم دردش بیشتره و خودم حس می کنم به خاطر مدت طولانی نگاه کردن به صفحه گوشیه اما الان وضعیتم جوریه که باید مطالعه کنم میخواستم بدونم اگه استفاده از گوشی رو به حداقل برسونم، مطالعه کتاب میتونه صدمه بزنه؟ و اینکه دردم با استفاده کم از گوشی از بین میره یا خطر جدی داره؟
ببخشید خستگی چشم به صورت نرمال چقدر زمان میبره که خوب بشه الان حدود یک ماه هست که خستگی چشم دارم و حس میکنم تار میبینم ـ.
سلام خستگی های چشمی که در زمینه کار طولانی با گوشی موبایل و کامپیوتر انجام میشن، رخ میده ، به زودی خوب نمیشه و تازمانی که سبک زندگی همراه با استفاده طولانی از گوشی و کامپیوتر هست این خستگی ها با شما باقی میمونن راهکارهایی که برای کاهش خستگی چشم در نظر گرفته میشه این هست که بعد از هر ۲۰ دقیقه به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه چشمتون رو ببندید و به چشمتون استراحت بدید حین کار با موبایل یا لب تاب، هر دو ساعت ۱۵ دقیقه به چشمتون استراحت بدید یعنی تمرکزتون رو به اهداف نزدیک بردارید و به دور انتقال بدید و روش سوم این هست که از عینک های فیلتر آبی یا بلو کات استفاده بفرمایید.