مراقبت‌های بخیه بعد از زایمان طبیعی و سزارین

راه‌های درمانی و مراقبتی از بخیه‌ بعد از زایمان طبیعی و سزارین

در اینکه زایمان سزارین منجر به بخیه نواحی از رحم و شکم مادر می‌شود شکی نیست اما در حین زایمان طبیعی نیز مواردی وجود دارد که به دلیل وضعیت بالینی خطرناک مادر و جنین و ضرورت انجام زایمان سریع، بزرگ بودن سر نوزاد و نیاز به استفاده از دستگاه‌های فورسپس و وکیوم، بزرگ‌جثه یا ماکروزومی بودن نوزاد، کوچک بودن لگن مادر و غیره، پزشک مجبور می‌شود که ناحیه بین واژن و مقعد (پرینه) مادر را برش دهد تا دهانه واژن بزرگتر شود و در نهایت آن را بخیه می‎کند. این عمل اپیزیوتومی یا بخیه بعد از زایمان نام دارد و معمولا در موارد اضطراری انجام می‌شود زیرا با عوارض کوتاه‎ مدت و بلندمدت همراه است.

مراقبت از بخیه بعد از زایمان یا اپیزیوتومی در دوران نقاهت بعد از زایمان، خطر عفونت آن را به حداقل می‌رساند و می‌تواند به مدیریت درد کمک کند. اصولا از نخ بخیه قابل جذب برای ترمیم و بستن ناحیه پرینه استفاده می‌شود و بدون نیاز به کشیدن آن توسط پزشک خودش طی ۲ تا ۴ هفته به خودی خود از بین می‎رود. ممکن است هنگام پاک کردن اندام تناسلی خود در دستشویی متوجه کنده شدن تکه‌هایی از بخیه ‎های تیره رنگ شوید که روی دستمال توالت باقی مانده‌اند.

اگر به تازگی زایمان کرده‌اید، در ادامه این مطلب می‎توانید با نوع تغذیه مناسب و مراقبت‌های بهداشتی برای بخیه بعد از زایمان آشنا شوید. در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی مثل خونریزی، عفونت، قرمزی شدید، التهاب و ماندن جای زخم عمیق با وجود گذشت یک تا دو هفته از زایمان، حتما به دکتر آنلاین زنان و زایمان اطلاع دهید.

گفتگوی آنلاین با متخصص زنان و زایمان

راه‌های درمانی و مراقبتی از بخیه‌ بعد از زایمان سزارین

بعد از سزارین ممکن است تا ۶ هفته خونریزی واژینال داشته باشید. رنگ این خروجی ابتدا قرمز است، سپس صورتی خواهد شد و در نهایت بیشتر به رنگ زرد یا سفید خواهد بود.

رنگ محل برش‌خورده روی شکم شما ممکن است کمی قرمز و ملتهب باشد. معمولا درد این ناحیه طی ۳ هفته به مرور کاهش پیدا می‌کند و بعضی از خانم‌ها ترجیح می‌دهند از داروهای ضد درد استفاده کنند. اگر به نوزاد خود شیر می‌دهید نباید از هر نوع مسکنی استفاده کنید.

با گذشت زمان، جای زخم شما صاف‌تر دیده می‌شود و به رنگ سفید یا رنگ پوست در می ‎آید. پس از گذشت ۲ تا ۴ هفته از زایمان، نیاز است پزشک جای بخیه بعد از زایمان و زخم شما را معاینه کند.

مراقبت‌ بهداشتی از محل زخم سزارین

نیاز است برای مراقبت بهداشتی از بخیه بعد از زایمان روزی یکبار پانسمان (بانداژ) خود را عوض کنید به‌خصوص اگر خیس یا کثیف شده باشد. پس از گذشت حداقل ۷ روز از زایمان، می‌توانید محل زخم را به کمک آب و صابون ملایم به آرامی بشویید و با حوله تمیز خشک کنید. بهتر است فقط اجازه دهید در هر دوره حمام، آب روی زخم شما جاری شود.

تا زمانی‌که پزشک به شما اجازه نداده است در وان آبگرم غوطه‌ور نشوید یا به سراغ شنا کردن نروید. معمولا این بازه زمانی حدود ۳ هفته است.

فعالیت بدنی مجاز بعد از زایمان سزارین

راه رفتن در خانه می‎تواند از لخته شدن خون جلوگیری کند. در ۶ تا ۸ هفته اول جسمی سنگین‎تر از کودک خود بلند نکنید. پیاده‌روی کوتاه یک راه عالی برای افزایش قدرت و استقامت شما پس از زایمان است. طبیعتا کمی زودتر از گذشته خسته می‌شوید ولی نگران نباشید!

از تمیز کردن مدام منزل، انجام تمرینات ورزشی سنگین مثل درازو‌نشست و هرگونه فعالیتی که باعث می‌شود عضلات شما خسته شوند خودداری کنید. حداقل ۲ هفته با ماشین رانندگی نکنید. پس از گذشت ۶ هفته از سزارین می‌توانید رابطه جنسی خود را آغاز کنید.

حتماً با ماما در مورد روش مناسب پیشگیری از بارداری با توجه به شروع شیردهی صحبت کنید.

مشاوره آنلاین مامایی

راه‌های درمانی و مراقبتی از بخیه‌ بعد از زایمان طبیعی

اگر زایمان طبیعی شما با عمل اپیزیوتومی همراه شد، نیاز است بعد از مرخص شدن از بیمارستان نسبت به مراقبت از جای زخم خود حساس‌تر باشید زیرا بافت پرینه نسبت به بافت پوست زیر شکم در زایمان سزارین قدرت ترمیم کمتری دارد. به‌خصوص اینکه ممکن است بعد از هر بار ادرار یا مدفوع کردن درد محل بخیه ‎ها بیشتر شود.

شما می‌توانید این ناراحتی را برای دو روز اول با استفاده از تماس کیسه یخ کاهش دهید. مهمترین چیز برای ترمیم بخیه‌ در زایمان طبیعی این است که آن‌ها را تمیز نگه دارید و بعد از هر بار دستشویی محل آن را به جای پاک کردن خشک کنید.

مراقبت‌ بهداشتی از محل زخم زایمان طبیعی

در اینجا چند نکته مفید برای تمیز نگهداشتن ناحیه بخیه شده پرینه آورده شده است:

• در ۶ هفته اول پس از زایمان هرگز از تامپون استفاده نکنید.
• بخیه بعد از زایمان حداقل تا ۲۴ ساعت نباید در تماس با آب باشند.
• پد بهداشتی خود را هر ۲ تا ۴ ساعت تعویض کنید. محصولی را پیدا کنید که ضد آلرژی، بدون عطر و با pH متعادل باشد.
• برای تسکین دید می‌توانید از ژل لیدوکائین یا اسپری بی‌حسی استفاده کنید.
• قبل از تمیز کردن ناحیه پرینه، از یک ضد عفونی‎کننده یا محلول ضد باکتری بر روی دست خود استفاده کنید.
• برای کاهش تحریک ناشی از اصطکاک، می‌توانید از دستمال مرطوب کودک به‎جای دستمال توالت استفاده کنید.
• اگر در خشک کردن محل زخم و بخیه‎ بعد از زایمان مشکل دارید می‎توانید از درجه کم سشوار استفاده کنید.

فعالیت بدنی مجاز بعد از زایمان طبیعی

۴ تا ۶ هفته پس از زایمان باید به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید تا بخیه‎ بعد از زایمان چک یا کشیده شوند. در این قرار ملاقات پزشک یا ماما به شما خواهند گفت که چه زمانی می‎توانید روابط جنسی را از سر بگیرید.

اگر همچنان با مشکلاتی مانند بی ‎اختیاری ادرار یا درد زیاد مواجه هستید، ممکن است پزشک دستور انجام تمرینات کگل را بدهد.

تغذیه مناسب برای درمان بخیه بعد از زایمان طبیعی یا سزارین

سعی کنید وعده ‎های غذایی کمتری نسبت به حالت عادی بخورید و به‌جای آن میان‎ وعده ‎هایی سالم داشته باشید. میوه و سبزیجات (فیبر) زیادی بخورید و روزانه ۸ فنجان (۲ لیتر) آب بنوشید تا دچار یبوست نشوید. اگر احیانا دچار بواسیر شدید، از کمپرس سرد یا شیاف آنتی‌هموروئید به منظور کاهش سایز آن استفاده کنید.

وعده ‎های غذایی شما باید بیشتر شامل پروتئین و لبنیات باشند تا کربوهیدرات و چربی. کشیدن سیگار و مصرف غذاهای آماده یا فست‌فود مانع از ترمیم سریع بخیه ‎ها می‎شود. آناناس، توت فرنگی، پرتقال و موز از بهترین مواد غذایی ترمیم ‎کننده بخیه بعد از زایمان محسوب می‎شوند. می‎توانید آن‌ها را به صورت آبمیوه یا اسموتی نیز مصرف کنید.

روش‌های درمان بخیه بعد از زایمان با طب سنتی

طب سنتی روش‌های زیادی برای کمک به ترمیم سریع محل بخیه بعد از زایمان دارد. مواردی چون:

• مالیدن عسل روی محل زخم
• استفاده موضعی از ژل آلوئه ‎ورا
• استفاده از محلول نمک دریا و قرا دادن روزانه لگن در آن
• مالیدن روغن سیاه دانه یا روغن زیتون به‌خصوص در محل بخیه ‎های پرینه
• خوردن محلول گلاب و عسل روزی دو بار به میزان کم
• مالیدن آب پیاز روی محل زخم به کمک یک پارچه تمیز

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

مانند تمام روش‌های جراحی، عفونت بعد از جراحی سزارین یا عمل اپیزیوتومی نیز امکان‌پذیر است. اگر علائم زیر را تجربه کردید با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید:

• تب ۳۸ درجه یا بالاتر
• خروج ترشحات بدبو یا مایل به سبز از محل زخم
• تورم و قرمزی اطراف بخیه بعد از زایمان
• درد شدید در محل برش
• تجمع چرک در داخل یا اطراف زخم
• تورم در یکی از پاها، دست، صورت یا چشم
• افزایش درد در شکم یا پرینه
• اضافه وزن ناگهانی طی ۱ یا ۲ روز
• تاری دید

درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری ندارید، می توانید برای مراقبت بخیه بعد از زایمان با پزشک آنلاین متخصص زنان و زایمان پذیرش ۲۴، مشاوره آنلاین تلفنی و متنی بگیری و مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره‌های ایشان استفاده کنید.

مشاوره آنلاین مراقبت از بخیه های زایمان