بیماری لیکن پلان چیست؟آیا بیماری لیکن پلان خطرناک است؟

لیکن پلان چیست؟

بیماری لیکن پلان یک بیماری پوستی و خود ایمنی است که به صورت ژنتیکی منتقل می‌شود. این بیماری با ضایعات پوستی و خارش همراه است ولی معمولا بعد از مدتی بهبود می‌یابد و عوارض آن دائمی نیست. بنابراین درمان خاصی ندارد و اقدامات درمانی شامل روش‌هایی است که ناراحتی فرد را از خارش بثورات کاهش دهد.

علائم لیکن پلان چیست؟

لیکن پلان با ضایعات پوستی و خارش زیاد شناخته می‌شود.

ویژگی بثورات پوستی لیکن پلان موارد زیر است.

• بثورات ناگهانی ظاهر می‌شوند و بعد از مدتی خود بخود از بین می‌روند.
• شکل ظاهری بثورات ممکن است صاف یا برجسته باشد.
• رنگ بثورات لیکن پلان صورتی، قرمز یا بنفش رنگ است.
• اندازه‌ی بثورات لیکن پلان کمتر از یک سانتی‌متر و معمولا بین ۳ تا ۵ میلی‌متر است.
• رگه‌های سفید رنگ روی برخی از پاپول‌ها یا بثورات لیکن پلان وجود دارد.
• خارش شدید جزء جدایی ناپذیر بثورات لیکن پلان است. معمولا خارش‌ها در شب خیلی شدید می‌شود.

فرق لیکن پلان و اگزما چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت بین این دونوع عارضه‌ی پوستی علت ایجاد کننده آن‌ها است. اگزما بر اثر آلرژن‌ها ایجاد می‌شود در حالی‌که لیکن پلان یک بیماری خود ایمنی است. همچنین ظاهر بثورات پوستی هم با هم متفاوت است. قطر ضایعات پوستی و شدت خارش در لیکن پلان کمتر است.

درصورتی‌که پوست شما دچار خارش و التهاب است می‌توانید با دکتر پوست آنلاین پذیرش ۲۴ در مورد مشکل خود مشورت کنید.

انواع لیکن پلان کدام است؟

لیکن پلان انواع مختلف دارد و می‌تواند علاوه بر پوست اعضای دیگر بدن یا بافت‌های دیگر را هم درگیر کند. اما در هر عضوی که بروز کند حتما خارش دارد. مثل لیکن پلان دهانی که با خارش مخاط دهان همراه است.

لیکن پلان بر اساس اندام و عضوی که درگیر می‌شود شامل موارد زیر است.

• لیکن پلان پوستی
• لیکن پلان دهانی
• لیکن پلان تناسلی
• لیکن پلان مویی
• لیکن پلان ناخن

لیکن پلان پوستی چیست؟

لیکن پلان پوستی شایع‌ترین نوع است. با لکه‌ها و بثورات بنفش یا صورتی رنگ و براق ظاهر می‌شود. این لکه‌ها خارش دارند و رگه‌های سفیدی روی آن‌ها ایجاد می‌شود. محو شدن این لکه‌ها خود به خود است اما بعد از بین رفتن ممکن است جای آن‌ها به‌صورت لکه‌های قهوه‌ای رنگ و محو باقی بماند.

بثورات لیکن پلان پوستی  در کدام قسمت از بدن ایجاد می‌شود؟

لکه‌های پوستی ناشی از لیکن پلان محدود به منطقه‌ی خاصی نیست و در دست‌ها، پشت بازوها، در پاها، آرنج و کمر ممکن است بروز کند. در برخی افراد بثورات لیکن پلان حتی در زیر بغل هم مشاهده می‌شود. عکس لیکن پلان صورت ظاهر این بثورات را نشان می‌دهد.

لیکن پلان دهانی چیست؟

لیکن پلان دهانی مخاط دهان را درگیر می‌کند و به‌صورت لکه‌های سفید یا تور مانند ظاهر می‌شود. این لکه‌های دهانی ممکن است لثه‌ها و زبان و لب  را هم در بربگیرد. حتی ممکن است گونه را هم درگیر کند.

ویژگی‌های بثورات لیکن پلان دهانی موارد زیر است.

• زخم‌های دهانی معمولا دردناک نیست ولی ممکن است با خارش همراه باشد.
• ممکن است رگه‌های سفید ناشی از لیکن پلان دهانی از بین نرود.
• باعث قرمزی و تورم لثه‌ها می‌شود.
• لیکن پلان دهانی با خشکی دهان همراه است.
• غذاهای پر ادویه و تند شدت علائم دهانی را بیشتر می‌کند.
• افرادی که مبتلا به لیکن پلان دهانی می‌شوند طعم‌ها را به درستی تشخیص نمی‌دهند و بیمار ممکن است طعم فلز در دهان حس کنند.

لیکن پلان تناسلی چیست؟

ظاهر شدن لکه‌های پوستی روی اعضای تناسلی مردانه و زنانه یکی از انواع این بیماری است. لیکن پلان تناسلی مردان با ایجاد لکه‌هایی شبیه برفک و بدون درد و خارش بروز می‌کند.

زنان لیکن پلان را با ضایعاتی روی لبه‌های داخلی واژن با مخاط ملتهب و قرمز رنگ مشاهده می‌کنند. در موارد شدید ممکن است اسکار این بثورات روی آلت تناسلی باقی بماند. همچنین امکان خونریزی هنگام انجام عمل جنسی برای خانم‌های مبتلا به لیکن پلان تناسلی وجود دارد.

لیکن پلان مو چیست؟

بروز این بیماری در مو با نام فولیکولار شناخته می‌شود و همان طور که از نام آن پیداست فولیکول‌های مو را مورد حمله قرار می‌دهد. در این شرایط اولین علامت  نازک شدن و ریزش مو خواهد بود. لیکن پلان پوست سر و مو را ملتهب می‌کند.

لیکن پلان ناخن چیست؟

هنگامی که سلول‌های ناخن با اشتباه سیستم ایمنی بدن مورد هجوم قرار بگیرد، ظاهر ناخن‌ها تغییر می‌کند و رنگ آن‌ها عوض می‌شود. در مواری حتی باعث افتادن ناخن هم می‌شود.

لیکن پلان در چه کسانی شایع‌تر است؟

لیکن پلان در تمام افراد امکان بروز دارد و نمی‌توان گروه خاصی از افراد را نام برد. اما معمولا افراد زیر با احتمال بیشتری دچار لیکن پلان می‌شوند.

• امکان ابتلا به لیکن پلان در افراد بالای ۳۰ سال بیشتر است.
• زنان بیشتر از مردان به لیکن پلان مبتلا می‌شوند.
• افرادی که مبتلا به اختلالات کبدی، سیروز کبدی یا هپاتیت c هستند.

علت ابتلا به لیکن پلان چیست؟

لیکن پلان به علت یک اختلال در سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود. اما عامل ژنتیک باعث می‌شود این اختلال از فردی به فرزندان یا اعضای خاندانش منتقل شود. همچنین عوامل محیطی زمینه‌ی بروز لیکن پلان را فراهم می‌کند.

آیا لیکن پلان سرطان است؟

 سرطان یک بیماری خطرناک است که نام آن همه را دچار وحشت می‌کند. به همین خاطر بعضی‌ها نگران این می‌شوند که لیکن پلان یک بیماری سرطانی باشد.

 در واقع سلول‌های سرطانی در اثر تکثیر بیش از حد ایجاد می‌شود، در حالی که لیکن پلان یک بیماری خود ایمنی است و در اثر از بین رفتن سلول‌ها ایجاد می‌شود و علت این تخریب هم اشتباه سیستم ایمنی بدن است. یعنی به جای این‌که بدن در مقابل عوامل بیگانه آنتی بادی تولید کند، این کار را برای اندام و بافت‌های خودی انجام می‌دهد.

پس لازم است با ویژگی‌های بیماری لیکن پلان آشنا شوید. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر است.

• لیکن پلان مسری نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.
• یک بیماری ارثی است و از والدین به فرزندان منتقل می‌شود.
• علت لیکن پلان عفونت نیست.
• یک بیماری کشنده نیست و خود به خود بهبود می‌یابد.
• امکان عود بیماری بعد از مدت زمانی وجود دارد.

راه‌های تشخیص بیماری لیکن پلان چیست؟

بیماری‌های پوستی با بثورات قابل تشخیص هستند. بنابراین اگر با بثورات پوستی قرمز و ریز و خارش شدید به دکتر لیکن پلان مراجعه کنید در مرحله‌ اول این علائم گواهی بر بیماری است.

سپس پزشک متخصص پوست و مو برای تشخیص دقیق‌تر از وسیله‌ای به نام پانج بیوپسی استفاده می‌کند. این ابزار دایره‌ای نمونه‌ی کوچکی از لایه‌های عمیق پوست را بر می‌دارد و آن نمونه برای تشخیص دقیق‌تر زیر میکروسکوپ قرار می‌گیرد.

زخم ناشی از این نمونه گیری خیلی عمیق نیست و نیازی به بخیه زدن ندارد.

درمان بیماری لیکن پلان چگونه  انجام می‌شود؟

بیماری لیکن پلان به عنوان یک بیماری غیر قابل درمان شناخته است که خود به خود بهبود می‌یابد. معمولا کوتاه‌ترین زمان مورد انتظار چند ماه و طولانی‌ترین زمان برای بهبود دوسال است. طی این مدت برای کاهش آسیب‌های جسمی و روحی فرد از اقدامات درمانی استفاده می‌شود.

درمان خانگی بیماری لیکن پلان

 شروع بثورات با خارش و التهاب همراه است. به‌طوری که لیکن پلان خفیف هم نیاز به توجه دارد. درمان‌های خانگی با  مراقبت‌ از پوست و رعایت رژیم غذایی انجام می‌شود. توصیه های درمان خانگی را از دکتر پوست یا دکتر بیماریهای پوستی دریافت کنید.

ویژگی رژیم غذایی افراد مبتلا به بیماری لیکن پلان

• رژیم غذایی افراد مبتلا به لیکن پلان باید حاوی غذاهایی سرشار از ویتامین c باشد. ویتامین c باعث بالا رفتن مقاومت سیستم ایمنی بدن می‌شود. منابع غذایی این ویتامین میوه‌ها و سبزیجات با برگ تیره مانند اسفناج، پرتقال، کیوی و لیموترش است.
• بیماران باید غذاهای غنی از امگا ۳ یا مکمل‌های امگا۳ مصرف کنند، چون این ویتامین خاصیت ضد التهابی و تعدیل کنندگی دارد. برای کاهش التهاب ضایعات پوستی از ماهی، گردو و زیتون استفاده کنید.
• روی برای تقویت سیستم ایمنی بدن ضروری است. پس بهتر است گوشت، غلات و آجیل‌ها را در برنامه‌ی روزانه بگنجانید.

مشاوره آنلاین با متخصص تغذیه

درمان دارویی بیماری لیکن پلان

بیماری مزمن لیکن پلان با استفاده از داروها و پمادها خارش و التهاب را کم می‌کند.

بهتر است داروهای درمانی بیماری لیکن پلان خودسرانه مصرف نشود و تحت نظر پزشک باشد. موارد زیر داروهای تجویزی برای این بیماری هستند.

• استفاده از پمادها و کرم‌های موضعی مانند فلوسینولون، کلوبتازول، تریامسینولون خارش را کم می‌کند.
• قرص‌های خوراکی ضد خارش مانند لوراتادین و سیتیریزین نیز درمان موثری برای بیماری لیکن پلان است.
• قرص‌های آنتی هیستامین هم به کاهش خارش پوست کمک می‌کند.
• در مواردی که التهاب و خارش پوست با پماد و قرص بهبود نیابد، پزشک از داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی بدن مانند کپسول های سیکلوسپورین یا قرص های آیزرتین استفاده می‌کند. البته این درمان برای موارد شدید این بیماری است.
• درمان لیکن پلان دهانی با قرص‌های استروئیدی و پماد لیکن پلان دهانی برای کم کردن شدت علائم انجام می‌شود. همچنین بیمار به رعایت بیشتر بهداشت دهان و دهان توصیه می‌شود.

درمان طب سنتی لیکن پلان

درمان طب سنتی با استفاده از گیاهان دارویی انجام می‌شود. این روش‌ها اغلب با قرار دادن داروهای گیاهی روی پوست انجام می‌شود.

درمان لیکن پلان با زردجوبه

زدرجوبه گیاهی با خاصیت آنتی اکسیدانی و حاوی کورکومین است. اگر آن را با شیر یا آب ترکیب کنید و خمیری که حاصل می‌شود را روی پوست قرار دهید متوجه می‌شوید که التهاب و تورم پوست کم می‌شود.

درمان لیکن پلان با زنجبیل

شیوه‌های استفاده از زنجبیل متنوع است. از زنجبیل می‌توانید دمنوش تهیه کنید یا پودر آن را روی ضایعات بمالید.

درمان لیکن پلان با آلوئورا

آلوئورا گیاهی آبرسان است و می‌تواند خارش و تورم را تسکین دهد. برای استفاده باید برگ این گیاه را از وسط بشکافید و ژل داخل آن را روی ضایعات بمالید.

درمان لیکن پلان با لیزر و فتو تراپی

بیشتر بیماری‌های پوستی با لیزر درمانی معالجه می‌شود. این روش می‌تواند خارش ضایعات را کاهش دهد. اما فتوتراپی لیکن پلان این مزیت را دارد که از اشعه‌ی ماورا بنفش استفاده نمی‌کند و استفاده از آن آسیبی به پوست نمی‌زند.

عوارض بیماری لیکن پلان چیست؟

اصلی‎‌ترین علامت این بیماری بثورات پوستی است، پس عوارض آن هم در درجه‌ی اول شامل بثورات می‌شود. یعنی ممکن است بعد از بهبود بیماری لکه‌های دائمی قهوه‌ای یا خاکستری روی پوست باقی بماند. این عارضه بیشتر در افراد تیره پوست مشاهده می‌شود.

در بیماری لیکن پلان دهانی ضایعات پوستی ممکن است باعث ایجاد زخم‌های دهانی دائمی یا سرطان شود.

در موارد شدید بیماری پزشک ناچار می‌شود برای کم کردن فعالیت سیستم ایمنی بدن از داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی استفاده کند و در این حالت فرد در معرض ابتلا به عفونت قرار می‌گیرد. همچنین داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی بر سلامت افراد سرطانی، کسانی که پیوند عضو انجام داده اند تاثیر منفی دارد.

آیا بیماری لیکن پلان خطرناک است؟

بیماری لیکن پلان خطرناک و کشنده نیست ولی آزار دهنده است. تا زمانی که این بیماری بهبود نیافته است خارش بثورات فرد را آزار می‌دهد .

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

بروز نشانه‌های بیماری لیکن پلان جای نگرانی و ترس ندارد و علائم آزار دهنده‌ی آن با درمان‌های خانگی و استفاده از گیاهان دارویی بهبود می‌یابد. اما درصورت شدید شدن بیماری می‌توانید از پزشک بخواهید داروهای برای تسکین علائم برایتان تجویز کند.

گفتگو با متخصص پوست برای درمان لیکن پلان