پارگی مینیسک، علائم و راه های تشخیص پارگی مینیسک زانو

پارگی مینیسک زانو

پارگی مینیسک یکی از آسیب‌های شایع زانو است. مینیسک قطعه ‎ای C شکل از جنس غضروف است که مانند یک بالشتک بین استخوان ران و درشت نی عمل می‌کند. در هر مفصل زانو دو عدد مینیسک وجود دارد. در حین فعالیت‌هایی که مفصل زانو را تحت فشار قرار می‌دهند یا می‎‌چرخانند، ممکن است این مینیسک‌‎ها آسیب ببینند یا پاره شوند. یک حرکت چرخشی ناگهانی در زمین بسکتبال می‌تواند به راحتی منجر به پارگی مینیسک زانو شود.

بااین‎‌وجود، حتما لازم نیست که یک ورزشکار باشید تا پارگی مینیسک را تجربه کنید. سریع بلند شدن از روی زمین، به ویژه اگر قبل از آن تمام وزن خود را روی زانو قرار داده باشید، نیز می‎‌تواند باعث پارگی مینیسک شود. اصولا پارگی مینیسک باعث احساس درد، تورم و سفتی در ناحیه زانو می‌‎شود. همچنین ممکن است احساس انسداد در حرکت زانو داشته باشید و در کشیدن کامل زانوی خود مشکل پیدا کنید.

با انجام تمریناتی که باعث تقویت عضلات پا می‌شوند یا استفاده از تکنیک‌‎های مناسب در هنگام فعالیت‎‌های تماسی یا ورزشی می‌‎توانید از این آسیب زانو پیشگیری کنید.

بسته به شدت آسیب‌‎دیدگی شما، گزینه‏ های درمانی می‎‌توانند از روش‎‌های درمانی خانگی (مانند استراحت و استفاده از کمپرس سرد) تا جراحی سرپایی متغیر باشند. بنابراین نهایتا این پزشک متخصص ارتوپد است که می‌‎تواند در مورد نوع درمان مناسب شما برحسب درجه‌بندی پارگی مینیسک تصمیم بگیرد.

مشاوره آنلاین با متخصص ارتوپدی

علائم پارگی مینیسک چیست؟

وقتی پارگی مینیسک رخ می‎‌دهد، ممکن است صدای بیرون آمدن آن را از مفصل زانوی خود بشنوید. پس از آن احتمالا علائم زیر را تجربه می‌‏کنید:

• درد زانو، به ‎خصوص هنگام لمس ناحیه آسیب ‎دیده و پیچاندن یا چرخاندن زانو
• ورم و التهاب یا سفتی زانو
• مشکل در حرکت دادن زانو یا عدم توانایی حرکت آن در یک دامنه حرکت کامل
• احساسی اینکه زانو قادر به حمایت و تحمل وزن شما نیست
• احساس قفل شدن یا گرفتگی زانو و عدم امکان صاف کردن آن

اگر این علائم را تجربه کردید و پس از گذشت چند روز برطرف نشدند حتما با دکتر مینیسک زانو خود تماس بگیرید. در ادامه عکس پارگی مینیسک زانو را مشاهده می کنید.

علت پارگی مینیسک زانو چیست و چه کسانی بیشتر دچار این مشکل می‌شوند؟

مینیسک می‌تواند در حین فعالیت‎‌هایی که باعث اعمال فشار زیاد به زانو در اثر چرخش اجباری یا ناگهانی می‎‌شوند، پاره شود. حتی بلند کردن وزنه نیز می‎‌تواند منجر به آسیب آن شود. به‎ همین‎ دلیل، بسیاری از ورزشکاران در معرض خطر پارگی مینیسک هستند.

اصولا ورزش‏‌هایی مثل :

• فوتبال
• بسکتبال
• و تنیس

که نیاز به چرخش و توقف ناگهانی دارند ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری برای پارگی مینیسک قرار دهند.

متاسفانه امروزه پارگی مینیسک زانو به طور فزاینده‎‌ای در میان کودکان رخ می‌‎دهد زیرا هنگام انجام ورزش یا تمرینات بدنی نظارت کافی روی کار آن‌ها صورت نمی‌‎گیرد. این مورد در مورد نوجوانانی که در ورزش‎‌های رقابتی شرکت می‌‏کنند نیز صدق می‌‎کند.

مینیسک زانو با افزایش سن ضعیف می‏‌شود و پارگی آن بیشتر در افراد بالای ۳۰ سال دیده می‎‌شود. حرکات ساده‏‌ای مانند چمباتمه زدن (جمع کردن زانو به سمت داخل شکم) یا قدم زدن می‌‏توانند منجر به آسیب‌‎دیدگی در فردی با مینیسک ضعیف شود.

اگر به آرتروز مبتلا هستید، بیشتر در معرض آسیب زانو یا پارگی مینیسک آن هستید. آرتروز یک اختلال التهابی شایع مفصل است که باعث درد و سفتی در مفاصل می‎‌شود و اغلب در اثر پیری و ساییدگی بروز می‎‌کند.

هنگامی‎‌که یک فرد مسن دچار پارگی مینیسک می‌‎شود، احتمالاً بیشتر مربوط به ضعیف و نازک شدن غضروف‌‏های زانو (تغییرات دژنراتیو زانو) وی است چراکه در این شرایط بیشتر مستعد پاره شدن هستند.

با انواع پارگی مینیسک زانو آشنا شوید

اصولا پارگی مینیسک زانو آسیبی شدیدتر از کشیدگی مینیسک است. در حال حاضر انواع مختلفی از پارگی مینیسک زانو وجود دارد که برحسب شدت پارگی و میزان عوارض با یکدیگر متفاوت هستند. از مهم‎‌ترین انواع پارگی مینیسک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پارگی طولی مینیسک زانو که شایع‏‌ترین نوع است
• پارگی عرضی مینیسک زانو
• پارگی مایل مینیسک زانو
• پارگی شعاعی مینیسک زانو
• پارگی ترکیبی مینیسک زانو

فاکتورهای خطر پارگی مینیسک زانو

انجام فعالیت‎‌هایی که احتمال پیچ‏‌خوردگی و چرخش زانو در آن‎ها زیاد است، شما را بیشتر در معرض پارگی مینیسک قرار می‌‎دهد. بنابراین، ورزشکاران به ویژه افرادی‎ که در ورزش‌‎های تماسی مانند فوتبال یا فعالیت‎‌هایی که شامل چرخش هستند مانند تنیس یا بسکتبال به صورت حرفه‎‌ای کار می‎‌کنند، همیشه در معرض خطر هستند.

با افزایش سن، به‏ خصوص در مورد افراد چاق، هر حرکت یا ضربه کوچک با خطر پارگی مینیسک همراه است.

آیا پارگی مینیسک زانو با عوارض همراه است؟

پارگی مینیسک می‌‎تواند منجر به قفل شدن زانو، ناتوانی در حرکت طبیعی زانو یا احساس درد مداوم در آن شود. معمولا احتمال بروز آرتروز در زانوی آسیب‎‌دیده بیشتر است. پس به محض بروز آن، حتی اگر با درمان‌‏های خانگی درد آن تسکین پیدا کرد، به پزشک مراجعه کنید تا بتوانید از عوارض بعدی آن جلوگیری کنید.

درحالی‎‌که بسیاری از پزشکان می‌‏توانند پارگی مینیسک را تشخیص داده و درمان کنند اما این جراح ارتوپدی است که قابلیت انجام جراحی آرتروسکوپی را دارد. پس بهتر است از همان ابتدا به جراح متخصص ارتوپد مراجعه کنید.

آیا امکان پیشگیری از پارگی مینیسک زانو وجود دارد؟

شما می‌‏توانید با انجام منظم ورزش‏‌هایی که باعث تقویت عضلات پا می‌‏شوند، از پارگی مینیسک جلوگیری کنید. این مسئله کمک می‎‌کند تا مفصل زانوی شما از آسیب در امان بماند.

در حین انجام فعالیت‎‌هایی که ممکن است خطر آسیب‏‌دیدگی شما افزایش یابد، می‎‌توانید از وسایل محافظتی در حین ورزش مثل زانوبند یا بریس برای حمایت از زانوی خود استفاده کنید.

همیشه هنگام ورزش یا انجام فعالیت‎‌هایی که ممکن است مفصل زانوی شما را تحت فشار قرار دهند، از یک فرم بدنی مناسب استفاده کنید. ایده خوبی است که:

• قبل از ورزش خود را گرم کنید و ورزش‎‌های کششی جزئی انجام دهید
• از وسایل مناسب مانند کفش‌‎های ورزشی که مخصوص فعالیت شما طراحی شد ه ‏اند استفاده کنید
• بند کفش‌‎های خود را به درستی ببندید
• نحوه صحیح انجام تکنیک‌‎های ورزشی خود را بیاموزید
• حتما تحت نظر یک مربی شروع به انجام تمرینات ورزشی حرفه‎‌ای کنید

رعایت نکات ذکر شده بعد از سن ۳۰ سالگی و با افزایش سن ضرورت بیشتری پیدا می‎‌کند!

نحوه صحیح تشخیص پارگی مینیسک زانو

معمولا بعد از اینکه علائم خود را با دکتر جراحی مینیسک زانو در میان گذاشتید، وی شروع به معاینه زانوی شما می‎‌کند و میزان دامنه حرکت آن را بررسی می‌‎کند. در این حین، پزشک دقیقاً به محلی که مینیسک در امتداد مفصل شما قرار دارد نگاه می‌کند.

اصولا اولین تست پارگی مینیسک زانو، تست تشخیصی «مک موری» است که شامل خم کردن زانو و سپس راست کردن و چرخش آن است. ممکن است در حین انجام این تست توسط پزشک، صداهای جزئی بشنوید که می‌‎تواند نشانه پارگی مینیسک باشد.

پزشک در مواقعی برای تأیید پارگی مینیسک به سراغ آزمایشات تصویربرداری زیر می‎‌رود:

• تصویربرداری زانو با اشعه ایکس. اگرچه این آزمایش پارگی مینیسک را نشان نمی‌‎دهد اما در رد دلایل دیگر درد زانو مانند آرتروز می‎‌تواند مفید باشد.
• ام آر آی (MRI). این آزمایش با استفاده از یک میدان مغناطیسی چندین عکس از زانوی شما می‌‎گیرد و قادر است با تصویر ایجاد شده از غضروف و رباط‌‏ها به تشخیص پارگی مینیسک کمک کند. طبق مطالعه‏‌ای که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد، دقت MRI در تشخیص پارگی مینیسک چیزی حدود ۷۷ درصد است. به‌‏همین‌‏دلیل، گاهی در تصویربرداری MRI تغییرات دژنراتیو مربوط به افزایش سن با پارگی مینیسک اشتباه گرفته می‎‌شود. بااین‎‌حال، استفاده از MRI ​​به کاهش نیاز به آرتروسکوپی در برخی افراد کمک کرده است.
• سونوگرافی. در سونوگرافی از امواج صوتی برای گرفتن عکس از اجزای داخل بدن استفاده می‎‌شود. با این کار مشخص می‎‌شود که آیا شما تکه‌‏ای غضروف سست شده دارید که ممکن است در زانوی شما گیر کرده باشد.
• آرتروسکوپی. اگر پزشک شما نتواند علت درد زانوی شما را با استفاده از این تست‎‌ها مشخص کند، ممکن است برای بررسی بیشتر زانوی شما آرتروسکوپی را پیشنهاد دهد. در صورت نیاز به جراحی، به احتمال زیاد پزشک از آرتروسکوپ نیز استفاده می‎‌کند. در حین آرتروسکوپی، یک برش کوچک در نزدیکی زانو ایجاد می‎‌شود. آرتروسکوپ یک دستگاه فیبر نوری ظریف و انعطاف‌‎پذیر دارای نور و دوربین کوچکی است که می‎‌تواند از طریق برش ایجاد شده وارد زانو شود و تصاویری از ساختار داخل زانو به مانیتور مقابل پزشک یا جراح ارسال کند. اصولا ابزارهای جراحی را نیز می‎‌توان از طریق آرتروسکوپ یا از طریق برش‌‎های اضافی به داخل زانو وارد کرد و برای ترمیم پارگی حرکت داد. بعد از آرتروسکوپی، چه برای جراحی و چه برای معاینه، افراد اغلب می‌توانند در همان روز به خانه خود بازگردند.

انواع راه‌های درمان پارگی مینیسک که باید بدانید

در ابتدا، شما باید آسیب‎ دیدگی زانو را با روش‌‎های درمان خانگی پارگی مینیسک که شامل :

• استراحت کردن
• گذاشتن یخ و بستن زانو یا همان روش رایس (RICE) است، درمان کنید.

مراحل این روش عبارتند از:

• به زانوی خود استراحت دهید. برای کاهش میزان تحمل وزن مفصل زانو از عصا استفاده کنید. از انجام هرگونه فعالیتی که درد زانو را بدتر می‎‌کند خودداری کنید.
• هر سه یا چهار ساعت یک‌بار به مدت ۳۰ دقیقه روی زانوی خود کیسه یخ یا کمپرس سرد بگذارید.
• برای کاهش التهاب، زانوی خود را با یک باند الاستیک و منعطف طبی محکم بپیچید.
• در نهایت برای کنترل تورم، زانوی خود را رو به بالا بگیرید. می‌‎توانید از دیوار به عنوان تکیه‎‌گاه استفاده کنید.

همچنین می‎‌توانید از داروهایی مانند ایبوپروفن، آسپرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) برای کاهش درد و تورم در اطراف زانوی خود استفاده کنید (قرص برای درمان پارگی مینیسک).

اگر همچنان درد دارید نباید وزن کامل خود را روی زانوی آسیب ‎دیده قرار دهید. پزشک شما ممکن است فیزیوتراپی را برای تقویت عضلات اطراف زانوی شما توصیه کند. فیزیوتراپی می‌‎تواند به کاهش درد و افزایش تحرک و ثبات زانو کمک کند. فیزیوتراپیست شما همچنین ممکن است از روش‌‎های ماساژ برای کاهش تورم و سفتی زانوی قفل شده استفاده کند.

اگر پارگی یا آسیب مینیسک شما به درمان‎‌های بالا پاسخ نداد، پزشک ممکن است جراحی آرتروسکوپی را توصیه کند. اصولا پزشک از قبل دستورالعمل‌‎های خاصی در مورد نحوه آماده‎‌سازی برای این جراحی به شما می‌‎دهد. برخی از دستورالعمل‌های آن ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• قبل از عمل نحوه استفاده از عصا را بیاموزید
• باید تست‎‌های آزمایش خون، تصویربرداری اشعه ایکس، ام آر آی و الکتروکاردیوگرام (EKG) بدهید
• شب قبل از عمل از خوردن و نوشیدن هر چیزی خودداری کنید

شب قبل در صورت بروز هرگونه شرایطی‎‌که می‎‌تواند شما را از جراحی باز دارد، به پزشک خود اطلاع دهید. مواردی مانند:

• تب بالا
• بروز یک عفونت حاد
• سرماخوردگی
• آسیب‎‌دیدگی و بروز یک زخم باز

در حین جراحی، جراح ابتدا یک برش کوچک در زانوی شما ایجاد می‎‌کند. سپس ابزار و دوربینی را از طریق این برش برای ترمیم مینیسک آسیب‎ دیده وارد زانو می‌‎کند. کل مراحل معمولاً حدود یک ساعت طول می‎‌کشد. بعد از انجام جراحی معمولاً می‎‌توانید در همان روز به خانه بروید. اگرچه بهبودی کامل به زمان نیاز دارد اما می‎‌توانید چند روز پس از جراحی در تمرینات فیزیوتراپی شرکت کنید.

معمولا برای ترمیم پارگی مینیسک، زمان بهبودی و توانبخشی حدود شش هفته است. در این مدت زانوبند یا عصا خواهید داشت.

ازآن‌جایی‎‌که این جراحی خطراتی به همراه دارد، باید از قبل با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص شود که آیا شما کاندید مناسبی برای این روش هستید یا خیر. دوره نقاهت شامل مراجعه منظم به دکتر فیزیوتراپ ورزشی و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پشتیبان زانو خواهد بود.

درصورتی‎‌که تمایل به انجام جراحی نداشته باشید مطمئنا دکتر جراحی زانو به عوارض عمل نکردن مینیسک زانو (به خصوص پارگی مینیسک درجه ۳) اشاره خواهد کرد.

درمان پارگی مینیسک با داروهای گیاهی و روغن

گیاهان زیادی وجود دارند که به روند ترمیم مینیسک و کاهش التهاب زانو کمک زیادی می‎‌کنند. مواردی چون:

• زنجبیل
• زردچوبه
• خردل
• آویشن
• میخک
• زعفران

می‌‎توانید این‌ها را به ‎صورت دمنوش مصرف کنید.

درمان پارگی مینیسک زانو در طب سنتی

طب سنتی معتقد به استفاده موضعی از روغن‎‌های اساسی مانند روغن بادام شیرین یا روغن زیتون برای تسکین درد پارگی مینیسک است. البته بسته به شدت و درجه پارگی بهتر است ابتدا با یکی از کارشناسان در زمینه نوع روغن برای پارگی مینیسک زانو مشورت کنید. یکی از داروهای قابض که به درمان پارگی مینیسک زانو کمک زیادی می‌‎کند ضماد پیاز گل نرگس است که از مخلوط پیاز گل، عسل و کمی سرکه تهیه می‎‌شود و باید روزی یک تا سه بار بر روی زانو مالیده شود.

گفتگوی آنلاین با متخصص طب سنتی

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

با تشخیص دقیق و ادامه روند درمان، زانوی شما می‎‌تواند تحرک و عملکرد نرمال خود را بدست آورد. اگرچه سرعت بهبودی غضروف به دلیل خونرسانی اندک به آن کمی آهسته است اما برخی از مناطق مینیسک، مانند قسمت‌های خارجی آن، رگ‌های خونی بیشتری دارند و احتمال بهبودی آن‌ها بیشتر است.

بنابراین، اگر زانوی شما دردناک یا متورم است یا نمی‌‎توانید زانوی خود را به روش‎‌های معمول حرکت دهید، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری ندارید، از صدها پزشک آنلاین متخصص استخوان و ارتوپد، مشاوره آنلاین تلفنی و متنی بگیرید و مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره‌های ایشان استفاده کنید.

گفتگو با متخصص ارتوپدی برای درمان