نشانه‌های تهدید به سقط جنین و درمان آن

تهدید به سقط جنین یعنی چه؟

همیشه یکی از مشکلات جدی که سلامتی زنان باردار را تهدید می‌کند، خطر تهدید به سقط جنین است! هنوز دلیل اصلی این رخداد مشخص نیست اما طبق مطالعات پزشکی که تا الان صورت گرفته ثابت شده رفتارهای پرخطر مثل مصرف الکل و مواد مخدر، فعالیت‌های فیزیکی نامناسب، بیماری، سن بالا و استرس و فشارهای روانی در سقط جنین نقش زیادی دارند. به همین دلیل موضوع درمان تهدید به سقط جنین در دنیای پزشکی امروزه به یک بحث داغ و مهم تبدیل شده است. برای آشنایی با خطر سقط جنین و علائم آن با ما همراه باشید.

درواقع نشانه تهدید به سقط جنین خونریزی واژینال است که در ۲۰ هفته اول بارداری رخ می‌دهد. خونریزی گاهی با گرفتگی شکم همراه است. این علائم نشان می‌دهد که احتمال سقط جنین وجود دارد؛ به همین دلیل این وضعیت به‌عنوان تهدید سقط جنین یا تهدید به سقط در حاملگی شناخته می‌شود.

خونریزی تهدید به سقط جنین چگونه است؟

خونریزی واژینال در زنان باردار به‌ویژه در سه ماه اول نسبتاً شایع است. حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از زنان در ۲۰ هفته اول بارداری خونریزی را تجربه می‌کنند. تقریباً ۵۰ درصد از زنانی که خونریزی دارند بچه‌های خود را بدون مشکل به دنیا می‌آورند اما در کل خونریزی واژینال مشکل اصلی تهدید به سقط در زنان باردار به شمار می‌رود.

علائم تهدید به سقط جنین چیست؟

همانطور که گفتیم هر گونه خونریزی واژینال در ۲۰ هفته اول بارداری می‌تواند نشانه تهدید سقط جنین باشد. بعضی از زنان گرفتگی شکم یا کمردرد هم دارند. در طول دوره سقط جنین جدی، زنان اغلب درد مبهم یا شدید در ناحیه شکم و کمر را تجربه می‌کنند. همچنین ممکن است بافتی از مواد شبیه لخته از واژن خارج شود.

عوارض احتمالی سقط جنین

به‌طور کلی سقط جنین یک کار ایمن است و بیشتر زنانی که سقط جنین انجام می‌دهند هیچ مشکلی تجربه نمی‌کنند؛ اما مانند هر روش درمانی دیگر این احتمال وجود دارد که مشکل ایجاد شود. خطر عوارض سقط جنین در صورتی که اواخر بارداری انجام شود افزایش می‌یابد. بسته به این که پزشک برای سقط دارو تجویز کند یا با عمل جراحی این کار انجام شود و این که چندمین هفته بارداری رخ دهد خطرات متفاوت است. انواع عوارض ناشی از سقط جنین در زیر ذکر شده است:

سقط جنین طبق تجویز پزشک با دارو

خطرات اساسی سقط جنین قبل از هفته ۱۴ بارداری عبارتند از:

• برداشتن قسمت‌هایی از جنین که در رحم باقی مانده است: این مورد تقریباً در ۷۰ نفر از ۱۰۰۰ زن اتفاق می‌افتد.
• عوارض جدی مانند خونریزی شدید، آسیب رحمی یا سپسیس: این مورد در حدود ۱ نفر از ۱۰۰۰ زن رخ می‌دهد.

خطرات اصلی سقط جنین پزشکی از هفته ۱۴ بارداری عبارتند از

• برداشتن قسمت‌هایی از جنین که در رحم باقی مانده است: این مورد تقریباً در ۱۳ نفر از ۱۰۰ زن اتفاق می‌افتد.
• عفونت یا آسیب رحمی: این مورد در تعداد کمی از زنان اتفاق می‌افتد.

سقط جنین طبق تجویز پزشک با عمل جراحی

خطرات اساسی سقط جنین قبل از هفته ۱۴ بارداری به‌شرح زیر است:

• برداشتن قسمت‌هایی از جنین که در رحم باقی مانده است: این مورد در حدود ۳۵ نفر از ۱۰۰۰ زن اتفاق می‌افتد.
• عوارض جدی مانند خونریزی شدید، آسیب رحمی یا سپسیس: این مورد در حدود ۱ نفر از ۱۰۰۰ زن رخ می‌دهد.

خطرات اصلی سقط جنین بعد از ۱۴ هفته بارداری به‌شرح زیر است:

• برداشتن قسمت‌هایی از جنین که در رحم باقی مانده است: حدود ۳ نفر از ۱۰۰ زن تجربه می‌کنند.
• خونریزی بسیار شدید: بین ۱ تا ۱۰ نفر از ۱۰۰ زن رخ می‌دهد.
• عفونت: این مورد در تعداد کمی از زنان اتفاق می‌افتد.
• آسیب به رحم یا دریچه ورودی رحم (دهانه رحم): این اتفاق در تعداد کمی از زنان پیش می‌آید.

خطرات سقط جنین

در هر حال ممکن است همراه با سقط جنین عوارض جانبی هم ایجاد شود؛ حالا چه سقط جنین با عمل جراحی انجام شود چه با قرص و دارو. این عوارض شامل درد و گرفتگی شکم، تهوع، استفراغ و اسهال است. همچنین سقط جنین خطر عوارض قابل توجهی مثل خونریزی، عفونت و آسیب به اندام‌ها را به همراه می‌آورد. عوارض جدی در کمتر از ۱ مورد در ۱۰۰ سقط جنین که بار اول اتفاق می‌افتد و تقریباً ۱ مورد از هر ۵۰ سقط جنین که بیشتر از یک بار رخ می‌دهد وجود دارد. شایع‌ترین عوارض سقط جنین به ترتیب زیر است:

• خونریزی شدید
• عفونت
• سقط ناقص
• آسیب وارد کردن به دهانه رحم
• زخم غشای داخلی رحم
• سوراخ شدن رحم
• آسیب به اندام‌های داخلی
• مرگ

گاهی اوقات سقط جنین منجر به زایمان زودرس در بارداری‌های آینده می‌شود‍!

دکتر زنان آنلاین

تأثیرات روحی و روانی سقط جنین

شواهدی وجود دارد که بیان می‌کند سقط جنین با کاهش سلامت روانی و جسمی زن همراه است. در بعضی از زنان این احساسات منفی ممکن است خیلی قوی باشد و می‌تواند بعد از چند روز یا چند سال ظاهر شود. این پاسخ روانی نوعی اختلال استرس پس از حادثه به شمار می‌آید. از علائم احتمالی تأثیر سقط جنین بر روح و روان می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:

• بروز اختلالات اشتها
• ایجاد مشکل در روابط زناشویی و بین فردی
• احساس گناه
• بروز افسردگی
• بروز افکار خودکشی
• ایجاد اختلال و کاهش کیفیت جنسی
• سوءمصرف الکل و مواد مخدر

در سقط جنین آن هم به شکل قانونی بروز مشکلات جدی مسئله‌ای نادر محسوب می‌شود. خطر مرگ یک زن بر اثر سقط جنین قانونی خیلی ناچیز و استثنا اتفاق می‌افتد. همچنین جالب است بدانید روش مورداستفاده در سقط جنین، طول زمان بارداری و سن زن بر خطر آسیب از سقط تأثیر می‌گذارد.

تأثیر سقط جنین بر باروری، سلامتی و بارداری‌های آینده

در صورت ابتلا به عفونت رحم اگر به سرعت درمان نشود خطر خیلی کمی باروری و بارداری‌های آینده را تهدید می‌کند و این عفونت تنها می‌تواند به لوله‌های فالوپ و تخمدان سرایت کند که بیماری معروف التهابی لگن (PID) را ایجاد می‌کند. PID می‌تواند خطر ناباروری یا حاملگی خارج رحمی را افزایش دهد؛ در این اختلال تخمک در خارج از رحم توسط اسپرم بارور می‌شود. اما جای نگرانی نیست چون بیشتر عفونت‌های تناسلی قبل از رسیدن به این مرحله درمان می‌شوند.

بسیاری از زنان می‌توانند بلافاصله پس از سقط جنین باردار شوند؛ بنابراین اگر قصد باردار شدن ندارید باید بلافاصله از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنید. پزشک یا پرستار بیمارستان یا کلینیک باید در زمان سقط جنین با شما درمورد پیشگیری از بارداری‌های احتمالی آینده صحبت کنند. اما به‌طور کلی سقط جنین منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه یا مشکلات روانی نمی‌شود و بر شانس مجدد باردار شدن و بارداری طبیعی در آینده تأثیر منفی نخواهد داشت.

چه کسانی در معرض تهدید به سقط جنین هستند؟

علت واقعی تهدید سقط جنین همیشه مشخص نیست. با این حال عوامل خاصی وجود دارد که ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. این عوامل عبارتند از:

• عفونت باکتریایی یا ویروسی در دوران بارداری
• ضربه به شکم
• سن بالای مادر (بالای ۳۵ سال)
• قرار گرفتن در معرض بعضی داروها یا مواد شیمیایی

چاقی و دیابت کنترل‌نشده از دیگر عوامل خطر و تهدید سقط جنین است. اگر به اضافه وزن یا بیماری دیابت دچارید، درمورد راه‌های سالم ماندن در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید. همچنین باید درمورد هر گونه دارو یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاعات لازم را بدهید. استفاده از بعضی از داروها در دوران بارداری خطرناک است.

حاملگی تهدید به سقط جنین چگونه قابل تشخیص است؟

در صورت مشکوک بودن به سقط جنین پزشک ممکن است معاینه لگن انجام دهد. در طول معاینه لگن پزشک اندام‌های تناسلی از جمله واژن، دهانه و بدنه رحم را بررسی می‌کند. او به دنبال منبع خونریزی هست و درنهایت تعیین می‌کند که کیسه آمنیوتیک پاره شده است یا نه! تکمیل معاینه لگن تنها چند دقیقه طول می‌کشد.

سونوگرافی برای نظارت بر ضربان قلب و رشد جنین انجام می‌شود. همچنین می‌تواند برای تعیین میزان خونریزی هم صورت گیرد. سونوگرافی ترانس واژینال یا سونوگرافی که از پروب واژن استفاده می‌کند معمولاً از سونوگرافی شکم در اوایل بارداری دقیق‌تر است. در طی سونوگرافی ترانس واژینال پزشک پروب سونوگرافی را حدود ۲ یا ۳ اینچ به داخل واژن وارد می‌کند. این کاوشگر از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از اندام‌های تناسلی شما استفاده می‌کند و به پزشک اجازه می‌دهد تا آن‌ها را با جزئیات بیشتری مشاهده کند.

آزمایش خون شامل شمارش کامل گلبول‌های خون است و امکان دارد برای بررسی سطح غیرطبیعی هورمون‌ها انجام شود. این آزمایش‌ها سطح هورمون‌های خون به نام گنادوتروپین کوریونی انسانی (HCG) و پروژسترون را اندازه‌گیری می‌کنند. HCG هورمونی است که بدن در دوران بارداری تولید می‌کند و پروژسترون هم هورمونی است که در محافظت از دوره بارداری نقش دارد. سطوح غیرطبیعی هر یک از هورمون‌ها می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکل باشد.

اقدامات لازم در تهدید به سقط جنین

به‌طور کلی هنگامی که پزشک نشانه‌ های تهدید به سقط را تشخیص می‌دهد برای حفظ سلامتی و نجات جان فرد بر اساس این که چه مدت از بارداری او گذشته است ممکن است یکی از اقدامات زیر را توصیه کند:

اجرای سقط جنین در سه ماه اول بارداری

سقط جنین در سه ماه اول بارداری ایمن‌تر و آسان‌تر از مواردی است که پس از سه ماه اول انجام می‌شود. ممکن است در این مدت بعضی اذیت و ناراحتی‌های جزئی وجود داشته باشد و هنگام عمل جراحی یا سقط جنین با کمک دارو علائمی مثل دردهای قاعدگی پدیدار شود.

اجرای سقط جنین در سه ماه دوم بارداری

سقط‌هایی که در سه ماه دوم بارداری انجام می‌شود پیچیده‌تر از سه ماه اول بارداری است. اما بازه زمانی هنوز هم برای سقط ایمن هست و معمولاً سقط جنین در سه ماه دوم بیشتر از سه ماهه اول رایج است. بیشتر خانم‌ها حین عمل جراحی درد و ناراحتی تجربه می‌کنند و بعد از آن دچار گرفتگی می‌شوند.

اجرای سقط جنین در سه ماه سوم بارداری

در سه ماه آخر بارداری سقط فقط برای نجات جان یا سلامتی زن انجام می‌شود؛ زیرا سقط جنین در این بازه زمانی ریسک بالایی دارد چون دیر است و بیشتر از ماه‌های قبل امکان دارد خطراتی زن را تهدید کند.

عوارض بعد از عمل جراحی سقط جنین در سه ماه اول یا دوم بارداری

در موارد نادر ممکن است یک زن بعد از سقط جنین دچار بعضی مشکلات شود. این مشکلات احتمالی شامل موارد زیر است:

•  سقط ناقص؛ ممکن است در عمل جراحی تمام بقایای جنین از رحم خارج نشده باشد یا دارو هم تمام جنین را از بین نبرده باشد.
•  عفونت در اندام‌های تناسلی زنان
•  خونریزی شدید
•  آسیب به بدنه یا دهانه رحم

راههای درمان تهدید به سقط جنین

بیشتر اوقات نمی‌توان از سقط جلوگیری کرد. با این حال در بعضی موارد پزشک ممکن است راه‌هایی برای کاهش خطر سقط جنین پیشنهاد کند.

برای کسب بهبودی کامل پزشک ممکن است به شما بگوید از انجام بعضی فعالیت‌ها خودداری کنید. استراحت در رختخواب و اجتناب از رابطه جنسی ممکن است تا بهبودی کامل علائم شما توصیه شود. پزشک شما همچنین شرایطی که خطر عوارض دوران بارداری را افزایش می‌دهد مثل دیابت یا کم‌کاری تیروئید در نظر می‌گیرد و با توجه به شرایط درمان دارویی تهدید به سقط را ارائه می‌دهد.

چگونه می‌توانیم بارداری سالمی داشته باشیم؟

درست است جلوگیری از سقط جنین دشوار است اما بعضی رفتارها می‌توانند به داشتن یک بارداری سالم کمک کنند. این رفتارها شامل موارد زیر است:

• عدم مصرف سیگار و الکل
• عدم استفاده از داروهای غیرمجاز
• به حداقل رساندن مصرف کافئین
• اجتناب از بعضی غذاها که می‌تواند شما را بیمار کند یا به کودک شما آسیب برساند.
• اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی یا مواد شوینده
• درمان فوری هرگونه عفونت ویروسی یا باکتریایی
• مصرف ویتامین‌های دوران بارداری مانند اسیدفولیک
• حداقل دو ساعت ورزش در هفته

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که با علائم زیر روبه‌رو شدید حتماً به پزشک مراجعه کنید:

•  اگر شروع به تب کردن کردید!
• اگر درد یا حساسیت شدیدی در ناحیه لگن، زیر  شکم یا کمر تجربه کردید!
•  اگر دچار خونریزی خیلی شدید در ناحیه واژن شدید!
•  اگر بوی بد از واژن حس کردید!

خب این هم از معرفی خطر سقط جنین! متأسفانه به خاطر پیشرفت زندگی شهری مشکلات و استرس‌های جدیدی وارد زندگی ما آدم‌ها شده و آن ما را تحت تأثیر قرار داده است. در این شرایط خانم‌های باردار باید بیشتر از هر زمان دیگری مراقب سلامت روان خود باشند تا سلامتی آن‌ها و کودک تا پایان دوره بارداری حفظ شود. اما این مسئله به این معنی نیست که بترسید؛ زیرا با سبک زندگی سالم مثل تغذیه مقوی، ورزش‌های سبک و مناسب و دوری از استرس می‌توانید این دوره را در نهایت شادی و آرامش سپری کنید! در صورت نیاز می توانید با سایت پذیرش ۲۴ با دکتر آنلاین زنان در این باره مشورت کنید.