تومور مغزی گلیوما چیست؟ علل، علائم و درمان آن را بشناسید
فهرست مطالب
تومورها انواع مختلفی دارند و ممکن است در جاهای مختلفی از بدن انسان رشد کنند. بعضی از آن‌ها حتی می‌توانند زندگی و سلامت شما را به‌طور جدی تهدید کنند. به‌عنوان مثال گلیوما (Glioma) توموری است که از رشد غیر‌قابل کنترل سلول‌های گلیال ایجاد می‌شود.
به‌طور معمول، این سلول‌ها نقش کمک به اعصاب را دارند و عملکرد سیستم عصبی مرکزی شما را تقویت می‌کنند. تومور مغزی گلیوما معمولا در مغز رشد می‌کند، اما محل رشد آن میتواند در نخاع نیز باشد.
گلیوما‌ها بدخیم (سرطانی) هستند، ولی بعضی از آن‌ها می‌توانند بسیار کند رشد کنند. آن‌ها جزو تومورهای اولیه مغزی به‌شمار می‌روند، به این معنی که از بافت خود مغز ایجاد می‌شوند. این نوع تومور معمولا در خارج از مغز یا ستون فقرات پخش نمی‌شود، اما به دلایل زیر میتواند کشنده باشد.
- دسترسی به آن‌ها و درمان با جراحی سخت است.
- در نواحی دیگر مغز رشد کند.
تا انتها همراه ما باشید تا در ادامه مطلب به بررسی کامل تومور مغزی گلیوما، انواع آن و راه‌های درمانش بپردازیم.
آیا انواع مختلفی از گلیوما وجود دارد؟
سه نوع اصلی گلیوما وجود دارد که بر اساس نوع سلول گلیال طبقه‌بنده می‌شوند. از طرفی بعضی از گلیوما‌ها حاوی چندین نوع سلول هستند که پزشکان به آن‌ها گلیومای مختلط می‌گویند.
هر نوع گلیوما را براساس سرعت رشد و سایر ویژگی‌ها به‌عنوان، درجه پایین، متوسط یا بالا دسته‌بندی می‌کنند. در زیر به توضیح مختصر انواعی از گلیوما پرداختیم.
تومور مغزی گلیوما گرید ۲
گلیوما گرید ۲ (گلیوما با درجه پایین) در بزرگسالان شایع‌تر است اما میتواند در کودکان و نوجوانان نیز رخ دهد. این نوع تومورهای مغزی رشد آهسته‌ای دارند ولی به مرور زمان (معمولا چند سال) تمایل دارند به درجه‌های بالا‌تر پیشرفت کنند.
تومور مغزی گلیوما گرید ۳
آستروسیتومای درجه ۳(Grade 3 Astrocytoma) یا تومور مغزی گلیوما گرید ۳ که به‌عنوان آستروسیتوم آناپلاستیک (Anaplastic Astrocytoma)نیز شناخته می‌شود، شکل بدخیم سرطان مغز است. این نوع سرطان اغلب به قسمت‌های دیگر مغز سرایت می‌کند.
پیش شناخت تومورهای مغزی درجه ۳ یا ۴ از سایر تومور‌هایی که به‌عنوان درجه ۱ یا ۲ طبقه می‌شوند، بدتر است.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به گلیوما هستند؟
هر فردی ممکن است به گلیوما مبتلا شود، اما عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهند.
- سن: تومورهای مغزی گلیوما در افراد مسن (بیش از ۶۵ سال) و کودکان (زیر ۱۲ سال) شایع‌تر است.
- قومیت: افراد سفید‌پوست ممکن است بیشتر از سایر نژاد‌ها به تومور مغزی گلیوما مبتلا شوند.
- سابقه خانوادگی: بعضی از اختلالات ژنتیکی ارثی ممکن است خطر ابتلا به گلیوما را افزایش دهند.
- جنسیت: گلیوما در مردان شایع‌تر از زنان است.
- قرار گرفتن در معرض تشعشع یا سم: قرار گرفتن مکرر یا طولانی مدت در معرض تشعشعات یا بعضی از مواد شیمیایی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند.
اگر فکر می‌کنید مبتلا به تومور مغزی گلیوما هستید، به کمک پذیرش۲۴ می‌توانید از خدمات مشاوره دکتر آنلاین مغز و اعصاب استفاده کنید و سوالات خود را با او مطرح کنید.
گلیوما چقدر شایع است؟
هر ساله حدود ۸۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده آمریکا به تومورهای مغزی اولیه مبتلا هستند که تقریبا ۲۵ درصد از این موارد گلیوما هستند.
علت ابتلا به تومور مغزی گلیوما
تحقیقات نشان می‌دهد که تغییرات DNA منجر به ایجاد تومورهای مغزی و نخاعی مانند گلیوما می‌شوند. ژن‌های ما حاوی DNA هستند که آن‌ها دستورالعمل چگونگی رشد و تکثیر سلول‌ها را مشخص می‌کنند. هر نوع جهش یا تغییری در DNA ژن‌های ما میتواند باعث تکثیر خارج از کنترل سلول‌ها شود.
پس شما ممکن است که جهش‌های ژنتیکی را از والدین خود به ارث ببرید. آن‌ها نیز می‌توانند به‌طور کاملا ناگهانی در‌طول زندگیتان رخ دهند.
علائم تومور مغزی گلیوما
گلیوما علائم زیادی دارد که در فهرست زیر تعدادی از آن‌ها را نام بردیم:
- آفازی (مشکل در صحبت کردن و برقراری ارتباط)
- تغییر در بینایی یا از دست دادن بینایی
- مشکلات شناختی (مشکل در تفکر، یادگیری یا به خاطر سپردن)
- مشکل در راه رفتن یا حفظ تعادل
- سرگیجه
- سردرد
- همی پارزی (Hemiparesis) یا ضعف و بی حسی در یک طرف بدن
- تهوع و استفراغ
- تغییرات شخصیتی یا رفتاری
- تشنج
عوارض تومور مغزی گلیوما چیست؟
ابتلا به بیماری تومور مغزی گلیوما عوارض خطرناکی دارد که امکان دارد جان شما را به‌خطر بیاندازد. این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- خونریزی مغزی (خونریزی در مغز)
- فتق مغز (بافت مغز، خارج از موقعیت طبیعی خود در جمجمه حرکت می‌کند.)
- هیدروسفالی (جمع شدن مایع در مغز)
- فشار داخل جمجمه
- تشنج
تشخیص تومور مغزی گلیوما
دکتر متخصص مغز و اعصاب علائم شما را ارزیابی و سابقه پزشکیتان را بررسی می‌کند. او همچنین یک معاینه فیزیکی و عصبی کامل را انجام خواهد داد.
ام آرآی و سی تی اسکن رایج‌ترین روش‌های تصویربرداری برای تومورهای مغزی هستند. پزشک با بررسی آن‌ها، به دنبال تومور در مغز و همچنین سایر نقاط بدن می‌گردد.
اگر دکتر توده‌ای غیرطبیعی را در اسکن‌های شما ببیند، بیوپسی را انجام می‌دهد. بیوپسی روشی برای تجزیه و تحلیل یک نمونه از بافت است که به پزشکان کمک می‌کند تا بتوانند به سوالات زیر پاسخ دهند:
- آیا تومور سرطانی است؟
- آیا تومور نتیجه یک ژن غیر طبیعی است؟
- نوع سلول‌های تومور چیست؟
- درجه (میزان تهاجمی بودن) تومور چند است؟
درمان تومور مغزی گلیوما
درمان تومور مغزی گلیوما به چندین مورد بستگی دارد. این موارد عبارت هستند از:
- آیا در گذشته درمان سرطان مغزی داشته‌اید یا خیر.
- مکان، نوع و اندازه تومور
- سن
- سلامت بدن
برای بیشتر مردم، جراحی اولین روش درمانی تومور مغزی گلیوما است. جراح ممکن است بتواند تمام تومور قابل مشاهده را در‌صورت قابل دسترس بودن، بردارد. اما برداشتن کامل گلیوما سخت است، مخصوصا زمانی که تومور در نواحی ظریف مغز قرار دارد که دسترسی به آن‌جا دشوار است.
گزینه‌های دیگر درمان شامل، شیمی درمانی و پرتودرمانی هستند که باید همراه جراحی انجام شوند. این‌ها به‌عنوان درمان‌های کمکی شناخته می‌شوند، زیرا سلول‌های سرطانی باقیمانده یا بخش‌هایی از تومور را پس از جراحی از بین می‌برند.
اگر توموری غیر‌قابل جراحی باشد، ممکن است دکتر بیماریهای مغز و اعصاب شما از شیمی درمانی یا پرتودرمانی به عنوان درمان اولیه استفاده کند.
جراحی تومور مغزی گلیوما
کرانیوتومی (جراحی مغز باز) رایج‌ترین نوع جراحی برای برداشتن گلیوما است. بسته به اندازه و محل تومور، ممکن است کاندیدای ابلیشن با لیزر باشید. این جراحی کم تهاجمی از گرمای لیزر برای از بین بردن تمام یا بخشی از تومور مغزی استفاده می‌کند.
جراح ممکن است از تکنیک‌های خاصی مانند تصویربرداری یا نقشه برداری از مغز برای هدایت جراحی استفاده کند. نقشه برداری از مغز نشان می‌دهد که کدام مناطق مغز شما مسئول کنترل عملکردهای حیاتی بدن هستند. این اطلاعات به جراح کمک می‌کند تا از برداشتن یا آسیب رساندن به بافت سالم مغز جلوگیری کند.
پرتودرمانی تومور مغزی گلیوما
در پرتودرمانی از دوزهای قدرتمند پرتو برای از بین بردن تومورها استفاده می‌شود. دکتر بیماریهای مغز و اعصاب شما ممکن است پرتودرمانی را برای گلیوما توصیه کند. پرتودرمانی شکل دقیق تومور را هدف قرار می‌دهد و خطر آسیب به بافت‌های اطراف را به حداقل می‌رساند.
همچنین ممکن است نوعی پرتودرمانی به نام براکی تراپی (Brachytherapy) دریافت کنید که در آن یک پزشک منبع پرتو را نزدیک به تومور قرار می‌دهد و از آن برای درمان استفاده می‌کند. این منابع تشعشعات را بدون آسیب رساندن به بافت‌های مجاور آزاد می‌کنند.
شیمی درمانی تومور مغزی گلیوما
شیمی درمانی در واقع استفاده از داروها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است که در درمان بسیاری از سرطان‌ها کاربرد دارد. این درمان ممکن است به‌صورت خوراکی داخل وریدی باشد. تموزولوماید (Temozolomide) یک داروی رایج شیمی درمانی است که برای بهبود اثربخشی پرتودرمانی تجویز می‌شود.
پیشگیری از ابتلا به تومور مغزی گلیوما
بیشتر عوامل خطر برای ابتلا به تومورهای گلیوما (مانند سن و نژاد)، قابل کنترل نیستند. اما تشخیص زود هنگام و درمان گلیوماهای با درجه پایین ممکن است از پیشرفت آن‌ها به گلیوماهای درجه بالا جلوگیری کند. سعی کنید کمتر در معرض تشعشعات قرار بگیرید و سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید تا از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنید.
پیش آگاهی تومور مغزی گلیوما
درصد بقای بیماران مبتلا به تومور مغزی گلیوما به نوع تومور، درجه آن و سن فرد بستگی دارد. جهش‌های خاص نیز می‌توانند بر این پیش آگاهی تاثیر بگذارند. هر چه سن فرد مبتلا به این بیماری بیشتر باشد، احتمال زنده ماندن در او کمتر است و در نتیجه پیش آگاهی بد‌تری دارد.
در‌صورت ابتلا به تومور مغزی گلیوما چه کار کنیم؟
پس از درمان با پزشک خود در تماس باشید. شما برای مشاهده احتمال بازگشت سرطان به اسکن تصویربردای‌های منظم نیاز دارید.
در درمان سرطان، احتمال آسیب به بافت سالم مغز وجود دارد. توانبخشی با فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر میتواند به شما کمک کند تا مهارت‌هایی مانند راه رفتن، صحبت کردن و به‌خاطر سپردن را دوباره به‌دست آورید.
چه سوالاتی را باید از دکتر متخصص مغز و اعصاب بپرسیم؟
اگر به تومور مغزی گلیوما مبتلا شدید، در رابطه با موارد زیر حتما از پزشک خود سوال بپرسید.
- نوع و درجه سرطان
- درمان مناسب برای شما
- اثر درمان بر عملکردهای شناختی مغز
- آزمایش‌های بالینی مورد نیاز
- احتمال بازگشت سرطان پس از درمان
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر سابقه خانوادگی ابتلا به تومورهای مغزی را دارید یا هر‌یک از علائم ذکر شده در این مطلب را در خود مشاهده کردید، به دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید و در مورد آزمایش‌های ژنتیک، خطرات و مزایای آن با او مشورت کنید.
سخن نهایی
گلیوما تومور‌هایی هستند که در سلول‌های گلیال مغز و نخاع ایجاد می‌شوند و معمولا نتیجه آن‌ها ابتلا به سرطان است. اما احتمال سرایت گلیوما به سایر نواحی بدن شما خیلی کم است. این تومورها بسیار خطرناک هستند و رشد سریعی دارند و بیشتر افراد مبتلا به این بیماری به استفاده از درمان‌های ترکیبی نیاز دارند.
در پذیرش۲۴ بهترین پزشکان و متخصصان گرد هم آمده‌اند تا شما با گرفتن وقت، به‌صورت آنلاین با آن‌ها مشورت کنید و در مورد راه‌های درمان بیماری خود از آن‌ها راهنمایی بگیرید.
سوالات متداول تومور مغزی گلیوما
در ادامه به سوالات رایج کاربران پاسخ می‌دهیم.
آیا تومور مغزی گلیوما کشنده است؟
این تومور ممکن است بسته به مکان و درجه آن، روی عملکرد مغز شما اثر بگذارد و جانتان را به خطر بیاندازد.
آیا پس از عمل جراحی مغز میتوان بهراحتی زندگی کرد؟
برخی از افراد کاملا بهبود مییابند اما گروهی دیگر ممکن است با مشکلات کوتاه یا بلند مدت مواجه شوند.
کدام مواد غذایی تومورهای مغزی را کوچک می‌کنند؟
اسفناج، کلم پیچ و آرگولا سرشار از مواد معدنی کاهنده التهاب هستند که به سلول‌های ایمنی بدن کمک می‌کنند تا در مبارزه با بیماری‌ها بهتر عمل کنند.
سلام مادر من درگیر تومور مغزی گلیوما گرید ۴ شده الان ۳ ماه عمل شد پرتو شد قرص شیمی هم میخوره ولی زیاد خوب نیست ضعف تاری دید داره
باسلام بنده جراحی تومور مغزی گلیوما گرید ۳ شدم ولی بعد از جراحی چشمانم چپ راس رو نمیبینه در واقع تونلی میبینه ایا خوب میشم الان ۸ ماه جراحی شدم
سلام..گرید ۳بودیدعلاوه بر جراحی پرتو یا شیمی نم انجام دادید؟
سلام بله در حال حاضر شیمی درمانی میشم
باسلام و عرض ادب متاستاز سینه به مغز بعد جراحی مغز چقد طول عمر دارد؟؟ زن ۶۰ ساله