تومور مغزی گلیوبلاستوما چیست؟

فهرست مطالب

تومور مغزی گلیوبلاستوما (Glioblastoma Brain Tumor) یک نوع سرطان تهاجمی است که می‌تواند در مغز یا نخاع ایجاد شود. گلیوبسلاتوما از سلول‌هایی به نام آستروسیت تشکیل می‌شود که از سلول‌های عصبی حمایت می‌کنند.

گلیوبسلاتوما می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود. از علائم شایع این بیماری می‌توانیم به بدتر شدن سردرد، حالت تهوع، استفراغ و تشنج اشاره کنیم. عکس تومور مغزی گلیوبلاستوما را در زیر می‌توانید مشاهده کنید:

گلیوبسلاتوما که به اسم تومور مغزی گلیوبلاستوما مولتی فرم (Glioblastoma Multiforme) نیز شناخته می‌شود، درمان خیلی دشواری دارد و اغلب درمان ناپذیر است. با این‌حال روش‌های درمانی موجود ممکن است پیشرفت سرطان را کندتر کنند و علائم و نشانه‌های آن را کاهش دهند.

در این مطلب تصمیم داریم به بررسی دقیق تومور مغزی گلیوبلاستوما، علائم و راه‌های درمان آن بپردازیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.

انواع تومور مغزی گلیوبلاستوما

به‌طور کلی دو نوع گلیوبلاستوما وجود دارد که توضیحات آن‌ها به شرح زیر است:

  • گلیوبلاستومای اولیه (De Novo): شایع‌ترین و تهاجمی‌ترین نوع گلیوبلاستوما است که آمار ابتلای بالایی دارد.
  • گلیوبلاستومای ثانویه: شیوع آن در افراد کمتر بوده و رشد آن در مقایسه با نوع قبل کندتر است. این نوع تومور معمولا از یک آستروسیتومای گرید پایین‌تر و کم تهاجمی‌تر شروع می‌شود. گلیوبلاستومای ثانویه حدود ۱۰ درصد از افراد مبتلا به این نوع سرطان مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اکثر افرادی که به این نوع سرطان مبتلا می‌شوند، ۴۵ سال یا جوان‌تر هستند.

گلیوبلاستوما معمولا در لوب‌های پیشانی و تمپورال مغز رشد می‌کند. آن‌ها همچنین می‌توانند در ساقه مغز، مخچه یا سایر قسمت‌های مغز و نخاع یافت شوند.

علائم گلیوبلاستوما

گلیوبلاستوما هنگامی که بر قسمت‌هایی از مغز شما فشار وارد می‌کند، علائمی را از خود به‌ جا می‌گذارد. اگر تومور خیلی بزرگ نباشد، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید. بروز نشانه‌های وجود تومور در مغز بستگی به محل آن دارد. بعضی از شایع‌ترین علائم تومور مغزی گلیوبلاستوما به شرح زیر هستند:

  • سردرد
  • حالت تهوع و استفراغ
  • خواب آلودگی
  • ضعف در یک سمت بدن
  • از دست دادن حافظه
  • مشکل در تکلم و حرف زدن
  • تغییر در شخصیت و حال فرد
  • ضعف عضلانی
  • دوبینی یا تاری دید
  • از دست دادن اشتها
  • تشنج

تشخیص تومور مغزی گلیوبسلاتوما

آزمایش‌ها و روش‌های مورد استفاده برای تشخیص گلیوبلاستوما را در زیر توضیح دادیم. برای کسب اطلاعات بیشتر از هرکدام می‌توانید با دکتر آنلاین مغز و اعصاب در پذیرش۲۴ صحبت کنید.

معاینه عصبی

در طول معاینه عصبی، دکتر تومور مغزی از شما در مورد علائم و نشانه‌هایتان سوال می‌کند و ممکن است بینایی، شنوایی، حفظ تعادل،‌ هماهنگی، قدرت و رفلکس‌های شما را نیز مورد بررسی قرار دهد.

وجود مشکل در یک یا چند مورد از این مناطق می‌تواند سرنخ‌هایی را در مورد بخشی از مغز که احتمال دارد تحت تاثیر تومور مغزی قرار گرفته باشد، در اختیار پزشک قرار دهد.

تومور مغزی گلیوبلاستوما
تومور مغزی گلیوبلاستوما

آزمایش‌های تصویربرداری تومور مغزی گلیوبلاستوما

تصویربرداری می‌تواند به فوق تخصص مغز و اعصاب کمک کند تا محل و اندازه تومور مغزی شما را مشخص کند. ام آر آی اغلب برای تشخیص تومور‌های مغزی استفاده می‌شود و ممکن است همراه با تصویربرداری تخصصی ام آر آی مانند ام آر آی عملکردی (Functional MRI) و طیف سنجی تشدید مغناطیسی (Magnetic Resonance Spectroscopy) استفاده شود.

سایر آزمایش‌های تصویربرداری می‌توانند شامل سی تی (CT) و تومورگرافی گسیل پوزیترون (PET) باشند.

برداشتن نمونه بافت برای آزمایش تومور مغزی گلیوبلاستوما

بیوپسی را می‌توان با سوزن قبل از جراحی یا در حین جراحی برداشتن گلیوبلاستوما، بسته به موقعیت خاص و محل تومور انجام داد. نمونه بافت مشکوک در آزمایشگاه آنالیز می‌شود تا انواع سلول‌ها و میزان تهاجمی بودن آن‌ها مشخص شود.

نتیجه آزمایش‌های تخصصی سلول‌های تومور می‌تواند انواع جهش‌های سلولی را به پزشک اطلاع دهد. با انجام این آزمایش‌ها سرنخ‌هایی را در مورد پیش آگاهیتان به دکتر بیماریهای مغز و اعصابتان می‌دهد و او بهتر می‌تواند در انتخاب گزینه‌های درمانی مناسبتان، شما را راهنمایی کند.

علت و عوامل خطر تومور مغزی گلیوبلاستوما

پزشکان علت اصلی ابتلا به گلیوبلاستوما را نمی‌دانند. مانند سایر سرطان‌ها، زمانی که سلول‌ها شروع به رشد غیر قابل کنترل کنند و توموری را تشکیل دهند، این بیماری رخ می‌دهد. از طرفی این رشد سلولی غیر قابل کنترل ممکن است با تغییرات ژنتیکی مرتبط باشد. اگر شرایط زیر را داشته باشید، احتمال ابتلا به گلیوبلاستوما در شما بیشتر است:

  • جنسیت مرد
  • سن بالای ۵۰ سال
  • نژاد اروپایی یا آسیایی

درمان تومور مغزی گلیوبلاستوما مولتی فرم

گزینه‌های درمانی زیادی برای تومور مغزی گلیوبلاستوما وجود دارد که پزشک با در نظر گرفتن شرایط بیمار و درجه تومور و محل آن، یک یا چند نوع از آن‌ها را انتخاب می‌کند. روش‌های درمان تومور مغزی گلیوبلاستوما را در بخش‌های زیر توضیح دادیم:

تومور مغزی گلیوبلاستوما
تومور مغزی گلیوبلاستوما

جراحی برای برداشتن گلیوبلاستوما

فوق تخصص مغز و اعصاب از جراح می‌خواهد تا عمل را با هدف خارج کردن هرچه بیشتر تومور انجام دهد. از آن‌جایی که گلیوبلاستوما در بافت طبیعی مغز رشد می‌کند، حذف کامل آن ممکن نیست. به‌همین دلیل اکثر افراد پس از جراحی، تحت درمان‌های اضافی برای هدف قرار دادن سلول‌های باقیمانده قرار می‌گیرند.

پرتودرمانی تومور مغزی گلیوبلاستوما

پرتودرمانی روشی است که پزشک در آن از پرتو‌های پر انرژی مانند اشعه ایکس یا پروتون برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. شما در طول پرتودرمانی روی یک میز دراز می‌کشید، درحالی که دستگاهی در اطرافتان حرکت کرده و پرتو‌ها را به نقاط دقیق مغزتان هدایت می‌کند.

پرتودرمانی معمولا پس از جراحی توصیه می‌شود و ممکن است با شیمی درمانی ترکیب شود. برای افرادی که نمی‌توانند تحت عمل جراحی قرار گیرند، ممکن است از پرتودرمانی و شیمی درمانی به‌عنوان درمان اولیه استفاده شود. با مشورت با فوق تخصص مغز و اعصاب می‌توانید در مورد مزایا یا عوارض این روش سوال کنید.

شیمی درمانی تومور مغزی گلیوبلاستوما

در شیمی درمانی، دارو‌هایی استفاده می‌شود که سلول‌های سرطانی را از بین می‌‌برند. در بعضی از موارد ممکن است در طول جراحی ویفر‌های دایره‌ای (Circular Wafers) و نازک حاوی دارو‌های شیمی درمانی در مغز شما قرار داده شوند. این ویفر‌ها به آرامی حل می‌شوند و دارو را آزاد می‌کنند و سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند.

پس از جراحی داروی شیمی درمانی به اسم تموزولوماید (Temozolomide (Temodar) ) که به‌صورت قرص خوراکی مورد مصرف قرار می‌گیرد در طول و بعد از پرتودرمانی به بیمار داده می‌شود.

در صورت عود کردن گلیوبلاستوما، پزشک ممکن است سایر انواع شیمی درمانی را که معمولا از طریق رگ بازوی شما تزریق می‌شوند، توصیه کند.

درمان زمینه‌ای تومورتراپی (TTF) تومور مغزی گلیوبلاستوما

TTF از یک میدان الکتریکی برای اختلال در توانایی تکثیر سلول‌های تومور استفاده می‌کند. TTF شامل استفاده از پد‌های چسبنده روی پوست سر است. پد‌ها به دستگاه قابل حملی متصل می‌شوند که میدان الکتریکی را تولید می‌کند.

TTF با شیمی درمانی ترکیب می‌شود و ممکن است دکتر تومور مغزی آن را پس از پرتودرمانی توصیه کند.

درمان دارویی هدفمند تومور مغزی گلیوبلاستوما

دارو‌های هدفمند روی ناهنجاری‌های خاصی در سلول‌های سرطانی تمرکز می‌کنند و جلوی رشد این سلول‌ها را می‌گیرند. این دارو‌ها به این ناهنجاری‌ها حمله می‌کنند و باعث مرگ سلول‌های سرطانی می‌شوند.

بواسیزوماب یا آواستین (Bevacizumab (Avastin) ) سیگنال‌هایی را هدف قرار می‌دهد که سلول‌های گلیوبلاستوما به بدن ارسال می‌کنند و باعث تشکیل رگ‌های خونی جدید و رساندن خون و مواد مغذی به سلول‌های سرطانی می‌شود.

اگر تومور مغزی گلیوبسلاتومای شما عود کند یا بدنتان به سایر درمان‌ها پاسخ ندهد، بواسیزوماب ممکن است گزینه خوبی برایتان باشد.

آزمایش‌های بالینی تومور مغزی گلیوبلاستوما

آزمایش‌های بالینی مطالعاتی برای کشف درمان‌های جدید هستند. این تحقیق‌ها به شما فرصتی می‌دهند که تا آخرین گزینه‌های درمانی خود را امتحان کنید و تسلیم نشوید، اما خطر‌ها و عوارض جانبی آن‌ها ممکن است ناشناخته باشد.

بنابراین برای شرکت در این آزمایش‌ها باید با فوق تخصص مغز و اعصاب مشورت کنید و اگر واجد شرایط بودید، آن‌ها را امتحان کنید.

مراقبت حمایتی تومور مغزی گلیوبلاستوما

مراقبت تسکینی یا حمایتی (تسلی بخش) یک مراقبت پزشکی تخصصی است که بر تسکین درد و سایر علائم یک بیماری جدی تمرکز دارد. متخصصان مراقبت‌های حمایتی با شما، خانواده و سایر پزشکانتان همکاری می‌کنند تا قوت قلبی برای شما که درحال درمان هستید، باشند.

مراقبت‌های تسکینی را می‌توان در حین انجام درمان‌های تهاجمی مانند، جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی استفاده کرد.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به گلیوبلاستوما قرار دارند؟

گلیوبلاستوما مولتی فرم معمولا افراد ۴۵ تا ۷۰ ساله را درگیر می‌کند. میانگین سنی در هنگام تشخیص بیماری ۶۴ سال است. مردان در معرض خطر بالاتری هستند اما باید بدانید که این بیماری در کمین همه افراد بدون توجه به سن یا جنسیت آن‌ها نشسته است. عواملی که در زیر نام می‌بریم خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.

  • قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند آفت کش‌ها، نفت، لاستیک مصنوعی و وینیل کلرید
  • شرایط ژنتیکی ایجاد کننده تومور، مانند نوروفیبروماتوز (Neurofibromatosis)، سندرم Li-Fraumeni و سندرم Turcot
  • پرتودرمانی سر (به هر دلیلی)

طول عمر بیماران گلیوبلاستوما

به‌طور متوسط احتمال بقای افراد مبتلا به گلیوبلاستومایی که تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، شیمی درمانی و پرتودرمانی را نیز انجام می‌دهند، ۱۵ تا ۱۶ ماه است. به‌طور متوسط یعنی نیمی از بیماران مبتلا به این تومور تا این مدت زنده می‌مانند.

اما گلیوبلاستوما در هر فردی متفاوت است. برخی از افراد تا این مدت زنده نمی‌مانند و سایرین ممکن است تا پنج سال یا بیشتر زنده بمانند، اگرچه این موضوع نادر است.

پیش آگاهی افراد مبتلا به تومور مغزی گلیوبلاستوما

گلیوبلاستوما سرطانی تهاجمی است که درمان آن دشوار تلقی می‌شود. به‌طور خلاصه دانشمندان می‌‌گویند که این سرطان درمانی ندارد و تنها کاری که می‌توان برای این بیماری انجام داد، تجویز دارو‌هایی برای کاهش علائم و درد است تا بیمار کمی احساس راحتی کند.

در حال حاضر آزمایش‌های بالینی زیادی برای یافتن درمان‌های جدید گلیوبلاستوما در حال انجام است. دارو‌هایی که ژن‌های سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند، کمی امیدوارکننده هستند. محققان همچنین درحال تلاش برای یافتن راهی هستند که بتوان داروهای شیمی درمانی را به‌طور مستقیم به تومور مغزی وارد کرد.

تومور مغزی گلیوبلاستوما
تومور مغزی گلیوبلاستوما

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر یک از علائم ذکر شده در این مقاله را داشتید به دکتر بیماریهای مغز و اعصاب مراجعه کنید و نشانه‌های خود را با او درمیان بگذارید. او با انجام آزمایش‌های مخصوص، وجود این بیماری را تایید یا رد می‌کند.

سخن نهایی

پذیرش۲۴ شرایطی را فراهم کرده که اگر به پزشک مورد نظرتان دسترسی نداشتید، بتوانید از این سایت نوبت بگیرید و با بهترین پزشکان و متخصصان مرتبط با بیماری خود در ارتباط باشید. اگر به تومور مغزی گلیوبلاستوما مبتلا هستید و نتوانستید با پزشکتان تماس بگیرید، می‌توانید به کمک پذیرش۲۴ با دکتر آنلاین مغز و اعصاب مورد نظر خود در تماس باشید و سوالاتتان را با او مطرح کنید.

سوالات متداول تومور مغزی گلیوبلاستوما

در ادامه به سوالات رایج کاربران پاسخ می‌دهیم.

ایا امکان بهبودی در گلیوبلاستوما وجود دارد؟

بروز گلیوبلاستوما در میان انواع سرطان بسیار کم بوده و احتمال آن ۱ در ۱۰۰۰۰ مورد است. با این‌حال، گلیوبلاستوما شایع‌ترین تومور مغزی بدخیم است که تقریبا همیشه باعث مرگ بیمار می‌شود.

مطمئن‌ترین درمان گلیوبلاستوما چیست؟

آزمایش‌های بالینی مشخص کرده است که سلینکسور، اولین دسته از دارو‌های ضدسرطان جدید است که توانسته تومور‌ها را در تقریبا یک سوم بیماران مبتلا به گلیوبلاستومای عود کننده که یک سرطان تهاجمی مغز است، کوچک کند.

آیا استرس باعث ابتلا به گلیوبلاستوما می‌شود؟

نتایج تحقیقات نشان داده است که استرس مزمن باعث رشد گلیوم در داخل بدن می‌شود و پس از آن سطح سرمی هورمون‌های استرس گلوکوکورتیکوئید (GC) و نورآدرنالین (NE) به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.

۳.۵/۵ (۸ نظر)

منبع
mayoclinic.org

تیم تولید محتوای پزشکی و سلامتی پذیرش۲۴

تیم تحریریه پذیرش۲۴ متشکل از پزشکان متخصص و پرستاران دارای مجوز، مترجمان و نویسندگان با تجربه در حوزه تولید محتوای پزشکی و سلامتی تمام تلاش خود را در جهت اطلاع رسانی و آگاهی سازی کامل و جامع در خصوص داروها، بیماری‌ها و سایر اطلاعات سلامتی برای استفاده عمومی کاربران پذیرش۲۴ از منابع معتبر علمی به کار می‌بندد.
guest
4 پرسش و پاسخ
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
زهرا
زهرا
7 ماه قبل

سلام.‌برای درمان فقط امید به خدا دارم

امین
امین
پاسخ به  زهرا
7 ماه قبل

کلید همه درهای بسته در دست کسیه که بهش امید داری،اون واقعا به هرکاری تواناست.فقط امیدتو از دست نده.بیماری حقیریه در برابر قدرت خدا.منتظر میمونم بیای همینجا برام بنویسی که خوب شدی

شوکول
شوکول
9 ماه قبل

انشاالله ک منم مبتلا میشم

دکمه بازگشت به بالا