دیس کینزی چیست و چه علائمی دارد؟

دیس کینزی (dyskinesia) حرکتی کنترل نشده و غیرارادی بوده که ممکن است با مصرف طولانی مدت لوودوپا و ابتلا به پارکینسون برای مدت طولانی‌، رخ دهد. همه به این عارضه مبتلا نمی‌شوند و تجربه این بیماری برای افراد متفاوت است.

هدف از درمان‌های جدید و نوظهور کمک به جلوگیری از پیشروی دیسکینزی است و برای این منظور باید به دکتر بیماریهای مغز و اعصاب مراجعه کرد. با این‌حال در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی بیشتر بیماری دیس کینزی و علائم آن بپردازیم.

اختلال حرکات ارادی یا دیس کینزی چیست؟

دیس کینزی می‌تواند یک قسمت از بدن مانند بازو، پا یا تمام آن را درگیر کند. این بیماری می‌تواند مانند بیقراری، پیچ خوردن، چرخیدن، تکان دادن سر یا تاب خوردن بدن به ‌نظر برسد. دیسکینزی برای برخی از مبتلایان به آن تجربه‌ای دردناک است که روی ورزش یا فعالیت‌های اجتماعی و روزانه آن‌ها تاثیر می‌گذارد.

دیس کینزی دیررس چیست؟

دیس کینزی دیررس اغلب در زمان‌هایی رخ می‌دهد که سایر علائم پارکینسون مانند لرزش، کندی و سفتی به‌خوبی کنترل می‌شوند. احساس استرس یا هیجان نیز می‌تواند یکی از دلایل این نوع از دیس کینزی باشد. توصیه می‌کنیم اگر نگران ابتلا به این بیماری هستید، سوالات خود را در پذیرش۲۴ با گرفتن یک وقت از فوق تخصص مغز و اعصاب بپرسید.

علل ایجاد دیس کینزی

دیس کینزی عارضه مصرف طولانی مدت لوودوپا در افرادی است که برای چندین سال پارکینسون داشته‌اند. محققان دقیقا علت این بیماری را نمی‌دانند اما معتقد هستند که تعدادی از مواد شیمیایی مغز از جمله سروتونین، گلوتامات و دوپامین در این امر نقش دارند.

این بین دوپامین به‌ویژه از اهمیت خاصی برخوردار است. در بیماری پارکینسون سلول‌های مغزی که دوپامین را می‌سازند، از بین می‌روند. بنابراین سطح دوپامین کاهش می‌یابد.

لوودوپا به‌طور موقت دوپامین را بازیابی می‌کند اما از آن‌جایی که این دارو باید چندین بار در روز مصرف شود، سطح دوپامین به‌صورت نوسانی افزایش و کاهش می‌یابد. این سطوح نوسان و از دست دادن سلول‌های مغزی تولیدکننده دوپامین، حفظ سطح ثابت دوپامین را غیرممکن می‌سازد و به دیس کینزی منجر می‌شود.

علائم بیماری دیسکینزی

علائم دیسکینزی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این عارضه می‌تواند خود را با حرکت خفیف سر، بازو یا پا نشان دهد. همچنین شدت این بیماری می‌تواند زیاد باشد و شامل چندین قسمت از بدن شود که به‌طور غیرارادی حرکت می‌کنند.

بعضی از علائم دیسکینزی به شرح زیر هستند:

• بیقراری
• تاب خوردن بدن
• تکان دادن سر
• تکان دادن بدن

اگر هر کدام از این علائم را دارید توصیه می‌کنیم با مشورت با بهترین دکتر مغز و اعصاب، درخواست کمک کنید.

درمان دیس کینزی

اگر این بیماری شما را شدیدا آزار می‌دهد، می‌توانید برای درمان دیس کینزی دیررس یا هر نوع دیگر آن، چندین گزینه درمانی را با کمک دکتر بیماریهای مغز و اعصاب خود انتخاب کنید. از جمله:

• تغییر دوز یا زمان مصرف لوودوپا به‌طوری که هر دوز را به ‌اندازه کافی برای کنترل علائم خود دریافت کنید، نه بیش از حد که باعث دیسکینزی شود.
• مصرف لوودوپا به‌صورت رهش طولانی (Rytary) یا تزریق ژل (Duopa)
• افزودن آمانتادین گوکووری (آمانتادین با رهش طولانی مدت)
• تحریک عمیق مغز (DBS) با روش جراحی

روش آخر مناسب همه نیست اما می‌توانند برای کسانی در نظر گرفته شود که حداقل چهار سال پارکینسون داشته‌اند، از لوودوپا استفاده می‌کنند و در دوره‌هایی دارو برای آن‌ها خوب جواب نمی‌دهد و علائم عود می‌کنند.

دیسکینزی و دیستونی

برخی افراد ممکن است دیستونی را با دیسکینزی اشتباه بگیرند. اما در توضیح تفاوت دیستونی و دیسکینزی باید بگوییم دیستونی به جای حرکات غیرارادی دیسکینزی، باعث می‌شود که ماهیچه‌های شما به‌صورت غیرارادی منقبض یا منبسط شوند. اما این اسپاسم‌ها در دیستونی می‌توانند برای مدت طولانی ادامه داشته باشند.

این عارضه می‌تواند ناشی از بیماری پارکینسون باشد اما مانند دیسکینزی یک عارضه جانبی دارو نیست. دیستونی اغلب پاها، تارهای صوتی، دست‌ها یا پلک‌ها را درگیر می‌کند و در بسیاری از مواقع فقط یک طرف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

معمولا به افراد دچار پارکینسون آگاهی زیادی در مورد دیسکینزی داده می‌شود. توصیه می‌کنیم برای پیگیری بیماریتان از دکتر بیماریهای مغز و اعصاب کمک بگیرید تا راه‌های جلوگیری از عارضه دیس کینزی را به شما توضیح دهد.

سخن نهایی

در مطلب بالا به سوال بیماری دیسکینزی چیست؟ پاسخ دادیم و علائم این بیماری و دلایل شکل‌گیری آن را توضیح دادیم. به کمک این نکات می‌توانید بیماری خود را بیشتر بشناسید و با آگاهی بیشتر از پزشک متخصص کمک بخواهید. اما اگر به هر دلیلی به متخصص دسترسی ندارید، می‌توانید یک وقت از پذیرش۲۴ بگیرید و سوالات خود را از دکتر آنلاین مغز و اعصاب بپرسید.

سوالات رایج دیس کینزی

در این قسمت به سوالات رایج کاربران پاسخ می‌دهیم.

علائم دیسکینزی چیست؟

بعضی از علائم این بیماری عبارت هستند از:

• چشمک زدن سریع
• تکان دادن بازوها یا دست‌ها
• بیرون آوردن زبان
• حرکت تصادفی لب‌ها، زبان یا فک
• حرکات نوسانی باسن یا بالاتنه در موارد شدید
• مشکل در تنفس در موارد شدید

آیا دیسکینزی همان لرزش یا ترمور است؟

خیر این دو از این نظر متفاوت هستند که لرزش یا ترمور در حرکت ریتمیک یک مفصل در یک پوزیشن خاص اتفاق می‌افتد. اما دیسکینزی نه تنها غیرارادی است، بلکه معمولا اختلال هم دارد. لرزش یا ترمور معمولا با حرکت و فعالیت قابل سرکوب است، در حالی‌که دیسکینزی این‌طور نیست.

کدام داروها می‌توانند باعث دیسکینزی شوند؟

داروهایی که باعث ایجاد این اختلال می‌شوند، جزو داروهای ضد روان پریشی قدیمی قرار می‌گیرند. از جمله:

• کلرپرومازین
• فلوفنازین
• هالوپریدول
• پرفنازین
• پروکلروپرازین
• تیوریدازین
• تری فلوپرازین