سیب ، ناب و سینا ، معرفی سامانه های فعال نظام الکترونیک سلامت
فهرست مطالب
در راستای سیاست های وزارت بهداشت و درمان کشور مبنی بر تحول زیرساخت نظام سلامت به منظور ارائه خدمات باکیفیت ، ارزان، سریع و الکترونیکی به شهروندان در فرآیند درمان سامانه هایی نظیر سامانه سیب (سامانه یکپارچه بهداشت) سامانه ناب (نرم افزار اطلاعات بهداشت) و سامانه سینا (سامانه یکپارچه نظام اطلاعات) توسط دانشگاه های علوم پزشکی تولید و شروع به فعالیت کردند که با مدیریت اطلاعات بیماران نقش مهمی در مکانیزه شدن امر درمان داشته اند.
این سامانه ها سامانه های سطح یک هستند و عمده ی نقشی که بر عهده میگیرند تسهیل فرایند ارجاع بیمار به مراکز سطح یک مثل خانه های بهداشت ، مراکز بهداشت شهری و مراکزی که به شکل دولتی و یا خصوصی که در آینده قرار است خدمات اولیه ی پزشکی و چکاپ ها و واکسیناسیون ها را ارائه نمایند ، میباشد.
در سطح یک این سه سامانه که توسط مراکز دولتی و یا نیمه دولتی مرتبط با وزارت بهداشت در حال پشتیبانی هستند تا به حال مورد تایید دفتر it وزارت بهداشت قرار گرفته و در حال رقابت با یکدیگر در مناطق مختلف ایران هستند. این سامانه ها منطبق با دغدغه ها و اولویت های وزارت بهداشت در بحث بهترین مدیریت در مدیریت بیماران در سطح یک و بحث ارجاع بیماران به سطوح بالاتر میباشد.
در سطح یک تمام خدمات اولیه ی پزشکی به شهروندان و بیماران ارائه میشود و در صورت لزوم بیمار از سطح یک به سطح دو و سه یعنی مراکز تخصصی و فوق تخصصی برای ادامه درمان منتقل میشود. نرم افزار های سیب ، ناب و سینا نرم افزار هایی هستند که در مراکز سطح یک فعالیت میکندد از جمله ارجاع بیمار به سطوح ۲ و ۳. اتصال این نرم افزار ها به سامانه های نوبت دهی نظیر پذیرش۲۴ باعث مدیریت فرآیند نوبت دهی در این نظام میشود.
سامانه سیب (سامانه یکپارچه بهداشت)
این سامانه که توسط دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تولید و مورد بهره برداری قرار گرفته است در ۵ بخش برنامه مادران ، برنامه کودکان ، برنامه باروری سالم ، برنامه میانسالان و برنامه سالمندان به ارائه خدمات میپردازد.
در بخش های مختلف این سامانه عناوینی به شرح ذیل جهت تسهیل پیگیری های درمان و مراقبت ذکر شده است :
برنامه مادران :
- مراقبت پیش از بارداری
- مراقبت بارداری در نقش مراقب سلامت
- مراقبت پس از زایمان در نقش مراقب سلامت
- مراقبت پس از زایمان در نقش ماما
- مراقبت ویژه مادران باردار در نقش مراقب سلامت
- مراقبت ویژه پس از زایمان
- غربالگری ترومبو آمبولی
- غربالگری ناهنجاری مادرزادی
- غربالگری روان
- و …
برنامه کودکان :
- ارزیابی نشانه های خطر
- ارزیابی از نظر وزن کودک سالم کمتر از ۵ سال
- پیگیری اختلالات رشد
- ارزیابی تغذیه کودک سالم با شیر مادر در زیر ۲ ماه
- لیست مراقبت های ناخوشی های اطفال
- خلاصه وضعیت کودک بیمار
- و …
برنامه باروری سالم :
- مشاوره باروری سالم و فرزند آوری
- سابقه مصرف مواد در زوجین
- عدم بارداری پس از ۶ ماه
- روش های پیشگیری از باروری
- کارگذاری یا برداشتن آی.یو.دی
- پاپ اسمیر
- نقش ماما در معاینه زنان
- و …
برنامه میانسالان :
- ارزیابی تغذیه زنان و مردان میانسال
- ارزیابی فعالیت فیزیکی زنان و مردان میانسال
- ارزیابی زنان و مردان میانسال از نظر ایمنسازی ، آلرژی ، و مواجهات دارویی ، شغلی
- ارزیابی سلامت روان میانسالان
- ارزیابی از نظر سرطان پستان در زنان میانسال
- ثبت نتایج آزمایش
- و …
برنامه سالمندان :
- مراقبت از نظر فشارخون
- غربالگری تغذیه
- مراقبت از نظر اختلالات بینایی
- مراقبت از نظر اختلال شنوایی
- مراقبت از سالمند از نظر افسردگی
- ثبت داروهای مصرفی سالمند
سامانه ناب (نرم افزار اطلاعات بهداشت)
این سامانه که با نام سامانه نظام ارجاع دانشگاه علوم پزشکی گلستان نیز شناخته میشود به عنوان یکی از سامانه های مورد تایید وزارت موفق به دریافت گواهینامه مطابق با استاندارد های نظام ارجاع شده است.
به تاکید وزارت بهداشت و درمان و شورای معاونین وزارت بهداشت الگوی طراحی شده پرونده الکترونیک سلامت در سامانه ناب به عنوان کامل ترین و جامع ترین برنامه الکترونیک پرونده سلامت شناخته شده است.
از جمله عوامل موفقیت سامانه ناب میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- تولید کد ارجاع
- نرم افزار نوبت دهی الکترونیک
- همکاری خوب بهداشت ، درمان و دارو
- توسعه مدیریت
- حمایت و هدایت ریاست دانشگاه ، مدیریت it بهداشت و بیمه سلامت
سامانه سینا (سامانه یکپارچه نظام اطلاعات)
این سامانه توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد تولید و به بهره برداری رسیده است. معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد توانست با توجه به سابقه مطلوب اجرای سامانه مرگ و میر و با توجه به دستور معاونت وزارت بهداشت مبنی بر الکترونیک شدن نظام سلامت در کشور ، برنامه پرونده الکترونیک سلامت را در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان اولین دانشگاه اجرا نماید.
۱۴۰۰ کاربر آنلاین در این سامانه عضو شده و به طور میانگین روزانه ۳۵۰۰۰ مراقبت انجام و در این سامانه ثبت میشود و تا کنون ۶۲۰۰۰۰ مراقبت در آن ثبت شده است.
جایگاه پذیرش۲۴ در نظام الکترونیک سلامت
با توجه به پروتکل های جدید وزارت بهداشت و تعاملات فنی صورت گرفته، پذیرش۲۴ این قابلیت را دارد که بنا به نیاز هر مرکز درمانی، دستورات ، قوانین و پروتکل های آن مراکز و وزارت بهداشت با هر یک از این سامانه ها از طریق نظام ارجاع ارتباط برقرار کرده و تمامی خدمات و ماژول های پذیرش۲۴ از جمله انواع روش های نوبت دهی را در زیر ساخت این نرم افزار ها پیاده سازی کند و در فرآیند الکترونیک شدن نظام سلامت در ایران به مراکز درمانی، بیمارستان ها و کلینیک های دولتی و خصوصی کمک کند تا بهترین مدیریت را در سازمان و ساختار اجرایی خود پیاده سازی کنند.
برای خواندن مقاله های مرتبط با نظام ارجاع میتوانید به مطالب زیر مراجعه فرمایید :
پیاده سازی نظام ارجاع در پذیرش۲۴
مزایای نوبت دهی نظام ارجاع در پذیرش۲۴ برای بیمارستان ها
