داروی پاروکستین
کاربرد، مقدار و روش مصرف، عوارض جانبی و شرایط نگهداری پاروکستین (Paroxetine)
فهرست مطالب
نام تجاری
Paxil, Paxil CR, Pexeva, Seroxat
کاربرد
افسردگی، اضطراب، اختلالات هراسی، اختلالات وسواسی-اجباری، اختلالات خلقی قبل از قاعدگی، اختلالات استرسی پس از سانحه، علائم بعد از یائسگی، کاهش میل جنسی در درمان انزال زودرس
اشکال دارویی
قرص، سوسپانسیون
اطلاعات دارویی پاروکستین
داروی پاروکستین از دسته داروهای ضد افسردگی و از داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) میباشد که در درمان افسردگی، اختلالات استرسی پس از سانحه، اختلالات هراسی، اختلالات اضطرابی، اختلالات وسواسی- اجباری، اختلالات قبل از قاعدگی (PMDD)، علائم بعد از یائسگی و همچنین به علت کاهش میل جنسی در درمان انزال زودرس نیز استفاده میشود.
در بیماریهایی نظیر افسردگی، اختلالات اضطرابی و وسواس، سطح سروتونین در مغز کاهش مییابد. داروی پاروکستین با کمک به تعادل سروتونین (ماده طبیعی خاص در مغز) عمل میکند تا علائم این بیماریها برطرف گردد.
این دارو باعث بهبودی روحیه، خواب، اشتها و سطح انرژی در بیماران شده و به بازگرداندن علاقه بیمار به زندگی روزمره کمک میکند، همچنین باعث کاهش ترس، اضطراب، افکار ناخواسته و تعداد حملات پانیک میشود. و نیز فعالیتهای وسواسی مکرر (شستشو مکرر دستها، شمارش و چک کردن) که زندگی روزانه را مختل میکند، را کاهش میدهد.
برای کسب اطلاعات لازم در مورد این دارو میتوانید به صورت ۲۴ ساعته با روانپزشکان آنلاین مشورت نمایید.
مقدار و روش مصرف داروی پاروکستین
- قبل از شروع درمان با داروی پاروکستین، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک میکند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار داروی پاروکستین، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید و از کم یا زیاد کردن مقدار و مدت زمان مصرف خودداری نمایید.
- در صورت فراموش کردن یک دوز، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کنید. اگر زمان مصرف دوز بعدی باشد، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید و هیچگاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- چون این دارو بر روی سیستم عصبی تأثیر دارد، مصرف آن باید به صورت مداوم و تحت نظر پزشک باشد. اگرچه ممکن است در چند هفته ابتدایی درمان، احساس بهبودی در شما ایجاد نشود، با این حال درمان خود را ادامه دهید و طبق برنامۀ منظم به پزشک خود مراجعه کنید. و چنانچه علائمتان بهبود نیافته است به پزشک اطلاع دهید.
- ممکن است پزشک شما، درمان را با دوز کم پاروکستین شروع کند و پس از عادت کردن بدن، مقدار آن را افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض ناشی از این دارو کمتر شود.
- حتی اگر احساس بهبودی پیدا کردید، مصرف دارو را طبق تجویز پزشک ادامه داده و دوره درمان را کامل کنید.
- قطع داروی پاروکستین به صورت ناگهانی و بدون نظر پزشک، میتواند عوارض نامناسبی برای بیمار در پی داشته باشد که اصطلاحاً به آن سندرم محرومیت دارو میگویند. برای متوقف کردن مصرف این دارو به شکل صحیح، باید با پزشک مشورت نمایید. کاهش مقدار مصرف باید تدریجی انجام شود.
- اگر داروی پاروکستین بصورت یک نوبت در روز برایتان تجویز شده است میتوانید آن را هر زمان که راحت هستید مصرف کنید زیرا این دارو، برخی افراد را دچار خواب آلودگی و برخی دیگر را دچار بیخوابی میکند. لذا بنابر شرایط خودتان، زمان مشخصی در شبانه روز را برای مصرف این دارو تعیین کرده و این دارو را به طور منظم مصرف نمایید تا بیشترین نتیجه را از آن داشته باشید.
- در ابتدای درمان با این دارو ممکن است افکار ناراحت کنندۀ (از جمله افکار خودکشی) شما از گذشته بیشتر شوند اما نگران نباشید باید بدانید که این افکار ناشی از مصرف این دارو و شروع اثربخشی آن میباشد و به مرور زمان برطرف خواهد شد. بهتر است در این موارد، افکار خود را با نزدیکان و مشاور یا پزشک خود در میان بگذارید و آگاهانه نسبت به برطرف کردن آنها اقدام نمایید.
شما میتوانید به صورت ۲۴ ساعته با استفاده از اپلیکیشن و وب سایت پذیرش ۲۴ با روانشناسان آنلاین مشورت نمایید
- داروی پاروکستین را میتوانید قبل یا بعد از غذا مصرف نمایید. ولی در صورت بروز اختلالات گوارشی، این دارو را با غذا میل کنید.
- از خرد کردن و جویدن قرصهای آهسته رهش این دارو خودداری نموده و آن را به طور کامل قورت دهید.
- فرم سوسپانسیون پاروکستین را قبل از مصرف به خوبی تکان دهید و مقدار دارو را با دقت با سرنگهای اندازهگیری، اندازه بگیرید.
موارد منع مصرف داروی پاروکستین
- به تاریخ انقضای داروی پاروکستین توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی پاروکستین را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
قبل از تجویز دارو، پزشک را در صورت وجود موارد زیر مطلع کنید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری یا اقدام به بارداری
- شیردهی
- مشکلات قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم)
- سابقه حمله مغزی
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- فشارخون بالا
- تشنج
- صرع
- دیابت نوع ۲
- مشکلات چشمی (مانند گلوکوم یا آب سیاه)
- مشکلات خونی (خونریزی)
- خونریزی معده یا زخم دوازدهه
- کاهش سطح سدیم در خون
- سابقه مانیا
- اختلال دو قطبی
- اگر تحت درمان با جریان الکتریکی (شوک درمانی) قرار دارید
- سابقه سوء مصرف مواد و افکار خودکشی
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی پاروکستین
- این دارو در سالمندان باید با احتیاط مصرف شود.
- داروهای ضد افسردگی متنوع با اثرات متفاوت وجود دارند در صورتی که احساس میکنید این دارو مناسب شما نمیباشد میتوانید با پزشک خود درباره تغییر دارو صحبت کنید اما از قطع درمان خودداری نمایید.
- در طول درمان با این دارو ممکن است نیاز باشد آزمایشاتی را که توسط پزشک تجویز میشود، انجام دهید.
- در طول درمان با این دارو از تغییر وضعیت ناگهانی اجتناب کنید.
- اگر مبتلا به دیابت هستید، قند خون خود را به طور منظم چک کنید و در صورت تغییر در سطح قند خونتان، با پزشک معالج مشورت نموده و توصیههای لازم را دریافت نمایید.
- در صورت احساس خواب آلودگی، ضعف و خستگی از رانندگی و انجام کارهایی که نیاز به احتیاط و تمرکز دارند، خودداری نمایید.
- در طول درمان با پاروکستین مایعات فراوان (مگر اینکه از سوی پزشکتان محدود شده باشد) و غذاهای پرفیبر مصرف کرده و غذاهای چرب و پر ادویه را محدود کنید.
- از مصرف الکل در مدت درمان با این دارو بپرهیزید.
- در مدت درمان با این دارو حساسیت بدن به نور بیشتر خواهد شد. لذا از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خودداری نموده و از کرمهای ضد آفتاب و عینک آفتابی استفاده کنید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف میکنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.
از جمله داروهایی که با پاروکستین تداخل دارند، عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی از گروه مهارکننده مونوآمین اکسیداز(حتی اگر در دو هفتۀ اخیر از این گروه دارویی استفاده کردهاید حتماً به پزشک خود اطلاع دهید)
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای قلبی
- داروهای ضد صرع
- داروهای آنتی بیوتیک
- داروهای ضد قارچ
- داروهای ضد انعقاد خون
- داروهای کاهنده قند خون
- داروهای آرامبخش
- داروهای ضد التهاب و تسکین دهنده درد
- باربیتوراتها
- تئوفیلین
- داروهای درمان سوء هاضمه و شربتهای ضد اسید معده
- دیورتیکها
عوارض جانبی داروی پاروکستین
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرفکنندگان نیز هیچ نوع عارضهای بروز نمیدهند. یکسری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین میروند. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با مصرف پاروکستین حتماً با پزشک معالج مشورت نمایید.
از جمله عوارض داروی پاروکستین عبارتند از:
- خواب آلودگی
- بی خوابی
- گیجی
- سرگیجه
- سردرد
- تشنج
- افت فشار وضعیتی
- تغییرات خلق و خو
- عصبانیت و اضطراب
- افکار ناراحت کننده (از جمله تمایل به خودکشی)
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- نبض شدید
- خونریزی غیرعادی
- احساس خستگی و کوفتگی
- لرزش
- ضعف
- تغییرات بینایی (از جمله تاری دید)
- بثورات جلدی
- گز گز اندامها
- تعریق
- ناتوانی جنسی
- کاهش میل جنسی
- خشکی دهان
- بی اشتهایی
- سوء هاضمه
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
- یبوست
- سندرم سروتونین یا مسمومیت با سروتونین یک عارضۀ خاص مربوط به داروهای مؤثر بر سطح سروتونین میباشد که اگرچه احتمال وقوع آن کم است اما در صورت عدم رسیدگی درمانی میتواند تهدیدکنندۀ حیات باشد. این عارضه ناشی از فعالیت بیش از اندازۀ سروتونین در بدن میباشد. در صورت مشاهدۀ علائمی همچون برافروختگی، تعریق، بیخوابی و بی قراری، سفت شدن یا گرفتگی عضلات، پریشانی و تغییرات خلق و خو فوراً تا پیش از مصرف نوبت بعدی این دارو، به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه نمایید.
- در صورت بروز علائم واکنش آلرژیک از جمله ورم، کهیر، تورم صورت، دهان، لبها و گلو به اورژانس مراجعه نمایید.
- به دلیل اینکه مسمومیت با این دسته از داروها بسیار خطرناک میباشد. دارو را به همان مقدار تجویز شده مصرف نمایید. در صورت مصرف بیش از حد یا ناخواستۀ دارو حتماً به اورژانس مراجعه نمایید.
شرایط نگهداری داروی پاروکستین
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
- فرم مایع داروی پاروکستین پس از باز شدن، تنها یک ماه قابل استفاده است. بعد از یک ماه، مقدار باقی مانده از دارو را دور بریزید.
باتوجه به وضعیت کنونی پاندمی ویروس کرونا، در صورت عدم تمایل از مراجعه حضوری به متخصص روانپزشک میتوانید با مراجعه به وب سایت و یا اپلیکیشن پذیرش ۲۴، به صورت ۲۴ ساعته، از طریق مشاوره تلفنی و متنی با مجربترین متخصصان آنلاین روانپزشکی، تلفنی و متنی مشاوره بگیرید.