سرطان کبد | رتبه دار مرگ و میر سرطان

کبد

کبد، یکی از اندام‌­های حیاتی بدن است که به طور عمده، وظیفه تصفیه خون را به عهده دارد. خون در سراسر بدن جریان دارد و مواد شیمیایی و سم‌ها را به خود جذب می­‌کند. از آنجایی که خون تمام قسمت‌­های بدن، حداقل یک­بار از کبد عبور می‌کنند، کبد به راحتی در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان قرار می‌گیرد.

سرطان کبد چیست؟

کبد ممکن است دچار سرطان اولیه و یا سرطان متاستاتیک شود. سرطان اصلی سرطانی است که در سلول‌های خود کبد ایجاد می­‌شود.

سرطان متاستاتیک سرطانی است که در سایر سلول‌­های اندام‌های بدن ایجاد می‌شود و سپس به کبد می‌رسد. گفته می‌شود که اکثر سرطان‌های کبد از نوع ثانویه یا متاستاتیک هستند. نام‌گذاری سرطان‌های متاستاتیک بر اساس اندام اولیه‌ای که در آن شکل گرفته‌­اند انجام می‌­شود. به عنوان مثال، سرطانی که در سینه ایجاد شده و به کبد منتشر می‌­شود، سرطان متاستاتیک سینه نام دارد. می توانید با متخصص خون، سرطان و آنکولوژی و یا متخصص درمان سرطان صحبت کنید .

بالاترین خطر ابتلا به سرطان کبد در افرادی با میانگین سنی ۶۷ سال دیده می­‌شود.

مشاوره آنلاین با متخصص سرطان و آنکولوژی

سرطان کبد در کودکان

به طور عمده، سرطان در کودکان دو نوع است:

• هپاتوبلاستوما (Hepatoblastoma)
• و هپاتوسلولار کارسینوما (Hepatocellular carcinoma).

سرطان کبد در کودکان، حدود ۱ درصد سرطان‌های کبد را تشکیل می‌­دهد. شانس نجات برای سرطان کبد در کودکان ۵ ساله ، ۷۳ درصد است.

سرطان کبد در زنان

به طور کلی زنان کمتر از مردان دچار سرطان کبد می‌­شوند. مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلاء به سرطان کبد قرار دارند. خطر ابتلاء مردان به این نوع سرطان در مقایسه با زنان، حدود سه برابر بیشتر است.

آیا سرطان کبد خطرناک است؟

در سرطان کبد، شانس درمان نسبت به سایر سرطان‌­ها کمتر است. در واقع معمولا سرطان کبد بسیار دیرهنگام و در مراحل پیشرفته و پایانی خود تشخیص داده می‌شود.

بر اساس گزارشی از انجمن شیمی آمریکا (ACS)، شانس نجات بیماران به مدت ۵ سال پس از تشخیص سرطان کبد توسط پزشک، ۳۱ درصد است. یعنی از بین افرادی که دچار سرطان کبد می‌­شوند، حدود ۳۱ درصد به مدت حداقل ۵ سال، به زندگی خود ادامه می‌­دهند.

علائم و نشانه های سرطان کبد

معمولا تا زمانی که سرطان کبد به مرحله پیشرفته نرسیده باشد، علائم آن بروز پیدا نمی‌کنند. از جمله علائم سرطان کبد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زردی یا یرقان، که باعث زرد شدن چشم‌ها و رنگ پوست می­‌شود
• دردهای شکمی
• درد در منطقه نزدیک به شانه راست
• بزرگ شدن کبد، طحال یا هر دو
• تجمع مایعات یا ورم‌های شکمی
• خستگی
• حالت تهوع
• استفراغ
• کمردرد
• خارش
• تب
• از دست دادن ناگهانی وزن
• کاهش اشتها

از کجا بفهمم سرطان کبد دارم؟

معمولا علائم سرطان کبد در مراحل اولیه بروز نمی‌­کنند. اگر علائم سرطان کبد را در خود می‌بینید، حتما آن‌ها را جدی بگیرید و برای کنترل سلامتی کبدتان به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

روش‌های تشخیص سرطان کبد

تشخیص زود هنگام سرطان کبد، شانس درمان و از بین بردن تومور کبد را بالا می­برد. تشخیص سرطان کبد معمولا با بررسی سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی شروع می­شود. ابتدا پزشک با پرسیدن سوالاتی، سابقه بیماری افراد را کنترل می­کند. سپس طی یک معاینه فیزیکی، تورم‌های شکمی و وجود زردی در چشم‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. این دو مورد اکثرا گویای مشکلات کبدی هستند. اگر افرادی دارای سابقه اعتیاد به مشروبات الکلی، ابتلاء به هپاتیت B و هپاتیت C هستند، حتما باید این موارد را به پزشک خود اطلاع دهند.

سرطان کبد را می‌­توان از طریق آزمایش‌های زیر تشخیص داد:

آزمایش سلامتی کبد

این آزمایش به متخصص کمک می­کند تا با اندازه‌گیری دقیق مقدار پروتئین، آنزیم‌های کبد و بیلی روبین موجود در خون، وضعیت سلامتی کبد شما را تشخیص دهد.

وجود آلفا فتوپروتئین در خون

وجود آلفا فتوپروتئین (AFP) در خون فرد می­‌تواند نشانه ابتلاء به سرطان کبد باشد. این پروتئین معمولا قبل از تولد، در کبد و کیسه زرده نوزادان تولید می‌­شود. معمولا پس از تولد نوزاد، تولید آلفا فتوپروتئین متوقف می­‌شود.

سی‌تی‌اسکن یا ام‌ار‌ای شکمی

با استفاده از روش‌های عکسبرداری سی‌تی‌اسکن و ام‌آر‌ای، تصویر دقیقی از کبد و دیگر اندام‌های شکمی، به دست می‌­آید. این تصاویر به پزشک کمک می­‌کند تا محل رشد و تولید تومور، اندازه تومور و انتشار تومور به دیگر اندام‌ها را تشخیص دهند.

نمونه‌برداری از کبد

روش دیگر برای تشخیص سرطان کبد، بیوپسی (Biopsy) یا نمونه‌برداری از کبد است . طی بیوپسی، قسمتی از بافت کبد را بر می‌دارند و آزمایش‌­های مورد نظر بر روی آن انجام می‌دهند. برای جلوگیری از احساس درد، عمل نمونه‌برداری به کمک بیهوشی انجام می‌­شود.

عوارض سرطان کبد

سرطان کبد ممکن است باعث تورم و قابل مشاهده شدن رگ‌های زیر شکم شود.

• کبودی
• خونریزی
• درد
• کاهش اشتها
• از دست دادن وزن
• و ضعف بدن از دیگر عوارض سرطان کبد هستند.

همچنین سرطان کبد می‌­تواند به کلسترول و کاهش قند خون منجر شود. نگران عوارض سرطان کبد نباشید، با مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان سرطان کبد سایت پذیرش ۲۴ مشورت بگیرید و عوارض سرطان کبد را به حداقل برسانید.

سیروز کبدی

سیروز کبدی وضعیتی است که کبد به دلیل آسیب‌های بلند مدت، عملکرد طبیعی خود را از دست می­‌دهد. در واقع سیروز، مرحله پیشرفته فیبروزیس است که از بیماری های کبدی مانند هپاتیت و مصرف بیش از حد الکل، ناشی می‌­شود.

علت سرطان کبد

علل سرطان کبد به طور دقیق مشخص نیست. سرطان اولیه کبد بیشتر به دلایل :

• وراثتی
• مصرف الکل
•  در نتیجه بیماری های عفونی مانند هپاتیت بی و سی، هموکروماتوزیس (بیماری وراثتی که مقدار آهن در کبد، بسیار بیشتر از حد نرمال است) ایجاد می‌­شود.

عفونت‌های ناشی از هپاتیت B و C و ویروس‌ها، متداول‌ترین علل ایجاد سرطان در آمریکا هستند. افرادی که دچار این نوع ویرس­‌ها می­‌شوند بسیار بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به سرطان کبد هستند زیرا این ویرس‌ها می‌­توانند منجر به سیروز شوند. بیش از نیمی از افرادی که دچار سرطان اولیه کبد می­‌شوند، دچار سیروز کبدی هستند. برخی از بیماری‌های کبدی ارثی، مانند هموکروماتوز نیز باعث سیروز کبدی و افزایش خطر ابتلاء به سرطان کبد می‌­شوند.

مواد شیمیایی مانند وینیل کلرید و آرسنیک نیز می‌­توانند به سرطان اولیه کبد منجر شوند. استعمال دخانیات و مصرف بیش از حد مشروبات الکلی نیز، از جمله مواردی هستند که افراد را در معرض ابتلاء به سرطان اولیه کبد قرار می‌­دهند.

عوامل دیگری که خطر ابتلا را افزایش می‌دهند.

جنسیت

مردها بیشتر از زن‌ها در معرض سرطان کبد قرار می­‌گیرند.

اضافه وزن

چاقی خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌­دهد.

استفاده از استروئیدهای آنابولیک

ورزشکاران معمولا برای افزایش حجم عضلات خود از هورمون‌ها کمک می‌­گیرند. استفاده بلند مدت از این هورمون‌ها، باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان کبد می‌­شود.

بیماری‌های ارثی متابولیک

بیماری‌هایی که متابولیسم عادی بدن را مختل می­‌کنند، احتمال ابتلا به سرطان کبد را در افراد به اندازه­‌ی قابل توجهی افزایش می‌­دهند.

بیماری‌های خاص

تحقیقات نشان داده‌اند که برخی بیماری‌های خاص مانند :

• کمبود آلفا -۱ آنتی تریپسین
• تیروزینمی
• و بیماری ویلسون، با سرطان کبد مرتبط هستند.

دیابت نوع ۲

 خطر ابتلاء به سرطان کبد در افراد مبتلا به دیابت به خصوص اگر دچار هپاتیت هم باشند یا مدام از الکل استفاده کنند، بسیار بیشتر است.

سابقه ابتلا در خانواده

اگر مادر، پدر، خواهر یا برادر فردی مبتلا به سرطان کبد باشد، آن فرد بیشتر در معرض ابتلاء به این بیماری قرار می­‌گیرد.

قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسی

 آفلاتوکسین ماده‌ای است که از یک قارچ خاص ترشح می‌­شود. هنگامی که کپک بر روی محصولات زیر رشد می‌کند، باعث ایجاد آفلاتوکسین می‌شود:

• گندم
• بادام زمینی
• ذرت
• آجیل
• سویا

خطر ابتلا به سرطان کبد در اثر تماس طولانی مدت با آفلاتوکسین افزایش می‌یابد.  در کشورهای صنعتی که معمولا تولیدکنندگان به طور منظم مقدار آفلاتوکسین را بررسی می‌کنند، این احتمال کمتر است.

سیستم دفاعی ضعیف

افرادی مبتلا به ایدز و افرادی که داری سیستم ایمنی ضعیف هستند، بیشتر به سرطان کبد مبتلا می‌­شوند. در واقع خطر ابتلاء به سرطان کبد در این افراد، ۵ برابر بیشتر از افراد دیگر است.

راه­ های پیشگیری از سرطان کبد

سرطان کبد در مقایسه با سرطان‌های دیگر، سخت‌تر درمان می­‌شود. اما افراد می‌­توانند خطرات ابتلا به این سرطان را کاهش دهند. همچنین رعایت موارد پیشگیری از سرطان می‌­تواند احتمال تشخیص زودهنگام سرطان کبد در افراد را افزایش دهد.

هیچ اقدامی به طور کامل نمی‌­تواند جلوی ابتلا به سرطان کبد را بگیرد، اما موارد زیر می‌­توانند این خطر را کاهش دهند.

تغییر عادت مصرف مشروبات الکلی

 مصرف مداوم و بیش از حد مشروبات الکلی به طور قابل توجهی باعث افزایش سیروز و سرطان کبد می‌­شود. ترک مصرف مشروبات الکلی، می‌­تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند.

کاهش مصرف دخانیات

 کاهش مصرف دخانیات به خصوص در افرادی که به هپاتیت B و C مبتلا هستند، به پیشگیری از سرطان کبد کمک می­‌کند.

تناسب اندام

 چاقی یکی از عوامل ابتلا به کبد چرب و سیروز است و می­‌تواند منجر به دیابت و سرطان کبد شود. افزایش سلامتی جسمی و تناسب وزن، می­‌تواند خطر ابتلا به این نوع سرطان را تاحدی کاهش دهد.

درمان بیماری‌های زمینه‌ای

 بیماری‌هایی مانند دیابت و هموکروماتوزیس می‌­توانند زمینه­ی ابتلا به سرطان کبد باشند. درمان این بیماری‌ها ، باعث جلوگیری از پیشروی آن‌ها و ابتلا به سرطان کبد می‌­شود.

آیا سرطان کبد قابل درمان است؟

درمان سرطان کبد به موارد زیر بستگی دارد:

• تعداد، اندازه و محل تومورها در کبد
• عملکرد کبد
• وجود سیروز
• انتشار تومور به دیگر اندام‌ها

درمان سرطان کبد (خوش­خیم و بد­خیم)

سرطان‌های خوش‌خیم

جراحی

 برای افرادی که در مراحل اولیه سرطان کبد هستند و قابلیت درمان وجود دارد، جراحی و خارج کردن توده، تنها راه درمان به نظر می‌رسد. شما می‌توانید درباره جراحی و درمان سرطان کبد با بهترین متخصصان آنلاین سرطان به صورت مشاوره متنی یا تلفنی در تماس باشید.

پیوند کبد

افرادی که می‌خواهند عمل پیوند کبد انجام دهند، اندازه­ی تومور کبد آن‌ها باید کوچکتر از ۵ سانتیمتر باشد و اگر تعداد متعددی تومور در کبد آن­ها وجود دارد، اندازه هر تومور باید کوچکتر از ۳ سانتی­متر باشد. در غیر این‌صورت خطر بازگشت سرطان به کبد بسیار زیاد است و به دلیل خطر بالای بازگشت، عمل پیوند کبد قابل انجام نیست.

یک پیوند کبد موفق خطر بازگشت سرطان را کاهش می‌دهد و باعث عملکرد طبیعی کبد در بدن می‌­شود. اما سیستم دفاعی بدن ممکن است اندام جدید را پس بزند و به عنوان عامل بیگانه به آن حمله کند. برخی دارو ها می‌­توانند سیستم ایمنی بدن را سرکوب و به سازگاری بدن با کبد جدید کمک کنند. اما این داروها با سرکوب سیستم ایمنی بدن، فرد را در معرض ابتلا به عفونت‌های شدید قرار می‌­دهند.

سرطان‌های بد­خیم

سرطان‌­های پیشرفته و سرطان‌­هایی که به دیگر اندام‌­های بدن منتشر شده‌­اند، شانس بسیار کمی برای درمان دارند. اما تیم‌های درمان سرطان حرفه‌ای، می‌­توانند برای درمان علائم بیماری و کاهش روند رشد تومور، روش مناسب درمان را انتخاب کنند.

روش‌های جدید درمان سرطان کبد

نبست به نوع سرطان، انواع روش‌های زیر برای درمان سرطان کبد، به کار گرفته می­‌شود.

درمان آبلیتیو (Ablative)

یک جراح می‌تواند برای کوچک کردن تومور یا متوقف کردن رشد تومور، از امواج رادیویی، موج و گرمای الکترومغناطیس و یا تزریق الکل به طور مستقیم به تومور استفاده کند. روش کرایوآبلیشن (cryoablation) نیز یکی از روش‌های جدید برای منجمدکردن و از بین بردن تومور است.

پرتودرمانی

تیم درمان، با هدایت کردن اشعه روی تومور یا تومورها، تعداد قابل توجهی از آن‌ها را از بین می­‌برند. عوارض این درمان :

• حالت تهوع
•  استفراغ
• و خستگی هستند.

شیمی‌درمانی

در شیمی‌درمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی، داروهایی به جریان خون یا رگ‌های اصلی کبد تزریق می­‌شوند. در روش کموامبولیزاسیون (chemoembolization)، جراح رگ خونی را مسدود کرده و داروهای ضد سرطان را به صورت مستقیم به تومور وارد می‌کند.

عوارض شیمی‌درمانی

• ریزش مو
• کاهش اشتها
• حالت تهوع
• استفراغ
• کبودی و خونریزی
• خستگی و احتمال بالای عفونت بدن، از جمله عوارض شیمی درمانی برای سرطان کبد است.

همچنین برخی پزشکان ممکن است برای کاهش علائم بیماری، روندهای درمانی را معرفی کنند که هنوز عمومی نشده‌اند. بیماران باید از پزشک متخصص خود درباره مناسب‌­ترین روند درمان، مشاوره بگیرند.

زمان مراجعه به پزشک

افرادی که علائم سرطان کبد را در خود مشاهده می‌­کنند، برای بررسی سلامتی و تشخیص زود هنگام هر گونه ناکارآمدی کبد، حتما باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنند. همچنین افرادی که دارای بیماری های زمینه‌ای سرطان کبد هستند و افرادی که خطر ابتلا به این سرطان در آن‌ها زیاد است، باید به طور مداوم توسط پزشک کنترل شوند و عملکرد کبد آن‌ها زیر نظر قرار گیرد.

در این خصوص می‌­توانید به صورت ۲۴ ساعته با متخصصین پذیرش ۲۴ به صورت مشاوره آنلاین مشورت کنید.

سخن پایانی

کبد، یکی از اندام های حیاتی بدن است که وظایف بسیاری بر عهده دارد. مشکلات کبدی طولانی مدت و برخی بیماری‌ها، منجر به سیروز کبدی و نهایتا سرطان کبد می‌­شوند.

افرادی که در معرض مشکلات کبدی قرار دارند، باید به طور جدی، عملکرد و وضعیت جسمی خود را زیر نظر بگیرند. شانس درمان سرطان کبد نسبت به سرطان‌های دیگر، کمتر است زیرا تشخیص وجود این سرطان در بدن، معمولا دیرهنگام و در مراحل پیشرفته رشد سرطان انجام می­‌گیرد.

دوست عزیز، لطفا اگر این مقاله برای شما کاربردی بود، برای دوستان خود ارسال کنید. تا با کمک یکدیگر جامعه ای سالم تر داشته باشیم.

مشاوره آنلاین سرطان