ترش کردن معده | علل ابتلا، پیشگیری و درمان

ترش کردن معده

ترش کردن معده از بیماری های گوارشی است که دارای احساس سوزش سردل و عوارض جدی بدون درمان است. این بیماری جز اختلالات شایع است.

علت ترش کردن معده

ترش کردن معده یک اختلال گوارشی نسبتا شایع می باشد و طبق آمار این بیماری جز شایع ترین شکایات روده ای در بخش های بیمارستانی آمریکا است. طبق اطلاعات منتشر شده توسط کالج دستگاه گوارش آمریکا, بیش از شصت میلیون نفر آمریکایی به صورت حداقلی یک بار در ماه و حداقل ۱۵ میلیون نفر هر روز دچار دل درد و اختلالات گوارشی می شوند.

این مهم باعث می شود که درمان و رسیدگی به اختلالات گوارشی از جمله ترش کردن معده که نسبتا شایع نیز می باشد دارای اهمیت بخصوصی باشد. هر گاه مقداری از اسید معده به داخل مری بر می گردد احساس سوزش سر دل در بیمار ایجاد می شود. این احساس اغلب پس از مصرف وعده ی غذایی رخ می دهد و در ناحیه ی تحتانی قفسه ی سینه ایجاد می شود. در بیان علت ترش کردن معده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. رژیم غذایی می تواند نقش بسزایی در ترش کردن معده داشته باشد
   مصرف غذاهای دارای اسیدیته ی بالا می تواند باعث ایجاد پی اچ بسیار پایین و احساس سوزش سر دل شود. از جمله رژیم های موثر می توان به رژیم دارای الکل( باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری و اختلال در توانایی مری جهت پاک کردن اسید از خود می شود) شراب, آبجو و کافئین بالا( طبق مطالعات انجام شده کافئین باعث شل شدن اسفنکتر تحتانی مری شده و از این طریق باعث ایجاد رفلاکس می شود.
   در یک مطالعه ی انجام شده مشخص شد افرادی که قهوه زیادی مصرف می کنند نسبت به افرادی که قهوه بدون کافئین مصرف می کنند دارای ریسک بالای ابتلا به رفلاکس هستند که ناشی از آسیب بیشتر مری با قهوه کافئین دار است), مصرف بالای نمک خوراکی, مصرف غذاهایی که دارای مقادیر بسیار کم فیبر هستند, مصرف شکلات و نوشیدنی های گازدار( مصرف نوشیدنی های گازدار باعث تضعیف موقتی در اسفنکتر تحتانی مری شده و بنابراین باعث رفلاکس معده می شوند. علت اصلی این اختلال ناشی از گاز دی اکسید کربن موجود در نوشیدنی می باشد که باعث تاکی پنه یا افزایش تعداد تنفس افراد شده و به این طریق باعث افزایش ورود اسید به مری می شود)
2. شل شدن اسفنکتر تحتانی مری
    یک عضله ی حلقوی صاف در قسمت تحتانی مری, در محل اتصال مری به دهانه ی معده یا کاردیا, قرار دارد. این عضله تحت اثر امواج دودی مری باز شده و بلافاصله بسته می شود. بنابراین در حالتی که عملکرد این عضله به درستی صورت گرفته باشد از برگشت مواد غذایی به داخل مری ممانعت به عمل می آورد. در مواردی این عضله دچار شلی شده و نقش دریچه ای آن مختل می شود در نتیجه اسید معده به داخل مری برگشت داده شده و بیمار احساس سوزش سر دل خواهد داشت.
3. چاقی
4. سیگار کشیدن ( برای فرد سیگاری و افراد نزدیک )
5. سطح پایین فعالیت های فیزیکی و ورزشی، دراز کشیدن طی ۲ الی ۳ ساعت بلافاصله پس از مصرف وعده ی غذایی
6. مصرف داروهای خاص
   از جمله: مسدود کننده های کانال کلسیم, آنتی هیستامین ها, مسکن ها, داروهای آرامبخش, داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد بارداری

جلوگیری از ترش کردن معده

اصلاح سبک زندگی میتواند یکی از بهترین عملکردهای ممکن در جهت جلوگیری از ترش کردن معده باشد. افراد می توانند با رعایت موارد ساده ای از ایجاد احساس بد سوزش سر دل پس از مصرف وعده های غذایی جلوگیری کنند از جمله این اقدامات مفید و بسیار ساده می توان به:

1. بهبود وضعیت یا پوزیشن: یعنی افراد حین خوردن غذا صاف بنشینند و در اصلاح قوز نکنند
2. پوشیدن لباس های گشاد و راحت
3. کنترل وزن و جلوگیری از ایجاد چاقی به خصوص در مواردی که فرد دارای اضافه وزن می باشد.
4. از ایجاد فشار های زیاد بر شکم خودداری کنیم
5. قطع مصرف سیگار و نوشیدنی های الکل دار
6. در صورت لزوم پس از مشاوره با پزشک معالج, تغییر درمان دارویی خاصی که منجر به ایجاد احساس سوزش سردل شده است صورت بگیرد.
7. خودداری از مصرف پیاز خام: طبق مطالعات انجام شده مصرف وعده ی غذایی دارای مقادیر بالای پیاز خام می تواند منجر به افزایش درد شکم, رفلاکس معده و آروغ زدن شود. همچنین پیاز خام میتواند باعث تحریک مری شده و باعث تشدید دل درد شود. در کل در صورتی که احساس می کنید با مصرف پیاز خام علایم شما بدتر می شود, جدا از مصرف آن خودداری کنید.

مشاوره آنلاین معده و گوارش

قرص برای ترش کردن معده

جهت درمان این اختلال می توان از درمان های مختلفی بهره مند شد, از جمله مصرف قرص برای ترش کردن معده. البته این درمان ها ممکن است برای همه ی افراد مناسب نباشند. بنابراین لازم است هر فرد با مراجعه به پزشک متخصص با صلاح دید او به درمان بپردازد.از طریق وب سایت یا اپلیکیشن پذیرش۲۴، می‌توانید به راحتی با  متخصص معده و گوارش به صورت تلفنی یا متنی ارتباط بگیرید و از ایشان راه درمان بخواهید.

از جمله این قرص ها می توان داروهای زیر را معرفی نمود:

1. قرص های مهار کننده ی پمپ پروتون از جمله امپرازول, رابپرازول
2. قرص های محدود کننده ی هیدروژن از جمله سایمتیدین و فاموتیدین
3. مصرف قرص های گروه دارویی آلژینات مثل گاویسکن از جمله گزینه های اصلی برای درمان افرادی است که به صورت مکرر دچار رفلاکس معده می شوند. مکانیسم اثر این دارو با سایر داروها متفاوت است. داروهای آلژینات حاوی اسید آلژنیک هستند و روی میزان ترشح اسید معده اثری ندارند بلکه مکانیسم آنها به صورت ایجاد یک لایه ی ژل کف مانند روی مخاط گوارشی در قسمت فوقانی معده است. این ماده به صورت طبیعی در جلبک قهوه ای دریایی یافت میشود.
4. در افرادی که به ندرت دچار رفلاکس معده یا ترش کردن معده می شوند می توان از درمان های OTC استفاده کرد. این داروها باعث کاهش میزان اسیدیته ی معده می شوند.

علت ترش کردن معده در کودکان

شاید برای شما جالب باشد که بدانید ترش کردن معده دارای رده ی سنی خاصی نمی باشد و حتی کودکان و نوزادان ممکن است دچار ترش کردن معده شوند. از جمله شایع ترین علائم ترش کردن معده در این گروه سنی می توان به: سرفه یا خس خس سینه به صورت مداوم یا امتناع کودک از غذا خوردن و یا ایجاد مشکل حین خوردن غذا اشاره کرد. در کودکان بزرگتر اغلب علل مطرح شده در ابتلا به ترش کردن معده در گروه سنی بزرگسالان مطرح است. هر عامل که باعث ایجاد فشار بر اسفنکتر تحتانی مری و یا ایجاد شلی در این اسفنکتر عضلانی شود می تواند علت ترش کردن معده در کودک باشد. فاکتورهایی دیگری از جمله پرخوری,  غذاهای تند و زمینه ی ارثی ابتلا به بیماری های گوارشی می توانند نقش موثری در ابتلا به رفلاکس معده داشته باند.

داروی گیاهی برای ترش کردن معده نوزادان

بیشتر اوقات علت رفلاکس معده در نوزادان به دلیلی هماهنگی ضعیف در سیستم گوارشی است. هرچند بسیاری از نوزادان مبتلا به رفلاکس اسید معده سالم هستند ولی برخی از آنها می توانند دچار نقص های عصبی, عضلانی و یا مغزی شوند. طبق اطلاعات به دست آمده, علت اصلی این اختلال نابالغ بودن سیستم گوارشی نوزاد است. اگر نوزاد شما به صورت مکرر استفراغ میکند, دفع گاز دارد, گریه مکرر داشته, شیر نمی خورد و دچار کاهش وزن شده است باید به اختلال ترش کردن معده شک کرد.

درمان ترش کردن معده با سرکه سیب

یکی از درمان های گیاهی برای ترش کردن معده در نوزادان استفاده از خواص سرکه سیب می باشد. در این مورد باید مقداری معادل یک چهارم قاشق چایخوری سرکه سیب که تصفیه نشده باشد با مقداری آب ولرم مخلوط کرده و در فواصل زمانی منظم به نوزاد داده شود.

درمان ترش کردن معده با دم کرده ی بابونه

همچنین دم کرده ی حاصل از نصف قاشق چایخوری بابونه می تواند به عنوان درمان استفاده شود. ماساژ دادن شکم نوزاد با مخلوطی از یک قاشق غذاخوری روغن زیتون و دو قاشق غذاخوری روغن نعناع می تواند باعث کاهش نفخ و ایجاد حس آرامش در نوزاد شود.

درمان خانگی ترش کردن معده

طبق اطلاعات به دست آمده استفاده از موادی هم چون سرکه ی سیب (البته این ماده در برخی افراد اثرات مفید داشته ولی در سایرین باعث بدتر شدن علایم شده است) به مقدار بسیار کم (یک قاشق غذاخوری) به همراه مقداری آب , جویدن آدامس( طبق تحقیقات انجام شده جویدن آدامس ۳۰ دقیقه پس از وعده ی غذایی ناهار یا شام باعث ترشح بیشتر بزاق شده و از این طریق باعث رقیق شدن اسید معده می شود.), مصرف نعناع (  به طور کلی نعناع باعث آرام شدن معده می شود ولی در صورتی که با مصرف آن دچار تشدید علائم شدید به عنوان جایگزین می توانید از خواص زنجبیل استفاده کنید) و جوش شیرین ( مقدار کمی جوش شیرین حل شده در آب می تواند  باعث کاهش میزان اسیدیته ی معده شود) می توان به عنوان درمان خانگی برای ترش کردن معده استفاده کرد.

مشاوره آنلاین معده و گوارش

میوه برای ترش کردن معده

آلوئه ورا یکی از میوه هایی است که به عنوان درمان در ترش کردن معده کاربرد دارد. آلوئه ورا باعث کاهش ترشح اسید معده و آرام شدن معده میشود. میوه دیگری که برای ترش کردن معده کاربرد دارد موز است. این میوه کم اسید و ملایم بوده و روی سیستم گوارشی و معده اثرات ملایمی دارد. یک سری ویتامین ها در موز وجود دارند که باعث مهار انقباض سیستم گوارشی می شوند.

ترش کردن معده و اسهال

در برخی از بیماری های گوارشی از جمله سندرم زولینگر- الیسون افراد دچار ترشح بیش از حد اسید در معده می شوند. البته این بیماری یک اختلال نادر است ولی این اسید اضافی میتواند به صورت ترش کردن معده و حالت تهوع, زخم معده, در شکم, کاهش وزن و اسهال نمایان شود. البته طبق تحقیقات انجام شده اغلب اختلالات گوارشی از جمله گاستروانتریت های ویروسی که ناشی از تماس فرد با آب های آلوده یا غذای آلوده است, می توانند منجر به ایجاد اسهال آبکی, گرفتگی شکم, حالت تهوع و گاهی تب شوند. در بین بیماری های گوارشی همراهی بین سندرم روده ی تحریک پذیر با رفلاکس معده رایج است. در این صورت بیمار به دلیل داشتن سندرم روده ی تحریک پذیر دچار درد شکمی, تغییر عادات روده ای, اسهال یا ایجاد یبوست شده و به علت رفلاکس از سوزش سر دل نیز شاکی خواهد بود.  در چندین مطالعه ی قوی بین سندرم روده ی تحریک پذیر و ابتلا به رفلاکس معده ارتباطات بسیار قوی یافت شده است که وجود ارتباط در ترش کردن معده و اسهال را توجیه می کند. دکتر اسید معده در این باره میتواند اطلاعات بیشتری به شما بدهد.

اسهال در رفلاکس معده

در مطالعه ای که در مجله ی جهانی گوارش منتشر شده است, اطلاعات مربوط به بیش از ۶۰۰۰ بیمار مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. در این مطالعه نشان داده شد که در حدود ۶۳% از مبتلایان به سندرم روده ی تحریک پذیر( IBS) دارای علائم مربوط به رفلاکس معده نیز هستند. همچنین مشخص شد که بیشتر مبتلایان زن بوده و با داشتن هر دو بیماری دارای وضعیت بدتری بودند. به طور کلی احتمال بروز رفلاکس معده در بیماران مبتلا به IBS نسبت به افراد سالم, حدود ۴ برابر بیشتر است.

درمان صد در صد رفلاکس معده

روش درمانی رفلاکس معده ممکن است در افراد متفاوت باشد و بسته به شدت بیماری آنها به درمان خاصی نیاز باشد. بنابراین نمی توان درمانی یکسان برای تمام افراد بکار برد. نظر دکتر رفلاکس معده درباره متد درمان مهم است. در کل متد درمان های رفلاکس معده شامل تغییر شیوه ی زندگی, مصرف دارو و در برخی موارد جراحی است.

مصرف دارو که در اغلب افراد مبتلا به اختلال رفلاکس معده قابل استفاده است. در برخی موارد تنها با تغییر شیوه ی زندگی( Life style) میتوان به راحتی از ناراحتی های ناشی از ترش کردن معده رهایی یافت. در برخی موارد نیز به انجام پروسه های تهاجمی از جمله جراحی نیاز خواهیم داشت. در این صورت اغلب نیاز بیمار به مصرف دارو کاهش یافته و فرد بهبودی نسبی به دست می آورد. امروزه از آندوسکوپی به عنوان جدیدترین روش های درمانی برای رفلاکس معده استفاده می شود ولی به دلیل جدید بودن این روش به اطلاعات بیشتری در رابطه با چگونگی عملکرد آنها یا میزان ایمنی این روش نیاز داریم. افراد کاندید عمل جراحی, یک جراحی تقویتی در سد معده-مری برای درمان انجام میدهند. به این جراحی Fundoplication گفته می شود.

با توجه به شیوع نسبتا بالای ترش کردن معده, در صورت بروز علائم رفلاکس بهتر است به دکتر گوارش و کبد بالغین و یا در صورتی که مراجعه حضوری برای شما سخت است، پزشک آنلاین معده و گوارش مراجعه کنید تا بهترین درمان مورد نیاز را دریافت کرده و هزینه ی به نسبت کمتری را متقبل شوید.

• لطفا اگر این مقاله برای شما کاربردی بود، برای دوستان خود ارسال کنید. تا با کمک یکدیگر جامعه ای سالم تر داشته باشیم

مشاوره آنلاین معده و گوارش