رحم اجاره ای چیست؟ همه چیز درباره اجاره رحم

رحم اجاره ای چیست؟

آیا مشکل باروری دارید؟ آیا از حاملگی می‌ترسید؟ آیا نگران به هم ریختن تناسب اندام خود پس از حاملگی هستید؟ نگران نباشید! می‌توانید از رحم اجاره ای استفاده کنید. رحم اجاره ای به انگلیسی surrogacy یک روش برای کمک به تولید مثل است که در آن جنینی که از تخمک و اسپرم یک زوج ایجاد شده است، در رحم یک شخص سوم کاشته می‌شود و تا هنگام رشد طبیعی جنین و زایمان، همراه او خواهد بود.

 معمولاً پس از زایمان، فرزند به زوجی تعلق می‌گیرد که اسپرم و تخمک از آن‌ها گرفته شده است و در زنی که رحم او از هنگام کاشت سلول تخم تا زایمان، میزبان جنین بوده است، در ازای اجاره دادن رحمش به زوج، از آن‌ها مبلغی تحت عنوان اجاره‌ی رحم دریافت می‌کند. با این حال، به موارد اهدای رحم نیز رحم اجاره ای گفته می‌شود.

درصد موفقیت رحم اجاره ای

درصد موفقیت رحم اجاره ای به موارد زیر بستگی دارد:

• کلینیکی که در آن عمل اجاره‌ی رحم انجام می‌شود.
• وضعیت فیزیولوژیک مادر جانشین
• وضعیت سلامت اسپرم‌ها و تخمک‌های مادر و پدر والدین حکمی
• روش مورد استفاده
• و …

امروزه، درصد متوسط موفقیت رحم اجاره ای بسیار بالا رفته و به ۷۵٪ رسیده است.

دلیل اجاره‌ی رحم چیست؟

دلایل مختلفی برای عمل رحم اجاره ای وجود دارد که مهم‌ترین‌های آن‌ها عبارتند از:

• زن نتواند به هر دلیلی که با سلامتی‌اش مرتبط باشد، حامله شود یا دوران حاملگی را تحمل کند.
• مشکلات ناباروری زنان مثل سقط‌ جنین‌های مکرر در زنان که مانع از حامله شدن یا حامله ماندن آن‌ها شود.

انواع رحم اجاره ای

عبارت رحم اجاره ای یا اجاره‌ی رحم معمولاً برای توصیف یکی از وضعیت‌های زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:

• رحم اجاره ای حامل جنین متعلق به یک زوج است و تخمک متعلق به خود حامل نیست، بلکه متعلق به زنی است که قرار است مادر فرزند باشد یا متعلق به یک اهدا کننده‌ی تخمک است. همچنین، ممکن است اسپرم متعلق به مردی باشد که است پدر بچه باشد یا ممکن است متعلق به یک اهداکننده‌ی اسپرم باشد. در این وضعیت، حاملگی از طریق لقاح درون لوله‌ی آزمایش یا IVF (مخف in vitro fertilization) انجام می‌شوند.
• کسی که تخمک را اهدا به یک زوج می‌کند، رحمش را نیز اجاره می‌دهد. در این روش، حاملگی از طریق تلقیح درون رحمی (intrauterine insemination) یا IUI انجام می‌شود که در این روش، اسپرم از مردی که قرار است پدر بچه باشد یا از یک اهداکننده‌ی اسپرم دریافت می‌شود.

رحم اجاره ای چگونه است ؟

در اینجا می‌خواهیم دقیقاً به شما بگوییم که رحم اجاره ای چگونه است و چگونه انجام می‌شود. فرآیند اجاره‌ی رحم ۶ مرحله‌ی اصلی دارد که در اینجا در رابطه با آن‌ها صحبت خواهیم کرد. رحم اجاره ای قوانین خاصی دارد.

گام اول: مراجعه به کلینیک یا مؤسسه ناباروری

زمانی که تصمیم خود را گرفتید و به این نتیجه رسیدید که می‌خواهید رحم اجاره کنید، با اهداف، توقعات و کادر پزشکی را که مایل هستید این کار را برای شما انجام دهند، انتخاب کنید.

معمولاً اولین کار، جستجوی یک کلینیک IVF، یا یک مؤسسه‌ی ناباروری است.

کلینیک IVF: کلینکی است که عمل لقاح درون لوله آزمایش (IVF) انجام می‌شود (اسپرم و تخمک با هم دیگر ترکیب می‌شوند).

مؤسسه‌ی ناباروری: این مؤسسه بخشی از کارها، به ویژه کارهای حقوقی رحم اجاره‌ای را انجام می‌دهد.

در این مرحله شما در مورد مسائل اولیه شامل اینکه آیا به اهدا کننده‌ی اسپرم یا تخمک نیاز دارید یا خیر، تصمیم‌گیری می‌کنید.

گام دوم: انتخاب اهداکننده‌ی تخمک

زوج می‌توانند یا دهنده‌ی تخمک خود را از قبل انتخاب کرده و به همراه خود به کلینیک یا مؤسسه بیاورند یا یکی از تخمک‌های موجود در بانک تخمک مؤسسه را انتخاب کنند. در هر صورت، اهدا کننده‌ی تخمک باید تحت غربالگری بالینی قرار بگیرد.

گام سوم: انتخاب رحم اجاره ای

مشابه مرحله‌ی قبلی، زوج می‌توانند یا اجاره‌دهنده‌ی رحم را از قبل انتخاب کرده و به مؤسسه یا کلینیک معرفی کنند یکی از افرادی را که مؤسسه به آن‌ها پیشنهاد می‌کند، انتخاب نمایند. مجدداً، همان‌طور که در بخش‌های بعدی توضیح خواهیم داد، کاندیدای رحم اجاره‌ای باید تحت تست‌های پزشکی و روانپزشکی قرار بگیرد و سوابق او بررسی شود.

گام چهار: امضای قراردادها

همه‌ی طرفین درگیر در فرایند اجاره‌ی رحم باید یک قرارداد امضاء کنند. آن‌ها می‌توانند به جای خودشان، وکیلشان را معرفی کنند. پیش از امضای قرارداد، هر یک از طرفین باید مفاد آن را به دقت مطالعه کند. اگر هر دو طرف راضی باشند و قرارداد امضاء شود، امکان شروع فرآیند پزشکی وجود دارد. در این مرحله زوج و اجاره‌دهنده‌ی رحم باید با کلینیک ناباروری همکاری لازم را داشته باشند.

گام پنجم: فرآیند پزشکی

در این مرحله، اگر از روش IVF استفاده شود، دو مرحله‌ی ضروری وجود دارد:

• باروری: تخمک‌ها و اسپرم زوج نابارور (یا تخمک‌ها و اسپرم‌های اهدایی) برای ایجاد جنین استفاده می‌شوند.
• انتقال جنین: جنین‌ها به درون رحم اجاره‌دهنده‌ی رحم منتقل می‌گردند.
  پیش از لقاح، زن نابارور یا اهداکننده‌ی تخمک (در صورتی که زن نابارور نتواند تخمک‌های سالمی اهدا کند) باید داروهای تحریک کننده‌ی تخمک‌گذاری مصرف نماید تا تخمدان‌ها را تحریک به تولید تعداد زیادی تخمک نماید. زمانی که تخمک‌ها بارور شدند، از طریق جراحی از تخمدان خارج می‌شوند (مرحله‌ی جمع‌آوری تخمک‌ها).
• پیش از انتقال جنین، اجاره‌دهنده‌ی رحم باید داروهایی را برای آماده‌سازی دیواره‌ی رحم برای پذیرش جنین مصرف کند.

دریافت مشاوره آنلاین با متخصص زنان و نازایی

در صورتی که از روش IUI استفاده شود، مرحله‌ی لقاح درون رحم صورت می‌گیرد و لانه‌گزینی به صورت طبیعی انجام می‌شود. در این روش، نمونه‌ی اسپرم، از طرق مجرای واژن به درون رحم تزریق می‌شود. این روش، نیازی به هیچ گونه جراحی ندارد، کاملاً بدون درد است و تنها چند ثانیه طول می‌کشد. بعضی‌وقت‌ها، این مرحله دو بار در دو روز پشت سر هم انجام می‌شود تا شانس باروری بالاتر رود.

بعد از ۱۵ روز یک تست حاملگی از اجاره‌دهنده‌ی رحم گرفته می‌شود تا مشخص شود که آیا IVF موفقیت‌آمیز بوده است یا خیر. در صورت تأیید حاملگی، مراحل مراقبت‌ها از اجاره‌کننده‌ی رحم شروع می‌شود.

در طول حاملگی، اجاره‌دهنده‌ی رحم باید به طور منظم به کلینیک مراجعه کند تا آزمایش خون و سونوگرافی بدهد تا فرایند به طول کامل تحت نظر باشد.

گام ششم: حاملگی، تولد و حقوق والدی

وقتی که حاملگی به طور مطلوب ایجاد شد، مؤسسه‌ی ناباروری باید حمایت‌هایی را هم به زوج و هم به اجاره‌دهنده‌ی رحم ارائه دهد. و این فرایند باید تا تولد فرزند ادامه یابد.

پس از تولد فرزند، مهم است که تمامی اسنادی که پیش روی زوج و اجاره‌دهنده‌ی رحم قرار می‌گیرد، به دقت مطالعه و امضاء شود. در ادامه، در رابطه با قوانین رحم اجاره ای در جمهوری اسلامی ایران صحبت خواهیم کرد.

قوانین رحم اجاره ای

ابتدا زن و شوهر باید تقاضای اجاره‌ی رحم را به دادگاه تسلیم کنند و منتظر تأیید دادگاه باشند. تنها در شرایطی این درخواست مورد قبول واقع می‌شود که:

• زوج مشکل باروری داشته باشند و گواهی پزشکی لازم برای این کار را دریافت کنند.
• زوج دارای صلاحیت اخلاقی لازم برای اجاره کردن رحم تشخیص داده شوند.
• زوج دارای اختیار تصمیم‌گیری برای خود باشند.
• زوج باید تابعیت ایرانی داشته باشند.
• هیچ از زوجین معتاد به مواد مخدر نباشند.

در یک طرف قرارداد اجاره‌ی رحم، زوج نابارور (والدین حکمی) قرار دارند و در طرف دیگر، بانوی جانشین (صاحب رحم). شوهر بانوی جانشین نیز در یک طرف دیگر این قرارداد قرار دارد و باید او نیز با اجاره‌ی رحم همسرش موافقت داشته باشد. پزشک متخصص ناباروری هم در یک سوی قرارداد قرار دارد. این قرارداد باید به امضای کلینیک ناباروری یا بیمارستان نیز برسد.

اما تعهدات هر یک از طرفین قرارداد اجاره‌ی رحم چیست؟

تنها تعهد زوج نابارور این است که هزینه‌ی اجاره‌ی رحم را در صورت تجاری بودن قرارداد به بانوی جانشین بپردازند. در صورتی که قرارداد دوستانه باشد، نیازی به این کار نیست.

بانوی جانشین نیز متعهد است که در جنین را بپذیرد و آن را در رحم خود نگهداری کند و پس از زایمان آن را به والدین حکمی بسپارد.

در قانون جمهوری اسلامی ایران، قرارداد رحم اجاره ای از نوع قراردادهای رضاعی است؛ به این معنی که رضایت دو طرف برای عقد قرارداد کافی است و نیازی به تشریفات خاصی نیست. وظایف زوج در قبال فرزند متولد شده کاملاً مشابه وظایف یک پدر و مادر معمولی است. اجاره‌دهنده‌ی رحم نیز نمی‌تواند هیچ گونه ادعایی در رابطه با سرپرستی بچه‌ای که به دنیا می‌آید داشته باشد.

از آن‌جایی که قوانین رحم اجاره ای در جمهوری اسلامی ایران، چندان شفاف نیست، بهتر است که والدین حکمی پیش از انجام فرایند اجاره‌ی رحم، حتماً ضمانت‌های برای موارد زیر دریافت کنند:

• اجاره‌دهنده‌‌ی رحم جنین را به صورت عمدی سقط کند
• جنین به دلیل عدم رعایت مقررات پزشکی سقط شود
• بانوی جانشین در دسترس نباشد
• عدم تحویل فرزند پس از زایمان

شرایط رحم اجاره ای

واضح است که انتخاب رحم اجاره ای یک تصمیم مهم است. بعضی از زوج‌های خوش‌شانس دوست یا آشنایی دارند که قبول می‌کند حاملگی برای آن‌ها متحمل شود. بعضی دیگر، به صورت غیرعلنی به جستجوی یک رحم اجاره‌ای هستند اما اکثر زوج‌ها ترجیح می‌دهند به یک مؤسسه‌ی ناباروری رجوع کنند.

یک مؤسسه‌ی ناباروری پرونده‌های افرادی را که کاندیدای رحم اجاره‌ای هستند به شما نشان می‌دهد و در انتخاب بهترین کاندیدا شما را راهنمایی می‌کند. این مؤسسه‌ها وظیفه دارند که شما را از قوانین رحم اجاره‌ای مطلع کنند و حتی شما را به یک وکیل معرفی کنند تا کارهای قانونی لازم برای اجاره‌ی رحم انجام شود.

مؤسسات ناباروری باید یک پروسه‌ی غربال‌گری روی کاندیداهای اجاره‌ی رحم انجام دهند تا از سلامت جسمانی، روانی و عاطفی آن‌ها برای حامله شدن به فرزند یک زوج دیگر مطمئن شوند. شرایط رحم اجاره ای در خیلی از مؤسسات ناباروری در دنیا به شرح زیر است:

• سن بین ۲۱ تا ۴۰ سال: معمولاً اکثر والدین تمایل دارند که حامل جنین، زیر ۳۰ سال سن داشته باشد. تصور عموم بر این است که زنان زیر ۳۰ سال در اوج سلامت جسمانی خود هستند که این باور کاملاً غلط است. یک زن می‌تواند در تمام طول دوران باروری‌اش، کاملاً سالم باشد. در واقع، هر چه سن زن بالاتر باشد، تجربه و بلوغ بیشتری برای حاملگی دارد. حتی گاهی اوقات زنان بالای ۴۰ سال نیز کاندیداهای مناسبی برای اجاره‌ی رحم هستند. در واقع زنانی که در اوایل دهه‌ی سوم زندگی خود هستند، خیلی برای این کار توصیه نمی‌شوند.
• شیوه‌ی زندگی سالم (عدم اعتیاد به دخانیات و مواد مخدر، رژیم غذایی سالم و …): یکی از موضوعاتی که باید خیلی به آن توجه داشت، شیوه‌ی زندگی یا لایف استایل (life style) اجاره‌دهنده‌ی رحم است. زنانی که مواد مخدر مصرف می‌کنند یا نمی‌توانند در طول دوران باروری مشروبات الکلی نخورند، به هیچ وجه نباید برای این کار انتخاب شوند. همچنین، کاندیدای اجاره‌ی رحم باید رژیم غذایی سالمی داشته باشد و ترجیحاً به طور منظم ورزش کند و خواب منظمی داشته باشد.
• سابقه‌ی حداقل یک حاملگی موفق و بدون مشکل و زایمان راحت: بسیاری از مشکلات رحمی و مشکلات در حاملگی و زایمان در تست‌های پزشکی قابل تشخیص نیستند و تا زمانی که زن یک حاملگی و زایمان کاملاً راحت و موفق را سپری کرده باشد، نمی‌توان از شایستگی او برای اجاره‌ی رحم مطمئن بود.
• قبول شدن در تست‌های پزشکی و روانشناسی: یکی از مراحل مهم و روتین در انتخاب فرد مناسب برای اجاره‌ی رحم، انجام تست‌های فیزیولوژیکی و روانشناختی است. در طول فرآیند غربالگری، به اجاره‌دهنده‌ی رحم در رابطه با این عمل مطالبی آموزش داده می‌شود. تست‌های فیزیولوژیکی معمول برای غربالگری رحم اجاره‌ای عبارتند از:
  • تست‌های خون و ادرار
  • سونوگرافی از رحم
  • ارزیابی توانایی جسمانی

معمولاً مؤسسات باروری که اجاره‌ی رحم را انجام می‌دهند، یک متخصص روانشناس دارند که سلامت روانی کاندیدای اجاره‌ی رحم را بررسی می‌کند یا اینکه او را به مطب یک روانشناس ارجاع می‌دهند تا گواهی سلامت روانی دریافت کند. به علاوه، چندین تست کتبی روانشناسی نیز از کاندیدا گرفته می‌شود تا سلامت روانی او کاملاً مورد تأیید قرار بگیرد.

رحم اجاره ای فوری

در صورتی که مشکل باروری دارید و با اجاره‌ی رحم مشکل شما حل می‌شود و علاقه‌مندید که سریع‌تر روند اجاره‌ی رحم را طی کنید، می‌توانید از مشاوره‌ی آنلاین زنان و زایمان کمک بگیرید تا اطلاعاتی در رابطه با رحم اجاره ای فوری دریافت کنید.

قیمت رحم اجاره ای

همان‌طور که پیش از این گفتیم، اجاره‌ی رحم می‌تواند به صورت دوستانه یا تجاری باشد. در صورتی که قراردادی تجاری بین والدین حکمی و بانوی جانشین و دیگر طرفین قرارداد که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، عقد شود، این قیمت می‌تواند کاملاً توافقی باشد ولی در سال گذشته، قیمت رحم اجاره ای در کشور ما حدود ۵۰ تا ۷۰ میلیون تومان بود و امسال به ۱۰۰ میلیون تومان هم رسیده است.

در این مقاله اطلاعاتی کلی در رابطه با اجاره‌ی رحم به شما ارائه دادیم. البته در رابطه با این موضوع خیلی بیشتر از این‌ها می‌توان صحبت کرد که قطعاً خارج از حوصله‌ی مخاطبان می‌باشد. اگر هر سؤال دیگری در رابطه با این موضوع دارید یا تصمیم خود را برای استفاده از رحم اجاره ای گرفته‌اید می‌توانید با مراجعه وب‌سایت نوبت‌دهی آنلاین پذیرش ۲۴ از مشاوره آنلاین تخصص زنان و زایمان استفاده کنید.

دریافت مشاوره آنلاین زنان، زایمان و نازایی