میگرن چیست؟ ۱۵ علت بروز میگرن و ۷+۱۰ درمان میگرن

میگرن چیست؟

سردرد عارضه‌ای است که بیشتر مردم دنیا، در طول عمر خود آن را تجربه می‌کنند. اما سردرد میگرنی یک نوع متفاوت از درد است. بسیاری از افراد هرگاه مبتلا به سردردهای شدید می‌شوند به اشتباه به آن میگرن می‌گویند. اما میگرن (Migraine)، سردردی متفاوت است. میگرن سردردی است که معمولا یک طرف سر را درگیر خود می‌کند.

سردردی نبض‌دار که با تهوع و بی اشتهایی و گاهی با استفراغ همراه است. شدت درد میگرنی به حدی است که کیفیت زندگی افراد را مختل می‌کند. این نوع سردرد با شدت و تعداد حملات، در افراد مختلف متفاوت است. میگرن انواع مختلفی دارد.

در این مطلب به معرفی انواع مختلف سردرد میگرنی و علائم و روش‌‎های درمان پزشکی و سنتی آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید. می توانید با متخصص مغز و اعصاب گفت و گو کنید .

متخصص مغز و اعصاب آنلاین

۱۱ نوع میگرن که باید بشناسید:

سردردهای میگرنی به چند صورت بروز می‌کنند:

1. میگرن متداول یا بدون اورا (Aura) : بدون مقدمه بروز می‌کند. این نوع میگرن شایع‌تر است.
2. میگرن کلاسیک یا با اورا: در این نوع شخص نشانه ای قبل از وقوع سردردش دریافت می کند. به این نشان های هشدار دهنده “اورا” می گویند که می تواند شنیدن صداهای مبهم و یا دیدن نورهای سفید باشد. حتی برخی افراد در روزهای قبل از سردرد خمیازه های طولانی و مکرر می کشند. در این نوع از میگرن، فرد حدود ۲ تا ۶ ساعت درد شدیدی را در سر خود احساس می‌کند.
3. میگرن پیچیده: همزمان با سردرد میگرنی نوع دیگری از سردرد هم بروز می‌کند.
4. میگرن مزمن: این نوع از میگرن بیش از ۱۵ روز در ماه فرد را درگیر خود می‌کند و بیشتر از ۳ ماه طول می‌مکشد. یعنی فرد در بیشتر روزهای ماه دچار سردرد با فرکانس درد مختلف است.
5. میگرن چشمی: این نوع میگرن، سردرد بسیار شدید همراه با اختلال در بینایی است. میگرن چشمی گاهی منجر به کوری یکی از چشم‌ها یا نابینایی لحظه ای می‌شود. علائم میگرن چشمی دیدن نور سفید، تاری دید، عدم مشاهده قسمتی از میدان دید، است.
6. میگرن شکمی: این نوع میگرن معمولا در کودکان دیده می‌شود. این کودکان همراه با سردرد، مشکلات گوارشی نیز دارند و ممکن است دچار اختلال در رشد هم شوند.
7. میگرن حاد: در این نوع از میگرن، افراد گاهی تا دو هفته سردرد دارند. درد این افراد کمتر از درد میگرن مزمن است.
8. میگرن قاعدگی: این میگرن در دوران قاعدگی یا قبل از آن رخ می‌دهد. این نوع درد، همراه با حالت تهوع است. میگرن قاعدگی گاهی در دوران تخمک‌گذاری رخ می‌دهد. بهترین روش‌های خانگی درمان میگرن‌ قاعدگی را در مقاله ای مفصل بیان کردیم.
9. میگرن بازیلر:  بازیلر نامش را از شریان بازلر مغز گرفته است که یکی از رگ های خونی مغز است. بازیلر تحت انقباضات و اسپاسم قرار می‌گیرد و فرد را دچار علائمی مانند؛ ضعف، لکنت، سرگیجه، وزوز گوش و تاری دید می کند.
10. میگرن وستیبولار: یا سرگیجه میگرنی که فرد دچار عدم تعادل و سرگیجه و مشکلات شنوایی و بینایی می شود. ممکن است این نوع بدون سردرد و فقط با سرگیجه باشد.
11. میگرن عصبی: میگرن عصبی از انواع شایع میگرن است که موجب بروز سردرد‌های ضربان‌دار می‌شود.

آنچه که به عنوان مقدمه در تعریف سردرد میگرنی گفته می‌شود، حالت‌هایی است که پیش از شروع سردرد در فرد پدیدار می‌شود. این موضوع در افراد مختلف متفاوت است. در بعضی، حالت تهوع به فرد دست می‌دهد و در بعضی دیگر، حساسیت به نور و صدا. بعضی افراد نیز تجربه دیدن لکه‌های سیاه یا جرقه در پیش چشم خود دارند. این علائم در همه افراد دیده نمی‌شود و تنها بعضی از مبتلایان به میگرن آن را تجربه می‌کنند.

چه عواملی باعث بروز میگرن می‌شوند؟ ۱۵ علت میگرن

علت‌های مختلفی برای بروز میگرن وجود دارد که نمی‌توان هیچ‌کدام را به طور قطع، به عنوان علت میگرن معرفی کرد. اما بعضی از آن‌ها عمومیت بیشتری دارند و در مبتلایان به این بیماری، بیشتر دیده شده است. از میان آن‌ها به این عوامل می‌توان اشاره کرد:

1. سابقه خانوادگی : در بسیاری از افراد مبتلا به میگرن، سابقه وجود این بیماری در یکی از اعضای نزدیک خانواده دیده شده است.
2. تغییر الگوی خواب: کم‌خوابی‌های طولانی مدت، و تغییر زمان خواب، مثلا بیداری شبانه، از دلایل شروع میگرن است.
3. وجود ادویه‌های زیاد در غذا
4. تغییرات دمای هوا
5. گرسنگی طولانی مدت
6. نور زیاد چراغ‌ها
7. کم شدن آب بدن
8. تغییرات هورمونی به خصوص در خانم‌ها، برای مثال، بارداری، یائسگی یا میگرن دوران قاعدگی
9. صداهای بسیار بلند
10. عوارض بعضی از داروها
11. مصرف الکل یا سیگار و در بعضی مواقع کافئین
12. غذاهای مانده و چرب
13. پنیر
14. بوهای تند و خاص
15. استرس

علائم یا نشانه‌های میگرن چیست؟ تشخیص میگرن

میگرن نیز مانند بسیاری از بیماری‌ها دارای علائمی است که آن را از دیگر انواع سردرد مجزا می‌کند. گفتیم که میگرن معمولا در یک قسمت از سر خود را نشان می‌دهد و به‌صورت سردردهای نبض دار بروز می‌کند. در کنار این نشانه مشخص، علائم دیگری نیز وجود دارد که نشان از میگرنی بودن سردرد دارد.

بعضی از این علائم، پیش از شروع سردرد خود را نشان می‌دهند و بعضی دیگر همراه با سردرد هستند. اما میگرن با انواع سردرد متفاوت است! با علاپم زیر تفاوت میگرن و سردرد را بشناسید تا بهترین مسیر درمانی را انتخاب کنید.

علائم پیش از شروع میگرن

• کم شدن سطح انرژی و خستگی
• تمایل به خوردن غذا
• تحریک پذیری
• حالت‌های افسردگی
• احساس سوزن سوزن شدن در بازو یا پا
• تاری دید

علائمی که با درد میگرن همراه هستند:

• حساسیت شدید به نور: افرادی که دچار سردردهای میگرنی می‌شوند به هیچ عنوان تحمل نور را ندارند. کوچکترین منبع نوری باعث تشدید سردرد این افراد می‌شود.
• حساسیت به بو: همراه با سردرد میگرنی، حساسیت به بو نیز زیاد می‌شود. بوی گل، ادویه, و به خصوص بوی عطر، باعث تشدید سردرد می‌شود.
• حساسیت به صدا: افراد درگیر با میگرن، به هنگام شروع سردرد، تحمل هیچ صدایی را نیز ندارند.
• تهوع و استفراغ: در زمان تشدید درد، تهوع و استفراغ نیز برای بسیاری از افراد درگیر با این درد، اتفاق خواهد افتاد.
• بی اشتهایی و رنگ پریدگی: از دست دادن اشتها نیز یکی دیگر از علائم همراه با سردردهای میگرنی است.
• خستگی و سرگیجه
• تاری دید: بسیاری از افراد مبتلا به میگرن، در هنگام شروع درد، دچار تاری دید می‌شوند. این حالت موقت است.

درد میگرن به چه صورت است؟

درد میگرن، نوعی سردرد متفاوت با باقی سردردها است. این درد ضربان دار است. بسیاری از افراد دردشان را به این صورت توصیف می‌کنند:” انگار که با مته توی را سرم سوراخ می‌کنند.” یا ” انگار که با سوزن توی سرم می‌کوبند.”

به طور کلی می‌توان این سردرد را به این صورت توصیف کرد: دردی نبض‌دار، کوبنده، تیز و طاقت فرسا.

درد میگرن گاهی بسیار خفیف شروع می‌شود و گاهی مانند یک حمله فرد را زمین‌گیر می‌کند. قسمت پیشانی، اصلی‌ترین مرکز تجمع درد میگرن است. اما گاهی این درد به یک سمت سر می‌رود، و در بعضی اوقات از یک طرف به طرف دیگر سر، جابه‌جا می‌شود.

درد میگرن چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان درد میگرن در افراد مختلف، متفاوت است. در گاهی بعد از ۴ ساعت آرام می‌شود و گاهی روزها فرد را اسیر خود می‌کند. این موضوع بستگی به فرد و شرایط جسمی او و میزان درگیری با میگرن و البته نوع میگرن او دارد.

چگونه از میگرن پیشگیری کنیم؟

پزشکان و خود بیماران بهترین راه مبارزه با میگرن را پیشگیری از آن می‌دانند. بیمار می‌داند که باید تلاش کند درد شروع نشود. به این منظور راه‌کارهای مختلفی از سوی پزشکان توصیه می‌شود.

گاهی خود بیمار نیز با توجه به شرایط خود، پیشگیری‌هایی را انجام می‌دهد. در اولین قدم، بیمار باید بداند چه عواملی باعث بروز سردرد میگرنی در او می‌شود. با شناسایی این عوامل، آن‌ها را از زندگی خود حذف می‌کند.

• تغییرات مختلف در سبک زندگی، مانند تصحیح الگوی خواب و تغذیه، اولین قدم در پیشگیری از میگرن است.
• نوشیدن مقدار زیاد آب در طول شبانه روز، یکی از مواردی است که به کاهش دفعات درد میگرنی کمک می‌کند.
• ورزش و مراقبه، از دیگر مواردی است که به جلوگیری از میگرن کمک می‌کند.
• پزشکان بعضی از داروها را نیز برای پیشگیری از درد توصیه می‌کنند. مکمل‌های ویتامین B12، داروهای ضد افسردگی، داروهای مسکن التهابی و موارد دارویی دیگر که با توجه به منشا سردرد میگرنی برای فرد تجویز می‌شوند.
• ترک سیگار و الکل
• کم کردن اضطراب و استرس
• حذف نکردن وعده‌های غذایی در طول شبانه روز
• و سایر روش‌های پیشگیری از سردرد میگرنی

انوع روش‌های درمانی میگرن

درمان قطعی میگرن چیست؟

درمان قطعی میگرن چیست؟ این سوالی است که بسیاری از مبتلایان به دنبال پاسخی برای آن هستند. اولین نکته ناامید کننده‌ای که بیماران مبتلا به میگرن می‌شنوند این است:  “میگرن درمان قطعی ندارد”

واقعیت این است که هیچ درمان قطعی تا کنون برای قطع کامل سردردهای میگرنی معرفی نشده است. اما تلاش‌های محققین و پزشکان برای درمان میگرن، منجر به یافتن راه‌کارهای عملی و دارویی برای کاهش درد و مدیریت درد شده است. با کمک این روش‌ها، افراد مبتلا به میگرن، می‌توانند پیش از شروع درد، میزان آن را کاهش دهند یا در هنگام شروع میگرن، آن را مدیریت کنند تا شدت پیدا نکند.

داروهای میگرن

پزشکان بعد از شناسایی نوع میگرن، داروهای مختلفی را تجویز خواهند کرد. معمولا برای میگرن گروه دارویی OTC را تجویز می‌کنند.همین طور ناپروکسن نیز تجویز می شود. در صورت موفق نبودن این داروها، پزشک به سراغ مسکن‌های دیگر خواهد رفت.

البته این داروها بیشتر برای میگرن نوع بازیلر و قاعدگی تجویز می شوند. همچنین برای درمان و کاهش درد در میگرن فلج کننده یا همی پلژیک، پزشکان داروهای مسدود کننده به کانال های کلسیم بیمار تزریق می کنند. قرص میگرن عصبی نیز برای موارد خاص تجویز می‌شود.

درمان میگرن با بوتاکس

درمان میگرن مزمن از طریق بوتاکس میسر است.  باید توجه داشت که این نوع بوتاکس با نوع زیبایی آن متفاوت است و حتما باید با مشاوره و تجویز پزشک مغز و اعصاب صورت گیرد. در بوتاکس برخی از عصب مغز را بی حس می کنند.

در این شرایط، پزشک به اعصاب حس در گردن و صورت، بوتاکس تزریق می‌کند که تا میزان نسبتا زیادی درد میگرن را کاهش خواهد داد. توضیح مفصل درمان میگرن با بوتاکس را میتوانید در مقاله دیگر ما بخوانید.

درمان‌ خانگی میگرن چیست؟

برای درمان میگرن، گاهی می‌توان در کنار درمان‌های دارویی، از روش‌های مختلفی نیز در خانه استفاده کرد.

1. دراز کشیدن در یک اتاق تاریک و ساکت، به حفظ آرامش و کمتر شدن درد کمک می‌کند.
2. ماساژ آرام شقیقه و پیشانی نیز گاهی در کم شدن درد موثر است. در کنار این‌ها، ماساژ گردن و شانه‌ها نیز می‌تواند انقباض عضلات را کم کرده و به کاهش درد کمک کند.
3. قرار دادن کمپرس سرد یا گرم روی پیشانی یا پشت گردن، در بعضی از افراد نتیجه می‌دهد.
4. فاصله گرفتن  از گوشی همراه، تلویزیون، کامپیوتر و تمامی وسایل الکترونیکی نیز در زمان درد ضروری است.
5. مدیتیشن و یوگا، از جمله مواردی است که با کم کردن استرس، به کم شدن درد میگرن کمک می‌کند.
6. خوردن روزانه یک عدد سیب نه تنها از سردردهای میگرنی بلکه از انواع بیماری های دیگر می تواند شما را ایمن کند
7. نوشیدن آب بیشتر در کاهش سردرد بسیار موثر است زیرا یکی از دلایل افزایش سردرد کمبود آب بدن است.

درمان میگرن در طب سنتی با داروهای گیاهی مفید برای میگرن

اولین و مهم‎ترین نکته، پیش از استفاده از داروهای گیاهی، مراجعه به پزشک است. هر نوع میگرن، درمان خاص خودش را دارد. ممکن است یک درمان سنتی برای نوع خاصی از میگرن، موثر باشد اما در نوعی دیگر هیچ کارآمدی نداشته باشد.

پس حتما درمان‌های گیاهی و سنتی را بدون تجویز پزشک این حوزه، به کار نبرید. برای درمان میگرن چه بخوریم؟ در طب سنتی، نسخه‌های گیاهی گوناگونی به صورت خوراکی و غیرخوراکی وجود دارد. 

1. روغن اسطوخودوس: بوی اسطوخودوس، خاصیت آرام‌بخش دارد. کافی است چند قطره روغن اسطوخودوس را روی یک دستمال ریخته و آن را بو کنید. یا مقداری از آن را در یک ظرف آب جوش ریخته و بخار آن را استنشاق کنید. ماساژ با روغن اسطوخودوس هم در کم کردن میزان درد میگرن موثر است.
2. دمنوش زنجبیل برای میگرن
3. دارچین: این ادویه خوش بو، یکی از بهترین ادویه‎‌ها در درمان بسیاری از بیماری‌هاست.  مقداری پودر دارچین را با آب مخلوط کرده و به شکل خمیر درآورید. خمیر را روی پیشانی و شقیقه مالیده و آن را ماساژ بدهید. سپس با آب گرم صورتتان را بشویید. خاصیت آرام‌بخشی و مسکن بودن دارچین، باعث کم شدن درد خواهد شد.
4. روغن آویشن: ماساژ مقداری از روغن آویشن روی پیشانی نیز در کم شدن سردرد کمک می‌کند.
5. ریحان: این سبزی خوش عطر، خاصیت ضد درد دارد. با مصرف ریحان همراه با غذای روزانه، به کم شدن درد میگرن می‌توان کمک کرد. نوشیدن دمنوش ریحان نیز برای کنترل سردرد توصیه می‌شود.
6. سرکه سیب برای میگرن: سرکه سیب نیز این خاصیت شفا بخش سیب را دارد. ترکیب سرکه سیب با عسل و لیمو ترش، به کم شدن درد کمک می‌کند.
7. نمک دریایی: ترکیب آب، نمک دریایی و لیموترش، یک شربت موثر در کم کردن درد میگرن را بوجود می‌آورد.
8. نعناع: دمنوش برگ نعناع تازه همراه با عسل، یکی دیگر از نوشیدنی‎‌هایی است که برای کنترل درد میگرن توصیه می‌شود.
9. قهوه: کافئین موجود در قهوه، باعث کنترل درد میگرن می‌شود.
10. بابونه: این گیاه خاصیت بسیار زیادی برای تسکین دردهای التهابی دارد. دمنوش بابونه برای کم کردن درد میگرن توصیه می‌شود. به خصوص در زنانی که دچار میگرن قاعدگی هستند، دمنوش بابونه تاثیر بسیار زیادی در کم کردن این درد دارد.

برای درمان میگرن چه بخوریم؟ غذاهای مفید برای میگرن

درمان میگرن با رژیم غذایی مناسب امکان‌پذیر است.

از جمله رایج‌ترین مواد غذایی مضر برای میگرن شکلات، پنیر و قهوه است. اگرچه ممکن است نتایج مطالعات بالینی قابل تعمیم به عموم نباشد و این امکان وجود دارد که غذاهایی که باعث سردرد می‌شوند پس از چند بار مصرف، منجر به حملات میگرنی نشوند.

از سوی دیگر، غذاها یا نوشیدنی‌هایی که به بهبود سردرد‌های میگرنی کمک می‌کنند، ممکن است منجر به توقف یک حمله یا جلوگیری از پیشرفت آن شوند ولی این امکان هم وجود دارد که پس از چند بار مصرف هیچ تاثیری نگذارند. با این وجود، اگر مبتلاء به میگرن هستید مطمئناً برای شما مفید و جالب است که بدانید میلیون‌ها بیمار میگرنی به‌دنبال کدام رژیم غذایی برای سردردهای میگرن هستند.

در مقاله‌ با موضوع «درمان میگرن با رژیم غذایی» به بررسی مفصل این موضوع بپردازیم که برای درمان سریع میگرن از مصرف کدام غذاها باید پرهیز کرد و کدام مواد غذایی می‌توانند به کاهش اثرات میگرن کمک کنند.

بهترین درمان میگرن کدام است؟

شاید نتوان به طور کلی گفت که هر کدام از این راه هایی درمان پیشنهادی برای شخص بیماری بهبودی کامل را به دنبال دارد. در هر کدام از روش ها میانگین بین ۳۰ الی ۷۰ درصد بهبودی صورت گرفته است. این بیماری ممکن است فعالیت های روزانه فرد را دچار اختلال کنند اما  شخص نباید به این دردها خو بگیرد و فکر درمان نباشد زیرا خطرات میگرن ممکن است جدی باشد. تحقیقات ثابت کرده اشخاص دارای این بیماری بیشتر در معرض ابتلا به بیماری سکته مغزی هستند.

به طور کلی بیماری میگرن علاوه بر سردرد همراه علائم دیگری است که آن را از سردردهای معمولی متمایز می کند برای تشخیص نوع آن و نوع داروی مصرفی باید به پزشک مراجعه کرد و سرخود دارو مصرف کردن ممکن است عوارض بدتری به دنبال داشته باشد.

اما در کل اگر به این بیماری دچارید سعی کنید بیماریتان را به خوبی بشناسید علائم پیش از وقوع درد را شناسایی کنید این علائم می تواند شنیدن صداهای مبهم و یا نور سفید و یا خمیازه کشیدن چند روز پیش از وقوع سردرد ها باشد. مدت طولانی به مانیتور و صفحات تلویزیون و گوشی موبایل خیره نشوید.دخانیات و مشروبات الکلی را حذف کنید . مصرف قهوه، چایی و شکلات های تلخ را کاهش دهید و مرتب ورزش کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

گفتیم که بسیاری از افراد، هر سردرد شدیدی را به عنوان میگرن می‌شناسند. اما تشخیص میگرن بر عهده پزشک است که با انجام آزمایش‌های مختلف و گرفتن شرح حال از بیمار، احتمال ابتلا به میگرن و نوع آن را مشخص می‌کند. اگر دچار سردردهای بسیار شدید نبض‌دار هستید، و اگر در هنگام سردرد، حالت تهوع و سرگیجه دارید، بهتر است به جای خود درمانی، به پزشک متخصص مراجعه کنید.

سردردهای میگرن معمولا با حساسیت شدید به نور و صدا همراهند. این موضوع هم می‌تواند سر نخی به شما بدهد. اگر در خانواده سابقه میگرن دارید هم حتما در صورت تکرار دردهای شدید، با پزشک مشورت کنید.

پیشنهاد می‌کنیم، برای اطمینان خاطر از نوع سردرد خود، متخصص مغز و اعصاب آنلاین سامانه پذیرش ۲۴ را نیز امتحان کنید. در صورتی که پزشک بعد از شنیدن شرح حال شما، تشخیص احتمال میگرن بدهد، برای بررسی‌های بیشتر و کسب اطمینان، آزمایش‌های مختلفی را برای شما تجویز خواهد کرد. میگرن، دردی طاقت فرسا و کلافه کننده است که کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما همین درد عجیب و غریب، با رعایت اصول مشخص شده، قابل کنترل است.

ویزیت آنلاین دکتر مغز و اعصاب