بهترین راهکارهای درمانی آبریزش بینی

آبریزش بینی چیست؟

آبریزش بینی یکی از علائم اصلی وجود عامل خارجی بیماری‌زا در بدن و یا یکی از علائم خشکی بیش از حد بافت‌های مخاط بینی و بافت‌های اطراف آن مثل رگ‌های خونی است.

این آبریزش ناشی از افزایش ترشحات مخاط بیرونی یا درونی بینی است که بسته به علت ایجاد آن، رنگ و غلظت مایع ترشح شده می‌تواند متفاوت باشد. این ترشحات ممکن است که به خارج از بینی راه پیدا کنند یا از طریق حلق وارد معده شده و در معده توسط آنزیم‌های آن مهار شده و از بین بروند.

آبریزش بینی به انگلیسی و در علم پزشکی با واژه‌های رینیت (rhinitis) و رینوره (rhinorrhea) شناخته می‌شود که هر کدام علل و علائم مخصوص به خود را دارند. در ادامه این مطلب همراه پذیرش ۲۴ باشید تا آن‌ها را با یکدیگر بررسی کنیم. می توانید با متخصص گوش حلق و بینی صحبت کنید .

مشاوره آنلاین متخصص گوش، حلق و بینی

رینوره

مغز و نخاع دو ارگان مهم و حیاتی برای انسان هستند که محافظت از این دو عضو توسط آناتومی هوشمندانه انسان به عمل می‌آید.

اعضا و بافت‌های مختلف با همکاری یکدیگر، یک محفظه محافظتی مقاوم برای این دو عضو به وجود آورده‌اند. یکی از این عوامل، پرده مننژ است.

این پرده لایه‌لایه است و بین لایه‌های آن جهت ضربه‌گیری و کاهش اصطکاک، مایعی رقیق و شفاف به نام مایع مغزی نخاعی یا CNF جریان دارد.

این مایع از بین نمیکره‌های مخ شروع می‌شود و تا پایین کمر یعنی انتهای نخاع ادامه دارد. این مایع نقشی بسیار حیاتی برای تغذیه و محافظت از ضربه و یا عوامل بیماری‌زا برای سیستم عصبی مرکزی ایفا می‌کند. بنابراین مایع مورد نظر برای جلوگیری از پیش آمدن هر نوع مشکلی هر ۵ یا ۶ ساعت کاملا توسط بدن تعویض و جایگزین می‌شود.

به دلیل دلایل مختلف مثل ضربه یا آسیب شدید به جمجمه این مایع مغزی نخاعی به بیرون نشت می‌کند و به علت راه داشتن بطن و نیمکره‌های مغز به فضای بینی، از مجرای بینی به بیرون راه می‌یابد.

به این نوع آبریزش بینی که مایعی شفاف و بی رنگ از بینی بیرون می‌آید، اتوره یا رینوره گفته می‌شود. این عارضه بسیار نادر و جدی است.

انواع علائم اتوره یا رینوره

مایع رینوره در ابتدای ترشح و خروج به‌قدری کم است که قابل تشخیص نیست اما به تدریج‌ افزایش پیدا می‌کند. در ادامه دلایل و راه‌های درمان این نوع از آبریزش بینی را بررسی خواهیم کرد.

• استفراغ و تهوع

شایع‌ترین نشانه‌ای که بیماران مبتلا به این عارضه تجربه می‌کنند، استفراغ و حالت تهوع شدید است.

این علائم به دلیل بالا و پایین رفتن شدید فشار اتفاق می‌افتند، مانند وقتی که افت یا افزایش فشار خون‌ شدید داریم.

• سردرد

وقتی در ابتدا دچار این بیماری می‌شوید، سردردهای غیرعادی را تجربه می‌کنید که به علت نشت این مایع هستند.

با گذشت زمان و تشدید شدن شرایط، به‌تدریج این سردردها نیز گسترده‌تر و دردناک‌تر می‌شوند.

با دراز کشیدن و افقی شدن محور بدن این درد کاهش پیدا می‌کند اما گاهی آن‌قدر درد شدید می‌شود که این کار دیگر موثر نیست.

• اختلال در حس‌های پنچ‌گانه

هنگام بروز این عارضه بسیاری از حس‌های پنج‌گانه مختل می‌شوند و دردهای استخوانی و عضلانی نیز روی می‌دهند.

توهم در ایجاد مزه‌های شور و شیرین در دهان، اختلال در بینایی و شنوایی، شنیدن صداهای وز وز آزاردهنده در گوش و … از دیگر علائم این عارضه محسوب می‌شوند.

• احساس سرگیجه

به دلیل ایجاد اختلال در عصب و بخش شنوایی، اختلال در تعادل نیز ایجاد می‌شود. این دو بخش یعنی شنوایی و تعادل اعصاب یکسانی دارند و مسئول پردازش آن‌ها در مغز نیز یکسان است. بنابراین اختلال در شنوایی، اختلال در تعادل و در نتیجه سرگیجه را به همراه خواهد داشت.

چه عواملی باعث ایجاد آبریزش بینی نوع رینوره می‌شوند؟

همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، آسیب و ضربه شدید به مغز و ستون فقرات محتمل‌ترین علت برای ایجاد این عارضه است.

علاوه بر این شکستگی و ایجاد جراحت روی استخوان‌های ستون مهره ‌و یا جمجمه نیز ممکن است رخ دهد که تحت تاثیر تصادف و ضربه شدید، جراحی ‌های مختلف زیبایی و درمانی و مسائل مشابه قرار می‌گیرند.

گاهی این عارضه بدون دلیل خاصی و کاملا خودبه‌خود اتفاق می‌افتد. بعضی از نارسایی و عقب‌ماندگی‌های جسمی مثل هیدروسفالی و یا آنانسفالی که باعث ایجاد متفاوت‌ بودن آناتومی و در نتیجه فشار مغزی می‌شوند، سبب ایجاد این عارضه نیز هستند.

سرطان و تومور‌های بدخیم که به مخ و قسمت‌های مختلف آن فشار وارد می‌کنند، باعث افزایش فشار مایع مغزی و نشت آن به خارج بدن می‌شوند.

روش‌های درمان اینوره

روش‌های درمانی این بیماری با توجه به شدت آبریزش و وخامت حال بیمار بستگی دارد. بسیاری از بیماران با انجام یک سری توصیه‌های ساده در خانه درمان می‌شوند اما برخی دیگر باید با جراحی و دخالت فیزیکی پزشک از شر این نوع آبریزش بینی خلاص شوند.

درمان خانگی آبریزش بینی اینوره

اولین راه پیشگیری و جلوگیری از تشدید نشت این مایع، پایین نگه داشتن فشار است. باید از انجام هر عملی که فشار مغزی را افزایش می‌دهد بپرهیزید.

اعمالی مثل :

• عطسه
• سرفه
• زور شدید در هنگام مدفوع و استفراغ
• فین کردن جهت تمیز کردن بینی
• انجام حرکات ورزشی مشکل و کارهای مشابه، باعث افزایش فشار مغزی و نشت بیشتر مایع مغزی نخاعی می‌شوند.

پزشک متخصص جهت جلوگیری از رخ دادن این فرآیند‌ها دارو‌های ملین و ضد یبوست، داروی ضد تهوع و داروهای با عملکرد مشابه را برای شما تجویز می‌کند که نباید در استفاده از آن‌ها سهل‌انگاری کنید.

تخلیه کامل مایع CNF با استفاده از کاتتر

کاتتر یک‌ کیسه جمع کننده مایع است که پزشک متخصص مایع مغزی نخاعی را در این کیسه، از طریق تخلیه این مایع از کمر جمع‌آوری می‌کند. با تخلیه این مایع فشار مغزی کاهش می‌یابد و از شدت علائم و درد‌ها کم خواهد شد.

جراحی اندوسکوپیک

اگر نشت این مایع ناشی از آسیب ضربه و جراحت باشد، باید با جراحی مننژ پاره شده را دوخت و استخوان شکسته شده را ترمیم کرد. پزشک متخصص با استفاده از ابزار مخصوص از طریق حفره بینی به انجام جراحی اندوسکوپیک می‌پردازد. این جراحی بسیار راحت است و یک عمل سرپایی بدون نیاز ایجاد برش و بی‌حسی محسوب می‌شود.

در نتیجه با توجه به باز نبودن جراحی، اسکاری بر جا نمی‌ماند. بعد از انجام تخلیه و جراحی، باید به استراحت طولانی مدت بپردازید. از بلند کردن اجسام سنگین، زور زدن، سرفه، استفراغ و هر کاری که به مغز شما فشار وارد می‌کند، دوری کنید.

پزشک چگونه تشخیص می‌دهد که این آبریزش بینی از نوع رینوره است؟

انجام کارها یا آزمایش‌های زیر به پزشک در تشخیص این نوع آبریزش بینی کمک خواهد کرد:

• با نمونه گرفتن از ترشحات و تشخیص پروتئین موجود در آن
• سی تی اسکن
• ام ار آی

چه زمانی برای اینوره به پزشک مرجعه کنیم؟

در ابتدای مبتلا شدن به این آبریزش بینی، نشانه‌های چندان واضحی در خود پیدا نمی‌کنید یا حداقل برای شما قابل شناسایی نیستند.

اما چنان‌چه که این سردردها ‌و سرگیجه‌های غیرعادی شما افزایش یافت یا تب شدید را تجربه کردید سریعا به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.

اگر به پزشک دسترسی ندارید بهترین راهکار کمک گرفتن از متخصص آنلاین مشاوره گوش، حلق و بینی پذیرش ۲۴ است که در هر لحظه می‌توانند به شما کمک کنند و راهکارهای درمانی موثر پیشنهاد دهند.

در مرحله آخر ممکن است تشنج اتفاق بیافتد که حاصل سرگیجه‌های فراوان و ممتد است. پس حتما قبل از تجربه این مرحله، دردها و علائم‌ها را جدی بگیرید و از متخصص کمک بخواهید.

• رینیت

این نوع آبریزش بینی، آبریزشی است که همه ما آن را حداقل یک‌بار تجربه کرده‌ایم. رینیت تحت تاثیر هر عاملی که باعث تحریک و عفونت بافت بینی شود، به وجود می‌آید. حتی گریه کردن نیز باعث خروج اشک از بینی ما می‌شود و ما آن ‌را به شکل آبریزش تجربه می‌کنیم.

بسیاری از بیماری‌های ویروسی و باکتریایی مثل انواعی از ویروس‌های کوویدی( سرماخوردگی، کرونا و …)، آلرژی‌ها، آنفولانزا و … علت آبریزش بینی مداوم می‌توانند باشند.

در مورد ارتباط ابریزش بینی و کرونا هم باید بگوییم مورد اول یکی از علائم بیماری کووید ۱۹ می‌تواند باشد. گرچه تمام کسانی که آبریزش بینی دارند، مبتلا به کرونا نیستند. اگر به گرفتن کرونا شک دارید حتما با مشاوران متخصص آنلاین کرونا در پذیرش ۲۴ صحبت کنید.

زیرا در این بیماری‌ها سیستم ایمنی بدن ما در حال مبارزه با عوامل بیماری‌زای خارجی است و مخلوطی از سلول‌های مرده، ویروس‌ها و باکتری‌های کشته شده و یک سری چرک عفونی، به شکل آبریزش از بینی ما به خارج راه پیدا می‌کنند.

برخی دیگر از افراد بدون دلیل خاصی nonallergic rhinitis یا آبریزش بینی غیر آلرژیک را تجربه می‌کنند که به علت وجود عوامل خارجی و بیماری‌زا نیست.

بعضی اوقات گیر کردن جسم خارجی در مجرای داخلی بینی و پولیپ باعث ایجاد رینیت می‌شوند. پس به‌طور کلی دلایل آبریزش بینی رینیت عبارت هستند از:

• ویروس‌ها و باکتری‌های بیماری‌زا
• آلرژی‌ها
• سینوزیت
• سندروم چرگ اشتراوس
• وجود جسم خارجی و پولیپ بینی

هنگامی که وجود آبریزش را حس کردید سعی کنید از مواد محرک مثل غذاهای تند، سیگار بپرهیزید. تهیه داروهای بدون نسخه با کمک پزشک داروخانه نیز در درمان آبریزش بینی کمک‌کننده خواهد بود.

معمولا اگر این آبریزش‌ها با عطسه و خارش بدن و چشم همراه باشند، نشانه عود کردن آلرژی هستند که به دلایلی مثل تغییرات هورمونی، تغییر فصل و … اتفاق می‌افتد. مصرف داروهای آنتی هیستامین ملایم به‌عنوان یک قرص ابریزش بینی در چنین شرایطی کمک‌کننده است.

چگونه ابریزش بینی را از بین ببریم؟

رینیت عارضه‌ای نیست که نیاز به داروهای قوی داشته باشد و به‌طور طبیعی بدن ما این عارضه را بهبود می‌بخشد.

در ادامه درمان‌های خانگی آبریزش بینی را معرفی می‌کنیم. گرچه اگر با آن‌ها بهبود پیدا نکردید، حتما با مشاوران متخصص حلق، بینی و گوشی پذیرش ۲۴ به‌صورت آنلاین صحبت کنید.

• نوشیدنی‌های داغ

معمولا بعد از مبتلا شدن به رینیت، به گلو درد هم دچار می‌شویم. زیرا حلق و بینی به یکدیگر راه دارند و عفونت از انتهای بینی به حلق نیز سرایت می‌کند.

نوشیدنی‌های داغ مثل انواع دمنوش‌ها، جوشانده‌ها و چای‌ها به درمان زکام و آبریزش بینی می‌پردازند. گرمای این نوشیدنی‌ها به از بین بردن عفونت‌های حلق کمک می‌کند و بخار آن‌ها در باز کردن مجرای بینی موثر است.

• نوشیدن مایعات و آب فراوان

به دلیل از دست دادن آب بدن بر اثر رینیت، کم کم ترشحات خارج شده از بینی غلیظ‌تر شده و خارج کردن آن‌ها برای فرد سخت می‌شود، به‌حدی که ممکن است به زخم شدن مخاط حلق و‌ بینی منجر شود.

پس با نوشیدن مایعات و آب فراوان ترشحات را رقیق‌تر و احتمال گرفتگی بینی را کمتر خواهید کرد. همچنین از نوشیدن مایعات محرک مثل قهوه و الکل خودداری کنید.

• خوردن غذاهای تند و فلفل

همان‌طور که قبلا اشاره شد غذاهای تند و فلفل عاملی محرک محسوب شده و خوردن آن‌ها به بدتر شدن آبریزش بینی منجر می‌شود.

اما اگر دچار گرفتگی شدید بینی هستید، باید بدانید که فلفل به دلیل داشتن کاپسی‌سین (نوعی ماده شیمیایی قوی‌) باعث افزایش ترشحات و از بین رفتن گرفتگی بینی می‌شود.

• پوار بینی

پوار بینی نوعی ظرف گرد و عمیق است که در آن محلول داغ سالینی یا نمک قرار می‌دهند که به از بین بردن میکروب‌ها و همچنین رفع گرفتگی ناشی از ترشحات غلیظ کمک می‌کند. این روش ‌موثرترین روش برای از بین بردن گرفتگی بینی است.

• بخور

این روش یکی از قدیمی‌ترین و موثرترین روش‌ها برای از بین بردن گرفتگی بینی است. در این روش مقداری آب درون ظرف می‌ریزید و آن را تا نقطه جوش حرارت می‌دهید.

سپس مقداری از روغن‌هایی مثل روغن درخت چای، نعناع، آویشن، کاج و رزماری را داخل آن می‌ریزید که ضد احتقان هستند. در مرحله بعد به‌مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه بخار این محلول را تنفس می‌کنید. اگر روغن این گیاهان را ندارید، حتی می‌توانید از آبلیمو هم استفاده کنید.

آبریزش بینی در کودکان

آبریزش بینی از جمله مشکلات همیشگی کودکان، به‌ویژه در سن زیر ۲ سال است. سیستم ایمنی آن‌ها هنوز به بلوغ کافی نرسیده است و می‌توانید در بروز این مشکل نقش داشته باشد. از طرف دیگر، کودکان در این سن عادت دارند اجسام جدید را در دهان خود قرار دهند و بنابراین بیشتر در معرض عفونت‌های گوناگون قرار دارند.

برای درمان آبریزش بینی در کودکان توصیه می‌کنیم از داروهای بدون نسخه استفاده نکنید، چون ممکن است عوارض جدی داشته باشند.

دلایل آبریزش بینی در کودکان

هر کودکی در طول سال طبیعی است ۶ تا ۸ مرتبه سرماخوردگی یا تب را تجربه کند که علت آن در بالا نیز اشاره کردیم سیستم ایمنی ضعیف است. مرور زمان و تغذیه سالم به تقویت این سیستم کمک خواهد کرد.

کودکان پس از سرماخوردگی علائمی از جمله آبریزش بینی را نشان می‌دهند. همچنین آلرژی‌های مختلف در بروز چنین مشکلی نقش می‌توانند داشته باشند.

اگر به نظرتان مشکل آبریزش بینی کودکتان موارد بالا نیست، توصیه می‌کنیم از متخصصان مشاوره اطفال، کودکان و نوزادان پذیرش ۲۴ کمک بگیرید.‌

درمان آبریزش بینی در کودکان زیر دو سال

در ادامه چندین راهکار را برای حل این مشکل در آن‌ها ارائه می‌دهیم.

• مایعات را بیشتر به رژیم غذایی کودک اضافه کنید

کودکان زمان داشتن آبریزش بینی، ممکن است از دهان نفس بکشند که نتیجه آن خشکی دهان و کم‌آبی است. بنابراین توصیه می‌کنیم به کودک زیر دو سال خود شیر مادر یا شیر خشک بیشتر دهید یا اگر بالای ۶ ماه سن دارد، مصرف آب و مایعات دیگر را برای او بالا ببرید.

• ساکشن کردن حباب

یکی از تبعات آبریزش بینی در کودکان ایجاد خلط و سخت‌تر کردن تنفس برای او است. ساکشن حباب به خروج مخاط از بینی کودک و تنفس بهتر او کمک می‌کند.

این ساکشن را می‌توانید از داروخانه تهیه کنید و حواستان باشد پس از هر مرتبه مصرف، حتما آن را تمیز کنید.

• بالا نگه داشتن سر

کودک زمانی که سر او بالا باشد، احساس بهتری دارد. از طرفی به بیرون آمدن راحت مخاط او کمک می‌کند و اجازه نمی‌داد به داخل گلو برود.

دقت کنید سر کودک اگر بیش از حد بالا باشد، ممکن است آزرده شود. از یک یا دو حوله نرم استفاده کنید و زیر سر او بگذارید.

• وازلین

پوست کودک به علت وجود رطوبت همیشگی زیر بینی، حساس است. اگر زیر بینی او یک لایه بسیار نازک وازلین بمالید، جلوی حساسیت، آبریزش بینی و بیماری تنفسی را می‌تواند بگیرد.

رفع آبریزش بینی کودکان به کمک درمان‌های گیاهی

برای رفع مشکل آبریزش بینی کودکان راهکارهای خانگی وجود دارد که البته توصیه می‌کنیم با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید تا برای کودکتان ضرر نداشته باشند.

• ترکیب عسل و زنجبیل

این ترکیب به رفع مشکل آبریزش بینی در کودکان می‌کند. پوست یک ریشه زنجیل را جدا کنید، آب آن را بگیرید، با عسل ترکیب کنید و روزی دو تا سه مرتبه به کودک خود دهید.

• روغن خردل

این روغن در از بین بردن آبریزش بینی تاثیر قابل توجهی دهد. مقداری از آن را با چند حبه سیر و دانه‌های کاروم حرارت دهید و سپس کمر و سینه کودک را به کمک آن ماساژ دهید. حداقل دو مرتبه این کار را انجام دهید.

علاوه بر راهکارهای بالا پوشیدن لباس مناسب در فصول سرد می‌تواند در جلوگیری از بروز آبریزش بینی موثر باشد.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

اول از همه قبل از مراجعه به پزشک، حتما از ماسک استفاده کرده و فاصله خود را با بقیه افراد حفظ کنید. زیرا ممکن است شما باعث انتقال عوامل بیماری‌زا به دیگران به‌ویژه کودکان شوید.

آبریزش بینی در کل عارضه‌ای خطرناک نیست و بعد از مدتی بهبود می‌یابد. به‌عنوان مثال افراد برای درمان آبریزش بینی حساسیت می‌توانند از قرص‌های ضد آلرژی استفاده کنند و اگر حساسیت آن‌ها فصلی است، از عوامل آلرژی‌زا فاصله بگیرند تا این دوران سپری شود و آبریزش بینی آن‌ها بهبود یابد.

اما اگر بیش از دو هفته دچار آبریزش شدید بینی، تب بالای مزمن، ترشحات زرد و سبز غلیظ همراه با درد سینوزیت‌ها، وجود خون در ترشحات و … را تجربه می‌کنید و حساسیت خاصی ندارید، باید به پزشک متخصص حلق و بینی مراجعه کنید.

از طرفی نسبت به کودکان حساس باشید. اطفال به دلیل داشتن سیستم ایمنی ضعیف‌تر نسبت به افراد بالغ، دیرتر بهبود می‌یابند.

اگر به هر دلیلی تصمیم گرفتید برای این مشکل اغلب ساده به پزشک مراجعه نکنید، بهترین راهکار صحبت با مشاوران متخصص حلق، گوش و بینی پذیرش ۲۴ است که به شکل‌های گوناگون می‌توانید با آن‌ها ارتباط برقرار کنید.

در پایان باید تاکید کنیم آبریزش بینی عارضه‌ای است که همه ما را حداقل یک‌بار درگیر کرده است. این عارضه انوع و دلایل مختلفی دارد که بعضی از آن‌ها بی خطر و ‌سایرین خطرناک هستند و در بالا آن‌ها را توضیح دادیم.

مشاوره آنلاین متخصص گوش، حلق و بینی