علت اسهال در پریود چیست؟ انواع راه های درمان اسهال در دوران قاعدگی

اسهال در پریود

قاعدگی در خانم‌ها با تغییرات فیزیکی و روحی همراه است. بسیاری از خانم‌ها علاوه بر خونریزی ماهیانه، درد و تغییرات خلق وخو با اسهال هم روبرو می‌شوند. اسهال در پریود با بروز موارد زیر همراه است.

• دل درد شدید
• کمردرد شدید
• ضعف و سستی
• بی‌خوابی
• نفخ
• عدم تمرکز

این عوارض برای خانم‌ها بسیار آزاردهنده هستند و در مواردی حتی زندگی روزمره را هم دچار اختلال می‌کند. آیا می‌دانید دلیل اسهال در پریودی چیست؟ و پریودی چگونه موجب بروز اسهال می‌شود.

علت اسهال در پریود چیست؟

یکی از عارضه‌های همراه با پریود که برای خانم‌ها ناخوشایند است بروز اسهال است. علت بروز اسهال در مواقع دیگر غیر از پریودی ممکن است عفونت باشد. اما در پریودی علت آن به فیزیولوژی بدن زنان ارتباط دارد و همراه با درد شکم و خونریزی است.

ترشح هورمون پروستاگلاندین علت اسهال در پریودی

چرخه‌ی قاعدگی با تغییرات هورمونی همراه است. میزان ترشح هورمونی به نام پروستاگلاندین که در زمان پریود ترشح می‌شود یکی از علت‌های بروز اسهال در خانم‌ها است. مکانیسم عمل این هورمون به این صورت است که وقتی در زمان تخمک گذاری اسپرمی در دسترس نباشد و لقاح صورت نگیرد هورمون پروستاگلاندین موجب ایجاد انقباض در ماهیچه‌های صاف دیواره‌ی رحم می‌شود، دیواره‌ی رحم خونریزی می‌کند و خونریزی ایجاد می‌شود.

هورمون پروستاگلاندین بر حرکات روده نیز تاثیرگذار است. در واقع همان تغییرات هورمونی که باعث انقباض رحم و ریختن پوشش دیواره‌ی آن می‌شود بر معده و گوارش خانم‌ها تاثیر می‌گذارد و حرکات روده و انقباضات ماهیچه‌های صاف را تحت تاثیر قرار می‌دهد و موجب بروز اسهال در پریودی می‌شود.

همچنین هورمون پروستاگلاندین سرعت جذب غذا را در روده کاهش می‌دهد. با کاهش سرعت جذب غذا طبیعتاً غذا با سرعت بیشتری از روده عبور می‌کند و باعث ایجاد اسهال می‌شود.

علائم دیگر افزایش پروستاگلاندین در پریود شامل موارد زیر است:

• نفخ و گاز شکم
• استفراغ
• حالت تهوع
• سردرد
• درد لگن

آندومتریوز علت اسهال در پریودی

یکی از بیماری‌های زنانه آندومتریوز نام دارد و به حالتی اطلاق می‌شود که بافتی شبیه بافت رحم خارج از رحم شروع به رشد می‌کند. آندومتریوز ممکن است در هر جایی غیر از رحم مانند اطراف رحم، تخمدان، لوله فالوپ، مثانه، روده و راست روده ایجاد شود.

تظاهرات بالینی آندومتریوز حالت تهوع، درد، خونریزی، گرفتگی روده و اسهال است. این بیماری ممکن است حتی با درد پایین کمر و لگن و با خون در مدفوع یا ادرار همراه باشد. آندومتریوز موجب اسهال در زمان تخمک گذاری یا در طول دوره‌ی پریود می‌شود.

خانم‌هایی که پیش از پریود دچار اختلالات گوارشی مانند اسهال، یبوست، دل پیچه می‌شوند و شرایط مراجعه‌ی حضوری به پزشک را ندارند می‌توانند از طریق سایت پذیرش ۲۴ با دکتر گوارش آنلاین به صورت متنی یا صوتی در تماس باشند و راه‌های درمان مشکل خود را جویا شوند.

با استفاده از این شیوه علاوه بر این‌که وقت کمتری از شما می‌گیرد و لازم نیست رفت و آمد داشته باشید از لحاظ هزینه نیز مقرون به صرفه است.

درد علت اسهال در پریودی

انقباضات رحم و عضلات کمر و لگن به دلیل ترشح هورمون پروستاگلاندین موجب ایجاد درد می‌شود. درد با تاثیری که بر سیستم عصبی دارد عضلات دیواره‌ی روده را تحریک می‌کند و تغییراتی را در حرکات آن ایجاد کند. به این ترتیب باعث ایجاد اسهال یا یبوست در خانم‌ها می‌شود.

تغییرات خلقی علت اسهال در پریودی

تغییرات هورمونی که در دوران قاعدگی اتفاق می‌افتد موجب ایجاد اضطراب و استرس درخانم‌ها می‌شود حتی بسیاری از خانم‌ها در این دوران پرخاشگر و زودرنج می‌شوند. بنابراین پریود با تغییرات خلق و خو و تاثیر بر وضعیت روحی می‌تواند موجب تکرر مدفوع در پریود شود.

سندرم پیش از قاعدگی علت اسهال در پریودی

سندرم پیش از قاعدگی یا PMS به دلیل تغییرات هورمونی در خانم‌ها اتفاق می‌افتد و موجب ایجاد تغییرات فیزیکی و روحی در حال خانم‌ها می‌شود. برخلاف تصور نادرست برخی از افراد اسهال پیش از قاعدگی نشانه بارداری نیست و فقط به تغییرات فیزیولوژیک در بدن ارتباط دارد.  علائم این سندرم شامل موارد زیر است.

• خستگی و بی‌حالی
• پرخاشگری
• میل به غذا خوردن
• اختلالات معده و روده

شدت این علائم در همه‌ی خانم‌ها به یک اندازه نیست و در همه‌ی افراد نیز به یک شکل بروز نمی‌کند. اما در  برخی افراد ممکن است موجب بروز اسهال قبل از پریود شود.

آیا بروز اسهال یک هفته قبل از پریود طبیعی است؟

معمولاً بروز اختلالات گوارشی یک تا دو هفته پیش از شروع پریودی است. حتی اسهال و یبوست ممکن است طی این بازه‌ی زمانی پریودی برای خانم‌ها اتفاق بیفتد و موجب آزار آن‌ها شود. اما درصورتی‌که میزان اسهال غیر عادی باشد و در بیشتر اوقات از سیکل قاعدگی فرد تجربه‌ی آن را داشته باشد می‌تواند برای بررسی دقیق‌تر از پزشکان کمک بخواهد و بفهمید اسهال در پریود نشانه چیست.  شاید علت اسهال پریودی نباشد و عفونت در دستگاه گوارش باشد.

سندرم روده تحرک پذیر علت اسهال در پریودی

سندرم روده تحریک پذیر یا IBM یک اختلال گوارشی است که بر خلاف سندرم پیش از قاعدگی مختص زنان نیست و ممکن است در آقایان نیز ایجاد شود. اما خانم‌هایی که مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر هستند در دوران پریود علائم بیشتری از آن را تجربه می‌کنند. علائم سندرم روده تحریک پذیر شامل موارد زیر است.

• اسهال
• احساس خالی نبودن روده بعد از دفع مدفوع
• عبو مخاط از راست روده
• نفخ شکم
• نیاز ناگهانی و فوری به توالت

آیا تمام زنان دچار اسهال با پریود می‌شوند؟

بین علائم گوارش که همراه با پریود در خانم‌ها ایجاد می‌شود دل پیچه و اسهال پریود شایع‌ترین علامت‌ها هستند. اما این علامت در تمام خانم‌ها رخ نمی‌دهد و ممکن است در برخی افراد اصلاً اتفاق نیفتد.

چه کسانی در پریود اسهال شدیدتری دارند؟

مطابق یافته‌های پژوهشگران خانم‌هایی که طی سیکل ۲۸ روزه‌ی عادت ماهیانه دچار افسردگی و اضطراب باشند اسهال در روز اول پریود یا دوران پریود را با شدت بیشتری تجربه می‌کنند.

آیا تغییرات گوارشی در پریودی فقط شامل اسهال می‌شود؟

خانم‌ها در پریود  انواع مشکلات گوارشی را تجربه می‌کنند و تجربه‌ی آن‌ها فقط معطوف به اسهال نیست. اختلالات گوارشی دیگری که اغلب خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند شامل موارد زیر است.

• یبوست
• نفخ
• حرکات مکرر روده
• دل پیچه و دل درد

حتی علائم در یک خانم ممکن است ماه به ماه تغییر کند. مثلاً چند ماه پشت سرهم همراه پریود اسهال را تجربه کند و در ماه‌های بعد به جای اسهال یبوست داشته باشد. یا این‌که تمام این علائم را با شدت و ضعف در یک ماه تجربه کند.

درمان اسهال در پریودی چگونه است؟

برای درمان اسهال در پریودی همان اقداماتی که در سایر اوقات برای اسهال انجام می‌دهیم را باید انجام داد. معمولاً اقدامات خانگی برای کنترل اسهال با پریودی مناسب هستند.

درمان اسهال در پریودی با نوشیدن آب

اولین اقدام موثر برای کنترل اسهال در پریودی این است که مایعات زیادی بنوشید که مطمئن شوید آبی که در اثر اسهال از دست می‌دهید موجب کم آبی بدن نمی‌شود. هیدراته کردن بدن با رنگ ادرار مشخص می‌شود. اگر رنگ ادرار زرد کم رنگ باشد به معنای کافی بودن آب دریافتی بدن است.

تغذیه مناسب برای کنترل اسهال پیش از پریود

تغذیه نقش مهمی در کنترل بیماری‌ها از جمله اسهال دارد. حتماً می‌دانید برخی خوراکی‌ها شدت دل پیچه و اسهال را بیشتر می‌کند و برخی دیگر از غذاها قوام مدفوع را افزایش می‌دهد. بنابراین طی روزهای بیماری بهتر است در مصرف مواد غذایی دقت کنید.

حتی برای کنترل اسهال در پریودی توصیه می‌شود از چند روز قبل این ملاحظات را در نظر داشته باشید.

غذاهایی که اسهال در زمان پریودی را بدتر می‌کند شامل موارد زیر است:

• غذاهای شیرین
• محصولات لبنی مانند شیر، ماست
• عذاهای ادویه دار
• غذاهای حاوی کافئین مانند قهوه
• چای و نوشابه
• غذاهای تند و چرب

جایگزین کردن غذاهای ملایم در وعده‌های کوچک و سبک و استفاده از خوراکی‌هایی که پکتین بالایی دارند مانند سیب، موز، سنجد و ماست می‌تواند اسهال را کنترل کند.

غذاهای شور مانند چوب شور، سوپ و بیسکوییت‌های ترد منجر به تامین سدیم از دست رفته‌ی بدن می‌شود. همچنین برای تامین پتاسیم و الکترولیت‌های از دست رفته بدن می‌توان از آب نارگیل، سیب زمینی استفاده کرد.

درمان اسهال پیش از پریود با استفاده از داروهای بدون نسخه

خانم‌هایی که دچار اسهال شدید در پریود می‌شوند برای جلوگیری از ضعف و بی‌حالی و درمان سریع‌‌تر می‌توانند از داروهای بدون نسخه استفاده کنند اما مراجعه به دکتر اسهال و علت یابی مشکل را نیز در نظر بگیرند.

• داروهای ضد اسهال

 لوپرامید از داروهای ضد اسهال است که بدون نسخه می‌توانید  آن را تهیه کنید.

• مسکن‌های بدون نسخه

حتی از مسکن‌های بدون نسخه هم با کنترل اقباض عضلات می‌تواند اسهال را کاهش دهد. ایبوپروفن بهترین داروی مسکنی است که برای اسهال می‌توان به خانم‌ها پیشنهاد کرد.

• قرص ضد بارداری

در کسانی که نامنظم بودن قاعدگی و اختلالات هورومونی موجب ایجاد اسهال می‌شود مصرف قرص ضد بارداری به منظم شدن چرخه‌ی قاعدگی کمک می‌کند.

درمان اسهال پیش از پریود با کنترل استرس

همانطور که بیان کردیم استرس یکی از عواملی است که موجب ایجاد گرفتگی عضلات و اسهال در خانم‌ها می‌شود. بنابراین با کنترل استرس با اقدامات زیر می‌توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.

• مدیتیشن یکی از اقدامات درمانی موثر در کنترل اسهال ناشی از استرس است.
• ورزش و فعالیت بدنی سبک مانند پیاده‌روی نیز در کنترل تنش‌های روانی تاثیرگذار است.
• استفاده از دمنوش‌های گیاهی آرامش‌بخش مانند بابونه، اسطوخودوس پیش از پریود می‌تواند استرس را کنترل کند.
• در نهایت اگر با این اقدامات استرس کنترل نشود باید به روانپزشک مراجعه شود.

درمان اسهال پیش از پریود با تنظیم خواب

داشتن خواب کافی ۸ ساعت در شبانه روز می‌تواند موجب کنترل علائم پیش از قاعدگی و اسهال شود.

چگونه از بروز اسهال در پریودی پیشگیری کنیم؟

وقتی بدانیم علت اسهال در پریودی چیست به راحتی می‌توانیم آن را کنترل کنیم. علاوه بر اقدامات درمان خانگی راه‌هایی نیز برای پیشگیری از بروز اسهال در قاعدگی وجود دارد. این راه‌ها شامل موارد زیر است.

• مصرف فیبر

مصرف فیبر در کنترل اسهال موثر است. بنابراین به خانم‌هایی که دچار اسهال در قاعدگی می‌شوند توصیه می‌شود چند روز قبل از شروع قاعدگی مصرف فیبر در رژیم غذایی را افزایش دهند. فیبر موجب افزایش حجم مدفوع می‌شود و آن را از حالت آبکی به حالت جامد و قوام دار درمی‌آورد. مواد غذایی حاوی فیبر شامل  میوه و سبزی، نان و غلات سبوس‌دار  است.

• مصرف غذاهای پروبیوتیک

خوراکی‌های پروبیوتیک با افزایش باکتری‌های سالم روده می‌توانند علائم اسهال را کم کنند.

• قرص ایبوپروفن

استفاده کردن از قرص ایبوپروفن دو روز قبل از پریود  با کاهش ترشح هورمون پروستاگلاندین و کنترل انقباض‌های رحم و روده می‌تواند درد را کاهش دهد و از بروز اسهال در پریودی پیشگیری کند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اسهال گاه به گاه قبل از قاعدگی یا درطول قاعدگی طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما در مواردی که اسهال منجر به موارد زیر شود حتماً باید به دکتر پریود مراجعه کنید.

• فعالیت‌های روزمره مختل شود.
• اسهال یا علائم گوارشی که بیشتر از دو روز طول بکشد.
• درد و گرفتگی در عضلات شکم و لگن و اسهال که با مصرف داروهای بدون نسخه بهبود نیابد.
• در اسهال مخاط مشاهده شود که می‌تواند نشانه‌ی یک بیماری زمینه‌ای باشد.

پذیرش ۲۴ یک وب سایت آنلاین است که با استفاده از آن می‌توانید با متخصص گوارش در تماس باشید و سوالات خود را در مورد اسهال در پریودی بپرسید. علاوه بر سایت می‌توانید از اپلیکیشن هم استفاده کنید و به راحتی با سامانه‌ی نوبت دهی آنلاین برای هر زمانی که فرصت دارید نوبت دریافت کنید.

گفتگوی آنلاین با متخصص گوارش