برفک واژن چیست؟ روش‌های پیشگیری و درمان برفک واژن

برفک واژن چیست؟

برفک واژن (Vaginal thrush) که به‌عنوان کاندیدازیس واژن (Vaginal candidiasis) نیز شناخته شده است، یک نوع عفونت قارچی واژن است. عامل اصلی بروز این مورد از واژینیت یا التهاب واژن، نوع خاصی از مخمر به نام کاندیدا است که به طور طبیعی در محیط واژن زندگی می‌کند. فاکتورهای خطر زیادی می‌توانند باعث افزایش تکثیر آن و بروز علائم برفک واژن مانند قرمزی، خارش و سوزش ناحیه واژن یا فرج (بافت‌های دهانه واژن) و خروج ترشحات غیر طبیعی از کانال واژن شود.

معمولا از هر ۴ زن، ۳ نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بسیاری از زنان دو بار در سال آن را تجربه می‌کنند. اگرچه عفونت قارچی واژن یک عفونت مقاربتی محسوب نمی‌شود اما با وجود فعالیت جنسی منظم، خطر ابتلا به آن افزایش می‌یابد.

قابل ذکر است که عامل اصلی ابتلا به نوع دیگری از عفونت واژن یعنی عفونت باکتریایی، رابطه با شریک جنسی آلوده است. به‌همین‌دلیل، عفونت‌های باکتریایی واژن از نوع عفونت مقاربتی هستند. در مقاله‌ای با عنوان عفونت واژن به همه این مسائل اشاره کرده‌ایم.

خوشبختانه برای درمان برفک در واژن، امکان مصرف داروهای خوراکی و موضعی زیادی وجود دارد. اگر عفونت‌های قارچی مکرر دارید، چهار بار یا بیشتر در یک سال، ممکن است به یک دوره درمانی طولانی‌تر نیاز داشته باشید. به‌همین‌دلیل، به‌محض بروز علائم این بیماری باید با پزشک مشورت کنید تا از عود دوباره آن جلوگیری شود.

در این مطلب قصد داریم با مطرح کردن موضوعاتی مانند علائم برفک واژن، عوارض برفک واژن، برفک واژن در بارداری، برفک واژن کودک و روش تشخیص و درمان برفک واژن به نکات ویژه‌ای در این زمینه اشاره کنیم.

برفک واژن چه علائمی دارد؟

علائم عفونت قارچی برفک واژن می‌تواند ​​شامل موارد زیر باشد:

• احساس خارش و تحریک در واژن و فرج
• احساس سوزش و درد به‌ویژه در هنگام مقاربت یا هنگام ادرار کردن
• قرمزی و تورم فرج
• بروز بثورات پوستی در واژن
• ترشحات غلیظ، سفیدرنگ و بدون بو با بافت پنیری‌شکل
• خروج ترشحات آبکی از واژن

علت ابتلا به برفک یا کاندیدیازیس واژن

تکثیر قارچ کاندیدا آلبیکنس مسئول بیشتر عفونت‌های مخمری واژن است. واژن شما به طور طبیعی دارای ترکیب متعادلی از مخمرها (مانند کاندیدا) و باکتری‌ها است. در واقع وجود برخی از باکتری‌ها (لاکتوباسیلوس) از رشد بیش‌ازحد مخمرها جلوگیری می‌کند.

عوامل زیادی می‌توانند این تعادل را مختل و باعث رشد بیش‌ازحد کاندیدا یا نفوذ قارچ به لایه‌های سلولی عمیق‌تر واژن شوند. در این شرایط علائم و نشانه‌های عفونت قارچی برفک واژن بروز می‌کنند. تجربه نشان داده است که رشد زیاد مخمر می‌تواند ناشی از وجود فاکتورهای خطر زیر باشد:

• مصرف بیش‌ازحد و مداوم انواع آنتی‌بیوتیک که باعث بروز عدم تعادل در فلور طبیعی واژن می‌شود.
• بارداری
• دیابت کنترل‌نشده
• ضعیف شدن سیستم ایمنی در اثر مصرف داروها مانند شیمی‌درمانی یا ابتلا به بیماری‌هایی مانند ایدز
• مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی یا هورمون‌درمانی که باعث افزایش سطح استروژن می‌شوند.

بهتر است بدانید که کاندیدا آلبیکنس رایج‌ترین نوع قارچی است که باعث بروز برفک واژن می‌شود. درمان عفونت‌های مخمری ناشی از انواع دیگر قارچ کاندیدا می‌تواند دشوارتر باشد و معمولا نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تری دارد.

برفک واژن کودک و برفک واژن در بارداری

جالب است بدانید که کودکان دختر نیز ممکن است به این مشکل دچار شوند. در واقع عفونت مخمری ممکن است به‌صورت راش پوستی روی باسن و آلت تناسلی خود را نشان دهد. عامل اصلی بروز این مشکل محیط مرطوب پوشک در نوزادان یا عدم رعایت بهداشت و تغذیه نامناسب کودکان است. گاهی مصرف بیش‌ازحد آنتی‌بیوتیک نیز در بروز برفک واژن کودکان موثر است.

اگرچه بروز عفونت‌های قارچی در دوران بارداری به‌دلیل نوسانات هورمونی شایع است، اما نمی‌توان از داروهای ضد قارچ خوراکی استفاده کرد.

برفک واژن در بارداری به کودک شما آسیبی نمی‌رساند، ولی این امکان وجود دارد که قارچ کاندیدا در حین زایمان به نوزاد منتقل شود. این مسئله می‌تواند منجر به بروز راش پوستی و برفک دهان در کودک شود. به‌همین‌دلیل، درمان زودهنگام با داروهای موضعی برای درمان قطعی برفک واژن تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان مهم است.

آیا برفک واژن خطرناک است؟

برفک واژن معمولاً هیچ مشکل طولانی‌مدتی ایجاد نمی‌کند. اما برخی از زنان به دفعات به آن مبتلا می‌شوند. اگر این مشکل مدام عود کند، می‌تواند بر زندگی جنسی شما تأثیر بگذارد و باعث بروز اختلافات زناشویی شود. از طرفی، اگر تصمیم به بارداری داشته باشید، در صورت عود دوباره آن باید تا پایان روند درمان صبر کنید. در مواردی این مسئله باعث انتقال عفونت قارچی به آلت تناسلی مرد شده است. توصیه می‌کنیم که عوارض برفک واژن را دست کم نگیرید.

آیا امکان پیشگیری از بروز برفک واژن وجود دارد؟

شما اغلب می‌توانید با ایجاد چند تغییر در شیوه زندگی خود از بروز عفونت قارچی واژن پیشگیری کنید. مثلا همیشه لباس زیر نخی و گشاد بپوشید تا امکان برودت هوا فراهم شود. قارچ‌ها عاشق نواحی نمناک هستند. از سایر راهکارهای موثر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• از دوش واژینال استفاده نکنید زیرا می‌تواند باکتری‌هایی که قارچ‌ها را کنترل می‌کنند، بکشد.
• از استفاده از دئودورانت‌های واژینال زنانه خودداری کنید.
• از تامپون یا پدهای معطر استفاده نکنید.
• در اسرع وقت لباس‌های خیس خود مخصوصا مایو را عوض کنید.
• در صورت لزوم از روان‌کننده‌ها یا لوبرکنت‌های بر پایه آب استفاده کنید، زیرا لوبریکنت‌های روغنی محرک هستند.
• رژیم غذایی سالم و متنوعی داشته باشید و استرس روانی خود را مدیریت کنید.

اگر دیابت دارید، مهم است که سطح قند خون خود را تا حد ممکن نزدیک به نرمال نگه دارید. کنترل دیابت می‌تواند به پیشگیری از بروز عفونت‌های قارچی واژن کمک کند.

نحوه صحیح تشخیص برفک واژن

پزشک متخصص زنان و زایمان ممکن است نیاز به نمونه‌برداری از ترشحات واژن برای تایید عفونت قارچی داشته باشد. ترکیبی از علائم شما و نتیجه آزمایش به او کمک می‌کند تا تشخیص دهد که شما چه نوع عفونت قارچی دارید. در نهایت بهترین راه برای درمان عفونت از طریق تجویز قرص برای برفک واژن، پماد برای برفک واژن یا هر دو فراهم می‌شود.

برفک واژن چگونه درمان می‌شود؟

از سوالات رایج بسیاری از خانم‌ها در این زمینه می‌توان به داروی برفک واژن چیست؟ و درمان برفک واژن چیست؟ اشاره کرد. پزشک شما براساس شدت علائم ممکن است دو راهکار را به کار گیرد.

اگر برای اولین بار است که به برفک واژن مبتلا می‌شوید یا علائم خفیفی دارید، احتمالا یک روند درمان ۶ روزه شامل مصرف همزمان کرم، پماد، قرص یا شیاف ضد قارچ برای شما تجویز می‌شود. از رایج‌ترین داروهای ضد قارچ می‌توان به قرص فلوکونازول، کرم کلوتریمازول و داروی میکونازول اشاره کرد. در مقاله‌ای با عنوان داروی میکونازول برای برفک واژن به جزئیات بیشتری در این زمینه اشاره کرده‌ایم.

گفتگوی آنلاین با متخصص زنان و زایمان

در صورت بازگشت علائم در عرض ۲ ماه، برای یک ویزیت بعدی برنامه‌ریزی کنید. درصورتی‌که دارای فاکتورهای خطر ابتلا به عفونت قارچی واژن هستید، شدت علائم شما به‌حدی است که قرمزی، تورم و خارش شدید منجر به زخم یا پارگی در بافت واژن شده است یا در یک سال بیش از چهار بار عفونت قارچی داشته‌اید، مطمئنا روند درمان پیچیده‌تر خواهد شد. مواردی چون:

• درمان واژینال با کرم، پماد، قرص یا شیاف به مدت ۱۴ روز
• تجویز طولانی‌مدت قرص فلوکونازول یک بار در هفته به مدت ۶ هفته یا استفاده طولانی‌مدت از یک داروی ضد قارچ موضعی مانند کلوتریمازول

قابل ذکر است که گاهی علت عود مداوم برفک واژن، ابتلای شریک جنسی شما به عفونت قارچی است. اگر مشکوک به این شرایط هستید، حتما از کاندوم استفاده کنید و برای درمان شریک جنسی خود اقدام کنید.

درمان خانگی برفک واژن

اگر می‌خواهید از مصرف داروهای شیمیایی خودداری کنید، می‌توانید عفونت‌های قارچی واژن را با داروهای طبیعی درمان کنید. اگرچه این‌ها به اندازه داروهای ذکرشده موثر یا قابل اعتماد نیستند. از داروهای طبیعی محبوب برای  برفک واژن درمان خانگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• روغن نارگیل
• روغن درخت چای
• سیر
• جوش شیرین (برفک واژن و جوش شیرین)
• شیاف واژینال اسید بوریک
• مصرف خوراکی یا موضعی ماست به‌عنوان یک پروبیوتیک که می‌تواند سطح باکتری‌های طبیعی واژن را تعدیل کنید.

همه این داروهای گیاهی خاصیت ضد قارچی دارند. قبل از استفاده موضعی از آن‌ها، حتما با پزشک خود مشورت کنید زیرا اگر علائم شما به‌دلیل مسئله‌ای غیر از یک عفونت قارچی ساده باشد، پزشک می‌تواند به تشخیص بیماری اصلی شما کمک کند. از طرفی، برخی از داروهای گیاهی با داروهای شیمیایی تداخل دارند.

یکی از مشکلات استفاده از روغن‌های طبیعی این است که برخی از افراد ممکن است به آن‌ها حساسیت داشته باشند. به‌همین‌دلیل، بهتر است قبل از استفاده موضعی در ناحیه واژن، روی پوست دست خود آن‌ها را تست کنید. همچنین مهم است که روغن‌ها را قبل از استفاده به‌درستی رقیق کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگرچه بروز عفونت مخمری واژن اتفاق رایجی است، اما درمان سریع آن می‌تواند به کاهش علائم ناراحت‌کننده در عرض چند روز کمک کند. با شناخت فاکتورهای خطر خود می‌توانید از بروز عفونت‌های بعدی جلوگیری کنید. توصیه می‌کنیم در شرایط زیر حتما برای ملاقات با پزشک متخصص زنان و زایمان اقدام کنید:

• اولین بار است که علائم برفک واژن را تجربه می‌کنید.
• شما مطمئن نیستید که آیا عفونت قارچی دارید یا خیر.
• علائم شما پس از درمان با کرم‌ها یا شیاف‌های ضد قارچ واژینال تسکین نمی‌یابد.
• علائم دیگری مانند خونریزی واژن در شما ایجاد یا شدت علائم قبلی بدتر شده است.
• عفونت‌های قارچی مکرر دارید که هرکدام بیش از ۲ ماه طول می‌کشند.

درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از صدها پزشک آنلاین زنان و زایمان پذیرش ۲۴ مشاوره آنلاین تلفنی و متنی بگیرید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره‌های بهترین دکتر آنلاین زنان برای درمان استفاده کنید.