بررسی علل تب نوزاد و راه های درمان آن

تب نوزاد چه برای والدینی که به‌تازگی صاحب فرزند شده‌اند و چه والدین با تجربه به‌طور یکسان نگران‌کننده است. به‌ویژه اگر نوزاد در کنار تب (Fever) علائم دیگری نیز داشته باشد، این اضطراب دو چندان می‌شود. ابتلای این فرشته‌های زمینی به تب، دلایل متفاوتی دارد.

برای شناخت دلایل بروز تب در نوزادان و همچنین راه‌های کنترل و درمان آن، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

تب نشانه چیست؟

تب معمولا نشانه مبارزه بدن با یک عامل عفونی برای حفظ سلامتی است. اما در بعضی موارد تب و علائم مرتبط با آن می‌توانند یک خطر به‌مراتب جدی‌تر را نشان دهند. در چنین شرایطی توصیه می‌کنیم با یک دکتر تب اطفال یا اورژانس برای درخواست کمک، تماس بگیرید.

علائم تب نوزاد

تب نوزاد علائم مختلفی مانند موارد زیر را دارد:

• نوزاد کج خلق و بی قرار می‌شود.
• به‌درستی نمی‌خوابد.
• به اندازه غذا نمی‌خورد.
• به بازی کردن و جنب و جوش بی علاقه است.
• کم تحرک و بی‌حال است.
• نوزاد دچار تشنج می‌شود.

علل ابتلا به تب در نوزادان

پیش از آن‌که بیش از حد نگران درجه تب نوزاد خود باشید، بهتر است علت این اتفاق را شناسایی کنید. از جمله دلایلی که باعث بروز تب در نوزادان می‌شود، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

عفونت‌های ویروسی

• سرماخوردگی: ویروس سرماخوردگی باعث بروز تب می‌شود.
• آنفولانزا: این بیماری شایع است اما موجب بروز تب‌های شدید می‌شود.
• گاستروانتریت (Gastroenteritis) یا بیماری التهاب معده‌ای روده‌ای: اسهال و استفراغ ممکن است با تب همراه باشد.
• عفونت‌های گوش: این عفونت‌ها در کودکان شایع هستند و ممکن است باعث بروز تب شوند اما در بیشتر موارد بدون درمان بهبود می‌یابند.

عفونت‌های باکتریایی

• عفونت‌های باکتریایی عموما باعث بیماری‌های خفیف مانند گلودرد و عفونت گوش می‌شوند ولی اگر با تب همراه باشند، ممکن است شرایط را برای نوزاد خطرناک کنند.
• اشریشیا کلی (coli) که نوعی عفونت باکتریایی به شمار می‌رود، شایع‌ترین علت تب شدید اطفال است.

مانند عفونت‌های ویروسی، عفونت‌های باکتریایی علاوه ‌بر تب، علائم دیگری نیز دارند. مراقب اسهال و استفراغ نوزاد خود همراه با کاهش اشتهای او باشید. کم آبی ناشی از اسهال، به‌ویژه در نوزادان تازه متولد شده تب را تشدید می‌کند.

واکنش به واکسن

نوزادان گاهی پس از واکسیناسیون دچار تب، درد و قرمزی محل تزریق می‌شوند. تب نوزاد بعد از واکسن دو ماهگی امری طبیعی و بی‌خطر است و اکثر نوزادان مواردی مانند درد و سایر اثر‌های جانبی واکسن را نیز تجربه می‌کنند.

توصیه می‌شود که نوزادان در معاینه چهار ماهگی، پنج واکسن مختلف دریافت کنند. پس نوع خفیف تب در نوزاد چهار ماهه مرتبط با این ایمن‌سازی‌ها است.

تب نوزاد در زمان دندان در آوردن

یکی دیگر از علل بروز تب در نوزادان که جای هیچ‌گونه نگرانی ندارد، دندان در آوردن آن‌ها است.

انواع پرخطر تب نوزاد

بعضی از بیماری‌هایی که باعث بروز تب در نوزادان هستند، پرخطر تلقی می‌شوند و ممکن است جان آن‌ها را به خطر بیندازند. از جمله:

مننژیت

مننژیت عفونت بافت‌ها و مایعی است که مغز و نخاع را می پوشاند. مننژیت باکتریایی بسیار کشنده است. نوزادان مبتلا به مننژیت به‌خوبی غذا نمی‌خورند، خواب آلود هستند و به‌سختی از خواب بیدار می‌شوند.

آن‌ها معمولا تب دارند و ممکن است در ناحیه فونتانل (نقطه نرم روی سر) برآمدگی یا تورم داشته باشند. از نشانه‌های دیگر ابتلا به مننژیت می‌توان به سفتی گردن و بدن، ناتوانی در مکیدن سینه مادر و زردی پوست نوزاد اشاره کرد.

سرطان

تب‌های مداوم، به‌ویژه هنگامی که نوزاد عرق شبانه یا پوست بسیار رنگ‌پریده و مومی شکل دارد، از علائم مرتبط با سرطان نوروبلاستوما و لوسمی است.

بیماری‌های خودایمنی

این بیماری چندان رایج نیست اما تب در نوزادان می‌تواند با اختلال‌های خودایمنی مرتبط باشد. این نوع از اختلال‌ها شامل بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۱ و لوپوس بوده که تب یکی از اولین نشانه‌های لوپوس است.

اندازه گیری درجه تب نوزاد

تب نوزاد را می‌توان از راه مقعد (رکتال)، دهان (دهانی)، گوش، زیر بازو (زیر بغل)، یا شقیقه ها اندازه‌گیری کرد.

راه های پایین آوردن تب نوزاد

اگر کودک شما کمتر از یک ماه سن دارد و تب او بالا است، فورا با دکتر عفونی خود تماس بگیرید. برای نوزادان بزرگتر از روش‌های زیر استفاده کنید:

• کودک خود را با آب ولرم حمام دهید. همیشه قبل از شستن کودک، دمای آب را روی مچ دست خود امتحان کنید.
• لباس‌های کمتر و نازک‌تر را به تن کودک خود بپوشانید.
• به نوزادتان مایعات کافی بدهید. بسته به سن کودک، این مایعات باید شامل شیر مادر، شیر خشک یا آب باشد.
• اگر فرزند شما بیشتر از شش ماه سن دارد، با صلاحدید دکتر عفونی اطفال می‌توانید به نوزاد خود استامینوفن یا ایبوپروفن مخصوص کودکان بدهید.

استفاده از کمپرس سرد یکی دیگر از راهکارهای کاهش تب نوزاد است. برای این کار به روش زیر عمل کنید:

به‌محض مشاهده تب در نوزاد خود، اولین اقدامی که باید انجام دهید قرار دادن یک دستمال مرطوب خیس و سرد روی پیشانی او است. با تبخیر آب، تب نوزادتان کاهش پیدا خواهد و دمای بدن او سریعا پایین می‎آید. زمانی که حس کردید پارچه گرم شده است، آب آن را بگیرید و مجددا در کاسه آب سرد فرو کنید و روی پیشانی نوزاد خود بگذارید تا تب او کمتر شود.

همچنین می‌توانید از یک لیف خیس استفاده کنید و آن را روی نواحی از بدن کودک خود مانند زیر بغل، دست و کشاله ران و پای او بمالید. حواستان باشد آب نباید هرگز خیلی سرد یا یخ باشد. در صورت نیاز به کمک با یک دکتر آنلاین عفونی تماس بگیرید.

چه موقع به پزشک مراجعه کنید؟

بیشتر علت‌های تب در نوزادان به دلیل عفونت‎های رایج یا واکنش نسبت به واکسن است و اغلب بدون تماس با پزشک می‌تواند درمان شود. اما به‌عنوان یک مادر باید دقت کنید که اگر تب نوزاد شما قطع شود و دوباره برگردد، بیش از سه روز طول بکشد یا همراه با تشنج و علائم مننژیت باشد، باید بلافاصله با یک دکتر تب اطفال تماس بگیرید.

سخن نهایی

شاید مهم‌ترین چیزی که باید در مورد تب در نوزادان درک کرد، این باشد که آن‌ها را بر‌اساس شیوه رفتار کودک و نه عدد روی دماسنج، درمان کنید. همچنین تا زمانی که کودک شما به‌طور طبیعی بازی می‌کند و خندان و بازیگوش است، نیازی به نگرانی نیست.

در مواردی که موفق به کنترل و درمان تب نوزاد در منزل نشدید، حتما به یک متخصص مراجعه کنید یا از پذیرش۲۴ یک وقت برای درخواست کمک از یک دکتر آنلاین عفونی بگیرید.