عفونت مغزی مننژیت چیست؟ ۱۰ علائم مننژیت + درمان
فهرست مطالب
بیماری مننژیت یکی از بیماریهایی است که امکان بروز آن در همه افراد، از نوزاد گرفته تا سالمندان وجود دارد. این بیماری علائم متفاوت، منشاء گوناگون و روشهای تشخیص و درمان مشخصی دارد. در این مقاله از پذیرش ۲۴ به معرفی کامل این بیماری، منشاء و روشهای درمان آن میپردازیم:
بیماری مننژیت چیست و چه علائمی دارد؟
نام علمی بیماری مننژیت که در ایران آن را به سرسام نیز میشناسند، Meningitis است. علت بروز این بیماری التهاب پرده های محافظ یا مننژ است که اطراف مغز و نخاع قرار گرفتهاند. نزدیک بودن التهاب به نخاع و مغز در بسیاری از موارد باعث بهخطر افتادن جان بیمار میشود. در تکمیل اطلاعات مربوط به این بیماری باید بگوییم در برخی از اوقات این بیماری واگیردار است و ممکن است از راه مدفوع و ترشحات دهان منتقل شود.
علاوه بر بزرگسالان، احتمال ابتلاء نوزادان و کودکان به این بیماری از ۲ یا ۳ ماهگی نیز وجود دارد. مننژیت کودکان یا مننژیت نوزادی میتواند باعث مرگ، ناشنوایی و ناتوانی مغزی شود.
منشاء مننژیت در کودکان متفاوت است و نمیتوان به طور دقیق گفت کدام کودک به این بیماری مبتلا می شود و کدام کودک از ابتلا به آن جان سالم به در میبرد.
اما بهطور کلی میتوان گفت کودکانی که سیستم ایمنی غیر طبیعی دارند، کودکان مبتلا به بیماری سلول داسی شکل یا کودکانی که صدمات جدی به سرشان وارد شده در معرض بیماری مننژیت هستند. علائم مننژیت در کودکان تقریبا مشابه علائم این بیماری در بزرگسالان است.
علائم مننژیت چیست؟
مننژیت گلو و مغز نشانه های بسیار مشخص و شایعی دارد. باید دقت کنید که بروز هر کدام از نشانههایی که در ادامه در مورد آنها صحبت میکنیم، صد در صد وجود این بیماری را تایید نمیکنند. بنابراین بهترین کار این است که پیش از اینکه با دیدن هر علامتی خودتان را بهدست بیماری بسپارید، به دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
شایعترین علائم مننژیت در بزرگسالان، مننژیت مغزی در سالمندان و کودکان عبارت است از:
- سردرد
- تب
- اسهال و استفراغ
- کاهش اشتها
- تحریک پذیری به خصوص در برابر نور و صدا
- کهیر پوستی
- گرفتگی گردن
- خواب آلودگی و عدم هوشیاری
- نفس تنگی
- تشنج موضعی
منشاء بیماری مننژیت چیست؟ ۵ نوع مننژیت
سوال بسیار مهم که برای بسیاری از افراد پیش می آید این است که منشاء مننژیت مغزی چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم عفونت موجود در این بیماری به دلایل مختلفی ایجاد میشود. در ادامه با برخی از مهمترین آنها آشنا میشویم:
۱. بیماری مننژیت ویروسی
یکی از مهمترین عامل و منشاء بروز بیماری مننژیت، ویروسها هستند. آنتروویروس‌ها (Enterovirus )، ویروسهای هرپس سیمپلکس ۱ و ۲ (Herpes simplex virus )، ویروس زونا، ویروس اوریون ( Oreillons ) و ویروس اچ آی وی ( Human Immunodeficiency Virus ) از جمله این ویروسها هستند. بروز مننژیت ویروسی در تابستان و پاییز بسیار رایج است.
۲. مننژیت باکتریایی
کشندهترین نوع مننژیت، مننژیتی است که منشاء آن باکتری است. آمارها نشان میدهد ۵ تا ۴۰ درصد کودکان و تا ۲۰ تا ۵۰ درصد از بزرگسالان به این نوع دچار میشوند. نوع باکتری عامل نیز بر اساس گروه سنی متفاوت است. اگر میپرسید که علت عود مننژیت باکتریایی چیست باید بگوییم شدت و میزان عود بیماری در کسانی که نقص سیستم ایمنی یا بیماری زمینهای و مشکلاتی مانند شکستگی جمجمه دارند بیشتر است. لازم بهذکر است این نوع مننژیت مسری است و اگر درمان نشود خطر مرگ را در پیش دارد.
۳. مننژیت قارچی
یکی از عوامل نادر بیماری مننژیت، قارچ است. آلوده شدن بدن انسان به انواع خاصی از قارچها، و راهیابی آنها از طریق جریان خود به مغز علت مننژیت قارچی است. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض این نوع مننژیت هستند.
۴. مننژیت انگلی
احتمال بروز مننژیت انگلی نیز مانند مننژیت قارچی بسیار کم است. انگلهایی که در خاک، مدفوع، و بدن برخی از حیوانات مانند حلزون، مرغ و ماهی وجود دارند عامل بروز این بیماری هستند.
۵. مننژیت غیر عفونی
در بروز بیماری مننژیت به غیر از انگل، قارچ، ویروس و باکتری، عوامل دیگری نیز نقش دارند. مهمترین آنها ابتلا به برخی از سرطان ها، حساسیت به برخی از داروها، بیماری سارکوئیدوز ( Sarcoidosis )، لوپوس منتشر ( SLE )، بیماری راه ابریشم و حتی میگرن است.
روشهای تشخیص و درمان مننژیت
فرد مشکوک به بیماری مننژیت باید هر چه زودتر و با مشاهده علائم به یک متخصص عفونی مراجعه کند.
در اکثر مواقع با انجام آزمایشهای مختلف میتوان از پیشروی آن جلوگیری کرد. یکی از رایجترین روشهای تشخیص، پونکسیون یا بذل نخاع است. در این روش با استفاده از یک سوزن، مایع مغزی- نخاعی برداشته شده و برای آنالیز به آزمایشگاه فرستاده میشود.
پس از تشخیص باید به سرعت درمان آغاز شود.
داروهای رایج برای درمان مننژیت معمولا دستهای از آنتی بیوتیکها مانند بنزیل پنیسیلین و کورتیکواستروئیدها مانند دگزامتازون است. البته این کاملا بسته به نظر پزشک متخصص بیماریهای مغز و اعصاب است و بر اساس شرایط عمومی بیمار میزان و نوع این داروها تغییر میکند.
آیا مننژیت واکسن دارد و عوارض واکسن مننژیت چیست؟
در پاسخ به این سوال که واکسن مننژیت واقعا تولید شده و اثر دارد یا نه باید بگوییم بله.
این واکسن که به آن Meningococcal Vaccine میگویند در برابر منشاء این بیماری تولید پادتن میکند و تاثیر آن به اندازهای است که تزریق واکسن مننژیت سربازی در پادگانها ضروری محسوب میشود. در حال حاضر واکسنهای تولید شده در برابر گونه‌های Y، A، C و W135 این بیماری ایمنی ایجاد میکنند.
عامل ایجاد این ۴ گونه، باکتریای به نام نایسریا مننژیتیدیس است. این واکسنها حدود ۸۵ تا ۱۰۰ درصد در برابر بروز این بیماری ایمنی ایجاد میکنند و از عوارض شایع آنها نیز درد در ناحیه تزریق و تب است.
درمان خانگی مننژیت با طب سنتی
برخی از افراد در کنار انجام دستورات پزشکی، علاقه دارند در خانه درمان مننژیت در طب سنتی را نیز تجربه کنند.
بهطور کلی در طب سنتی برای درمان مننژیت به خوردن غذاهایی با طبع گرم، مصرف عرق بومادران، آب انگور، آب لیمو، روغن بادام شیرین، سیاهدانه و عسل و انجام حجامت توصیه میشود.
به افرادی که به انجام دستورات طب سنتی علاقه دارند توصیه میشود، هرگز درمان خود را که تحت نظر پزشک متخصص انجام میشود کنار نگذارند و به انجام این دستورات بسنده نکنند.
برای درمان مننژیت باید به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
بهترین پزشک و دکتر مننژیت، باید تخصص مغز و اعصاب داشته یا متخصص بیماریهای عفونی باشد. تجربه پزشکی که انتخاب میکنید و مهارت آن در مهار این بیماری میتواند باعث سرعت بخشیدن به روند بهبودی شما شود. برای پیدا کردن بهترین دکتر آنلاین مغز و اعصاب یا گرفتن نوبت حضوری میتوانید به پذیرش ۲۴ مراجعه کنید. در این شرایط میتوانید از بین مراجعه حضوری، ویزیت آنلاین یا تلفنی، یکی از بهترین روشها را برای درمان انتخاب کنید.
پاسخ به سوالات متداول در مورد بیماری مننژیت
۳ سوالی که در ادامه آورده شده است، رایجترین سوالات در مورد بیماری مننژیت است. با خواندن پاسخ این سوالات میتوانید اطلاعات کاملتری نسبت به این بیماری بهدست بیاورید.
آیا مننژیت واگیر دارد؟
همه انواع مننژیت واگیردار نیستند و در میان آنها فقط مننژیت باکتریایی و ویروسی واگیردار هستند و ممکن است از راه مدفوع و ترشحات دهان به دیگران منتقل شوند.
تفاوت مننژیت با سینوزیت چیست؟
یکی از سوالات رایج افراد، سوال در مورد تفاوت مننژیت و سینوزیت است؛ چراکه برخی از علائم این دو بیماری شبیه هم هستند و این مساله باعث ترس برخی از بیماران میشود. سینوزیت ( Sinusitis ) در برابر مننژیت یک بیماری ساده است؛ اما اگر جدی گرفته نشده و درمان نشود، در برخی از مواقع میتواند منشاء بیماری مننژیت باکتریایی باشد.
علائمی مانند سردرد، سرگیجه، تب و گاهی حالت تهوع بین مننژیت و سینوزیت مشترک است. اما بیماری سینوزیت با علائمی مانند کهیر پوستی، گرفتگی گردن، تشنج و عدم هوشیاری همراه نیست و بهجای آن با گرفتگی بینی، سرفه، خروج عفونت از گلو و بینی و گلودرد همراه است.
تفاوت انسفالیت با مننژیت در چیست؟
سوال دیگر در مورد تفاوت مننژیت و انسفالیت است. چراکه این دو بیماری از برخی جهات شبیه هم بوده و همین شباهت باعث اشتباه بیمار در روند درمان میشود. اما باید بدانید تفاوت بین مننژیت و آنسفالیت ( Encephalitis ) زیاد است. منشاء هر دوی این بیماریها میتواند ویروسی، باکتریایی و عفونی باشد و هر دوی آنها روی مغز تاثیر میگذارند. اما تفاوت بین انسفالیت و مننژیت در کودکان و بزرگسالان این است که انسفالیت با تاری دید، فلج، مفاصل دردناک، لکنت زبان همراه است. علاوه بر این شدت علائم بیماری مننژیت ناگهانی است و پیشرفت آن سرعت بیشتری دارد.
لطفاً جوابمو بدین
سلام من از افغانستان هستم برادرم مریضی مننژیت گرفت دست و پاهاش فلج شد ایران هم آوردیم پیش داکتر مغز اعصاب امسال سه سال میشه که پاهاش فلجه امکان داره که به مرور زمان فلجی پاهاش خوب شه یا نه لطفاً جوابمو بدین آیا تداوی دارد یا نه
چرا این بیماریها جدیدا زیاد شده قبلنا نبود؟
واکسنهای کرونا
سلام. حدودا دو ساله که در فصل های سرد سال یعنی از اواسط پاییز تا اواخر فروردین ،از قسمت بالای پیشانی سردرد می گیرم و به پشت گوشها،طرفین و پشت سر و حتی گردن منتشر میشه.طوری که از شدت درد نمی تونم به سرم فشار وارد کنم.البته وقتی سرم رو آروم ماساژ میدم و کلاه میذارم کنار بخاری می شینم سرم که گرم میشه بعد از چند ساعت کم‌کم احساس می کنم بهتر شدم. آیا ممکنه مننژیت باشه؟البته علائم دیگه رو ندارم. اینکه در طب سنتی گفته میشه استفاده از سرکه برای سردرد هایی که از جلوی سر شروع میشه مفیده،می تونم از این روش استفاده کنم؟
از کی دارین سوال میکنین؟؟؟واقعا که…
شما به کی دارین جواب میدین…..؟
اگر فردی مبتلا به مننژیت باشد افرادی که در معرض ابتلا هستند چند روز طول می‌کشد تا از خطر ابتلا بگذرند یا اینکه مدت انتقال بیماری چقدر است
بدترین مریضی هست خواهرمو به خاطرش از دست دادم خواهش میکنم کمترین مورد رو هم برسی کنید .با یه سرماخوردگی عزیزمون رفت
برادر منم همینطور
من ۱۷ سالمه پارسال مننژیت گرفتم . و حالم خیلی بد شده بود و هوشیاری نداشتم .الان یکماهه که دوباره سردرد شدید دارم با کوچکترین ضربه یا گریه سرم درد می گیره احتمال این هست که دوباره مننژیت بگیرم خیلی زیاد اذیت شده بودم نمیخوام دوباره بگیرم میشه راهنمایی کنید چرا سردرد دارم دوباره از مننژیته؟؟؟
پسر گل حتما برو پیش پزشک متخصصت ، من بهت بیمارستان لقمان حکیم رو پیشنهاد میدم چون پدر خودمم همونجا تحت نظره
روایت پیامبر: در شب اول ماه رمضان سی و یک کف دست آب به طور« متصل »به سرتون بریزید و این عمل باید در آب جاری رودخانه یا چشمه باشه تا سال دیگه از بیماری سرسام ایمن میشد
خواهش به این بیماری از جنبه پزشکی نگاه کنید نه خرافات
دکتر چ انتی بیوتیک براتون تجویز کرد
من تجربه تلخی از مننژیت انگلی دارم درد نهایت بد وحالا بعد زایمان دوباره حس میکنم که این مرض در سرم پیداشده.
سلام دختر من یکدفعه گلو درد شدید حالت تهوع با تب و لرز داشت بعد از یک روز سرفه همراه با خلط داشت بعد از سه روز از پشت گوش تا پایین گردنش درد داره احتمال منژیت هست؟
متاسفانه پسر۱۳ساله من هم مبتلا به مننژیت شده و۵روز دربیمارستان باآنتی بیوتیک کامل بهبودیش بدست آورده اما بعدازاین آیا مراقبت ویژه ای باید بشه واینکه عوارضی نداره؟یعنی درآینده مشکل ساز نیست؟
من ۳روز هست که سردرد دارم بعضی وقت شدید میشه رگ های گردنم متورم شدن و به سختی می تونیم تکونش بدم وتبم هم ۳۹.۷بوده تاالان حساسیت به نور و صداهم دارم اما کمه و دراخر گوشم هم عفونت کرده آیا می تواند این علائم مربوط به مننژیت باشد ؟
ممنون میشم جواب بدهید
من سؤالم تخصصی نیست نوه هشت ساله ام دیروز دوتا از دندونای آسیا ونیشش را کشیده دکترش آنتی بیوتیک هم داده ولی هم دیشب وهم صبح تب داشته برای همین نگران شدم که مننژیت نکرده باشه ودرضمن یکی از دندوناش بشدت عفونت داشته
باتشکر
با سلام آیا عفونت دندان در کودک هشت یا نه ساله باعث مننژیت میشود؟
باتشکر
سلام فراموشی که در اثر مننژیت مبتلا میشیم قابل برگشته یا مادام العمره ؟
باسلام چه آزمایشی برای تشخیص مننژیت بایدداده شود
باسلام پسر من ۱۰ سالشه بعضی وقتا یهویی تب میگیره و شب وقتی میخوابیم بعد یه مدت زمان کوتاه بیدار میشه و حزیون میگه، من و شوهرم میگیرمش و بچه انگار هوشیاری نداره وهمش چرتو پرت میگه به نظرتون این میتونه چی باشه.؟ خیلی ممنون میشم اگه جواب سوال من رو بدین.
سلام پسر من هم چندروزی هست همینطوره ایا پسرشماخوب شده
سلام شوهر من الان پنج سال هست که بیماری مننژیت گرفته و دچار مشکل حافظه شده وسردرد هایی که داره حتی نمیتونه کار کنه من باید چکار کنم زیر نظر پزشک هم هست فقط داروها شو تقویت حافظه هست میشه کمک کنین که چکار کنم سردرد خوب بشه
سلام حتما ببریدش دکتر مغز واعصاب
یه پیام بزارید رو این شماره ۰۹۳۰۸۴۹۰۷۹۰
با سلام. دوست عزیز احتمالا دچار نایت ترور میشه و جنبه روانی داره. موضوعی برای ترس بسیار شدید داره که براش حل نشده ست. من پسرم اینجوری میشد. چون حدود نیم تا یک ساعت بعد از به خواب عمیق رفتن بیدار میسن ولی یادتون باشه اونا کاملا در خواب عمیق ان و شما نباید با سوال کردن هوشیارشون کنید و باهاشون حرفهای زیاد نزنید. سعی کنید به ادامه خواب دعوتش کنید. پسرتون حتی ممکنه وقتی بیدار میشه شمارو به عنوان مادر پدرش نشناسه به خاطر همین هی ازش نخواین بهتون بگه منظورت چیه. جوری وانمود کنید که میفهمید چی میگه بهش بگین حالا یکم بخواب بعدش راجع به بقیه اش صحبت میکنیم.
۰۹۳۸۷۶۸۳۳۷۱ اگه توضیحات بیشتر خواستین راهنمایی تون کنم.