انواع روش‌های بیهوشی در پزشکی یا آنستزیا
فهرست مطالب
آنستزیا (Anesthesia) یک درمان پزشکی است که شما را از احساس درد در حین انجام روش‌هایی مانند جراحی باز می‌دارد. اصولا داروهایی که برای جلوگیری از بروز درد استفاده می‌شوند، بی‌حس‌کننده نامیده می‌شوند.
انواع بیهوشی به روش‌های مختلف عمل می‌کنند. برخی از داروهای بیهوشی بخش‌های خاصی از بدن را بی‌حس می‌کنند، درحالی‌که سایر داروها مغز را بی‌حس می‌کنند تا بیمار به خواب موقت رود و زمینه انجام روش‌های جراحی تهاجمی‌تر فراهم شود.
اگرچه برخی از پزشکان قابلیت انجام بیحسی موضعی را دارند، اما بیهوشی موضعی و عمومی باید توسط تیم بیهوشی به سرپرستی پزشک متخصص بیهوشی انجام شود.
انواع روش‌های آنستزیا یا بیهوشی
به طور کلی، روش‌های مختلف بیهوشی قدرت مسدود کردن موقت مسیر انتقال سیگنال‌های حسی از اعصاب به مراکز مغز را دارند. در ادامه به جزئیات انواع بیهوشی اشاره خواهیم کرد.
۱. بیحسی موضعی
این روش فقط بخش کوچکی از بدن را بی‌حس می‌کند و به‌همین‌دلیل، بیمار در حین عمل بیدار و هوشیار است. معمولا برای جراحی آب مروارید، روش‌های زیبایی مانند بوتاکس، درمان‌های دندانپزشکی یا بیوپسی استفاده می‌شود.
۲. بیحسی منطقه‌ای
بیهوشی موضعی چیست؟ در واقع همان بیحسی منطقه‌ای است که می‌تواند درد را در قسمت بزرگ‌تری از بدن مسدود کند و شما در حین عمل کاملا هوشیار هستید. در واقع فقط از ناحیه کمر به پایین احساس درد نمی‌کنید. از انواع بیحسی منطقه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بلاک نخاعی: مواد بیهوشی به‌صورت مستقیم به کیسه‌ای که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می‌شود.
- اپیدورال: مواد بیهوشی به قسمت پایین کمر و خارج از کیسه نخاعی تزریق می‌شود.
معمولا از این روش‌ها برای کاهش درد زایمان سزارین یا جراحی ستون فقرات، لگن و زانو استفاده می‌شود.
۳. بیهوشی عمومی
این روش باعث بیهوشی کامل و عدم حساسیت شما نسبت به هرگونه درد و محرک داخلی و خارجی می‌شود. چراکه به یک خواب عمیق فرو می‌روید و اصلا هوشیار نیستید. معمولا برای اعمال جراحیهای تهاجمی‌تر مانند جراحی سر، قفسه سینه یا شکم استفاده می‌شود. بیهوشی در عمل بینی نیز در اغلب موارد از همین نوع است.
۴. آرام‌بخشی
در این روش آنستزیا اگرچه بیمار به خواب آرامی فرو می‌رود اما می‌توان او را به‌راحتی برانگیخت یا بیدار کرد. معمولا از این روش بیهوشی برای کاتتریزاسیون قلبی و برخی کولونوسکوپی‌ها استفاده می‌شود.
خطرات و عوارض بیهوشی
خوشبختانه اکثر عوارض جانبی بیهوشی موقتی هستند و در عرض ۲۴ ساعت از بین می‌روند. بسته به نوع بیهوشی و نحوه انجام آن توسط پزشک، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- کمردرد یا درد عضلانی
- لرز ناشی از کاهش دمای بدن (هیپوترمی)
- مشکل در ادرار کردن
- خستگی
- سردرد
- خارش
- تهوع و استفراغ
- درد، حساسیت، قرمزی یا کبودی در محل تزریق
- گلودرد (فارنژیت)
از عوارض نادر و خطرناک بیهوشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب عصبی
- اختلال عملکرد شناختی پس از عمل مانند مشکلات حافظه و یادگیری
- ریزش ریه (آتلکتازی)
- هایپرترمی بدخیم با علائم تب و انقباضات عضلانی
قبل از جراحی، بسیار مهم است که متخصص بیهوشی درباره تاریخچه پزشکی، شیوه زندگی و همه داروهای مصرفی شما اطلاعات داشته باشد تا احتمال بروز خطرات و عوارض به حداقل برسد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بیهوشی داشتهاید و بعد از مراجعه به منزل با مشکلات زیر مواجه شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت آنلاین پزشکان فوق تخصص مغز و اعصاب پذیرش۲۴ استفاده کنید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره بهترین دکتر آنلاین مغز و اعصاب برای درمان استفاده کنید.
پاسخ به سوالات متداول در مورد آنستزیا یا بیهوشی
در این بخش می‌توانید به پاسخ تعدادی از ابهامات ذهنی خود درباره بیهوشی دست پیدا کنید.
نحوه اعمال روش‌های مختلف بیهوشی به چه شکل است؟
معمولا برای بیهوشی عمومی از استنشاق گاز و تزریق داخل وریدی (IV) استفاده می‌شود. بیهوشی موضعی با تزریق نخاعی و بیحسی موضعی با تزریق مایع، اسپری زدن، مالیدن کرم یا اتصال چسب موضعی انجام می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر عوارض بیهوشی هستند؟
اصولا افراد سیگاری، بیماران مبتلا به دیابت، بیماری کلیوی، بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری ریوی مانند آسم، آپنه خواب و بیماری مزمن انسدادی ریه، افراد چاق و دارای سابقه تشنج یا اختلالات عصبی و سابقه خانوادگی هیپرترمی بدخیم بیشتر تحت خطر هستند.
چه مدت طول میکشد تا پس از بیهوشی بهبود پیدا کنید؟
داروهای بیهوشی میتوانند تا ۲۴ ساعت در بدن شما باقی بمانند. اگر بیهوشی موضعی یا عمومی داشتهاید، تا زمانیکه داروها از بدن شما خارج نشدهاند، نباید به سر کار برگردید یا رانندگی کنید. در مورد بیحسی موضعی چنین نگرانی وجود ندارد.
سلام و احترام؛ من دو هفته دیگه جراحی رباط صلیبی و مینیسک دارم میخواستم بدونم حق انتخاب واسه نوع بیهوشی یا بیحسی اسپاینال دارم؟
از بیحسی اسپاینال قبلی که داشتم فقط کمر درد شدید واسم باقی مونده.
سلام من دوهفته پیش عمل کیسه صفرا داشتم هنوز تنگی نفس دارم نفس عمیق به سختی میکشم آیا طبیعی هست کسی هست که بتونه راهنمایی کنه
سلام ران پای راستم احساس بی حسی دارم و دو هفته پیش عمل داشتم و بیهوشی عمومی شدم و بعد از عمل شروع به بی حسی و سوزن شدن ران پا شدم میشه راهنمایی کنید ؟
سلام ببخشید من دیروز عمل کردم و الان پاهام ورم کرده مشکلی هست یا نیست؟
سلام