پیرگوشی چیست و چه علائمی دارد؟

افزایش سن مشکلات زیادی را برای بدن ما به همراه دارد که از جمله آن‌ها باید تحت‌ تاثیر قرار گرفتن قدرت شنوایی را نام ببریم. پیرگوشی به انگلیسی presbycusis، یکی از بیماری‌های شایعی است که افراد در سن بالا به آن دچار می‌شوند. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا در کنار پاسخ به سوال ایا پیرگوشی درمان دارد، این بیماری و علائم آن را بررسی کنیم.

پیرگوشی چیست؟

کم‌شنوایی مرتبط با افزایش سن یا پیرگوشی به کاهش تدریجی شنوایی در هر دو گوش گفته می‌شود. احتمال ابتلا به این بیماری همراه با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد. در نتیجه این بیماری همان‌طور که از نام آن می‌توان حدس زد، در بزرگسالی و پیری رایج‌تر است.

پیرگوشی از چه سنی شروع میشود؟

طبق آمار جمع‌آوری شده، از بین هر سه نفر بالای ۶۵ سال، یک نفر مبتلا به پیرگوشی زودرس و کم شنوایی است. به دلیل تغییر تدریجی در شنوایی، برخی از افراد در ابتدا از تغییرات شنوایی خود آگاه نیستند.

بیماری پیرگوشی اغلب بر توانایی شنیدن صداهای بلند و زیر مانند زنگ تلفن یا بیپ مایکروویو تاثیر می‌گذارد و به‌طور معمول، توانایی شنیدن صداهای کم ارتفاع و بم تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند.

علت پیر گوشی چیست؟

شاید بپرسید چه چیزی باعث پیرگوشی می شود؟ دلایل بسیار زیادی برای بروز این بیماری می‌تواند وجود داشته باشد که بیشتر اوقات تغییرات در نواحی زیر است:

• در گوش داخلی (شایع‌ترین)
• در گوش میانی
• در امتداد مسیرهای عصبی به مغز

عوامل دیگری که باعث پیرگوشی می‌شوند، عبارت هستند از:

• قرار گرفتن مداوم در معرض صدای بلند (مانند موسیقی یا سر و صدای مربوط به کار)
• از دست دادن سلول‌های مویی گوش (گیرنده‌های حسی در گوش داخلی)
• عوامل ارثی
• سالخوردگی
• شرایط مختلف سلامت بدن مانند بیماری قلبی یا دیابت
• عوارض جانبی بعضی داروها مانند آسپرین و بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها

علائم پیرگوشی چیست؟

موارد زیر از جمله شایع‌ترین علائم پیری گوش محسوب می‌شوند:

• گفتار دیگران آهسته و ناشمرده یا مبهم به نظر می‌رسد.
• تشخیص صداهای بلند و زیر مانند «س» و «ذ» دشوار است.
• درک مکالمات دشوار است، به‌خصوص زمانی که در پس زمینه نویز و سروصدا وجود دارد.
• صدای مردان راحت‌تر از زنان شنیده می شود. (صدای مردان بم‌ و صدای زنان زیر است.)
• بعضی صداها بیش از حد بلند و آزاردهنده به نظر می‌رسند.
• وزوز گوش (زنگ زدن گوش) ممکن است در یکی یا هر دو گوش با هم رخ دهد.

علائم پیرگوشی ممکن است شبیه سایر شرایط یا مشکلات پزشکی باشد. برای تشخیص بهتر آن با دکتر جراح زیبایی گوش خود مشورت کنید.

نحوه تشخیص پیرگوشی

ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی و درمانی که برای معاینه به آن‌جا مراجعه می‌کنید از یک اتوسکوپ که وسیله‌ای برای معاینه چشمی است، برای بررسی مجرای گوش خارجی و نگاه کردن به پرده گوش استفاده می‌کند. متداول‌ترین اتوسکوپ‌های مورد استفاده شامل یک دسته و یک سر هستند که سر آن یک منبع نور و یک لنز بزرگ‌نمایی کم مصرف دارد.

انتهای سر اتوسکوپ ضمیمه‌ای برای اسپکلوم‌های پلاستیکی یک‌بار مصرف دارد. معاینه‌کننده ابتدا مجرای گوش را با کشیدن نرمه گوش (معمولا لاله گوش، کنار یا بالا) صاف کرده و سپس سمت اسپکولوم اتوسکوپ را وارد گوش خارجی می‌کند.

برای جلوگیری از آسیب به مجرای گوش، قرار دادن انگشت اشاره یا انگشت کوچک روی سر و چفت کردن دستی که اتوسکوپ را در مقابل سر بیمار نگه می‌دارد، مهم است.

در نتیجه معاینه‌کننده می‌تواند از طریق عدسی اتوسکوپ، داخل کانال گوش را ببیند. او با کمک این وسیله می‌تواند آسیب‌های وارده به پرده گوش، انسداد مجرای گوش در اثر اجسام خارجی یا فشردگی موم گوش، التهاب یا عفونت را پیدا کند.

در ادامه شما ممکن است برای تست شنوایی سنجی یا آدیوگرام به متخصص شنوایی مراجعه کنید. امواج صوتی می‌توانند از طریق مجرای گوش، پرده گوش و استخوان‌های گوش میانی (جریان هوا) به گوش داخلی بروند. این امواج همچنین می‌توانند از استخوان‌های اطراف و پشت گوش (القای استخوانی) عبور کنند.

متخصص شنوایی سنجی یا آدیوگرام، توانایی شما را در شنیدن صداها آزمایش می‌کند. صداها بر اساس بلندی (شدت) و سرعت ارتعاش امواج صوتی (تن) متفاوت هستند. شنوایی زمانی اتفاق می‌افتد که امواج صوتی اعصاب گوش داخلی را تحریک می‌کنند، سپس صدا در طول مسیرهای عصبی به مغز می‌رسد.

آدیوگرام آزمایشی است که در آن صداها از طریق هدفون در یک زمان در یک گوش پخش شده و از شما پرسیده می‌شود در صورت شنیدن هر صدا، پاسخ دهید. اگر فردی نتواند صداهای خاصی را بشنود، نشان می‌دهد که علائمی از کاهش شنوایی یا پیرگوشی وجود دارد.

اگر در مورد این آزمایش و نحوه انجام آن سوال دارید، می‌توانید از خدمات ویزیت آنلاین دکتر گوش و حلق و بینی پذیرش۲۴ استفاده کنید و موضوع را با متخصص مربوطه در میان بگذارید.

برای درمان پیرگوشی چه کنیم؟

جراح گوش و معاینه‌کننده شما بهترین روش درمان پیری گوش را بر اساس موارد زیر تعیین می‌کند:

• سن شما
• سلامت کلی و سابقه پزشکی شما
• به چه میزان کسالت دارید.
• تاثیر داروها، رویه‌ها یا درمان‌های خاص، به چه اندازه قابل مشاهده است.
• انتظار می‌رود این وضعیت چقدر طول بکشد
• نظر یا ترجیحات شما

گزینه‌های درمانی برای پیرگوشی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سمعک
• دستگاه‌های کمکی مانند تقویت‌کننده‌های تلفن یا فناوری که گفتار را به متن تبدیل می‌کند.
• آموزش گفتارخوانی (استفاده از نشانه‌های بصری برای خواندن گفتار): گفتارخوانی به معنای استفاده از سرنخ‌های بصری لب و حرکات صورت، ژست‌ها، حالت و زبان بدن گوینده، همراه با نهایت توانایی شنوایی برای استفاده از ارتباط کلامی، لحن و بافت کلام گوینده برای استنتاج معنا (که قبلا به عنوان لب‌خوانی شناخته می‌شد) است.
• تکنیک‌هایی برای جرم‌گیری موم اضافی در گوش خارجی

درمان قطعی پیرگوشی چیست؟

در پاسخ به سوال درمان پیرگوشی چیست باید بگوییم هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. سمعک گزینه اصلی و ابتدایی درمان این بیماری است و بر اساس مشاهدات، تاثیر مثبت قابل توجهی بر کیفیت زندگی و ارتباطات کم شنوایان داشته است. سمعک‌ها مشکل شنوایی را رفع نمی‌کنند، بلکه نقش آن‌ها تقویت صداهای اطراف است.

این دستگاه‌ها می‌توانند بسیار گران باشند و اغلب تحت پوشش بیمه بیمار قرار نمی‌گیرند. در حالی که عموم سمعک‌های کوچک‌تر مجزا و راحت‌تر هستند، با کاهش مهارت در بیماران سالمند ممکن است استفاده از این دستگاه‌ها راحت نباشد. نکته مهم این است که مدیریت سمعک پس از نصب دستگاه متوقف نمی‌شود.

یادگیری استفاده از سمعک و سازگاری با ناراحتی جسمی و سازگاری شناختی نیازمند تلاش و تمرین قابل توجهی است. بیماران اغلب نیاز به تشویق دارند، زیرا بسیاری سمعک‌ها را ناراحت کننده، غیرجذاب و خجالت‌آور می‌دانند.

سمعک‌ها در آستانه‌های خاصی از کم‌شنوایی ضروری هستند. کاشت حلزون را نیز می‌توان به بیماران مبتلا به کم‌شنوایی شدید دوطرفه که با سمعک بهبود نمی‌یابد، پیشنهاد داد. معیارهای خاصی برای بیمارانی که باید کاشت حلزون انجام دهند در نظر گرفته می‌شود و اغلب شامل یک سطح از پیش تعیین شده، اختلال در شناسایی کلمات است.

درمان پیرگوشی در طب سنتی

در ادامه گیاهان دارویی را معرفی می‌کنیم که به تقویت سلامت گوش و جلوگیری از کاهش شنوایی، تا حد زیادی کمک می‌کنند.

جینکو بالیوبا

جینکو یکی از قدیمی‌ترین گیاهان جهان با قدمتی بیش از ۱۵۰ میلیون سال است. مکمل این گیاه خواص متعددی از جمله افزایش حافظه و جلوگیری از فراموشی دارد. یکی دیگر از خواص این گیاه افزایش گردش خون در مغز است که برای تمام بدن از جمله گوش‌ها، مزایای زیادی دارد.

به‌عنوان مثال افزایش گردش خون عملکرد تمام بخش‌های گوش را ساده می‌کند و دمای گوش را در حد مطلوب نگه می‌دارد. در طب سنتی مصرف جینکو را برای درمان وزوز گوش و مقابله با پیرگوشی توصیه می‌کنند.

برگ نعنا

نعنا جزو گیاهانی است که مقدار بالایی آهن و اسید فولیک دارد. اسید فولیک در سلامت گوش موثر است و براساس تحقیقات انجام شده، کاهش شنوایی می‌تواند با پایین آمدن سطح اسید فولیک در بدن مرتبط باشد. برای تقویت قدرت شنوایی خود می‌توانید نعنا را به‌صورت خشک‌شده در غذاهای خود یا به‌عنوان دمنوش مصرف کنید.

سیر

سیر یکی از گیاهان معجزه‌آفرین با خواص فراوان است. سیر یک آنتی بیوتیک طبیعی بسیار قدرتمند است که می‌تواند در درمان بسیاری از عفونت‌ها از جمله عفونت‌های گوش موثر باشد.

برای درمان گیاهی پیرگوشی شوید و زردچوبه را نیز فراموش نکنید. شوید سرشار از روی است که روی سلامت شنوایی تاثیر می‌گذارد و زردچوبه نیز حاوی مقدار زیادی پتاسیم است که سیستم شنوایی و گوش‌ها به این عنصر نیاز حیاتی دارند.

پیچیدگی‌ها و عوارض پیرگوشی

اختلال پیرگوشی به احتمال ابتلا به اختلال عملکرد شناختی در افراد مسن کمک می‌کند. در افراد مبتلا به این بیماری، با افزایش سن، خطر ابتلا به زوال عقل افزایش می‌یابد. مطالعات متعددی ارتباط بین شدت کم‌شنوایی و اختلال شناختی را تایید می‌کنند اما این رابطه به‌طور کامل درک نشده است.

برخی محققان اعتقاد دارند که اختلال شنوایی یا پیرگوشی به مغز نیاز دارد تا منابع بیشتری را برای جبران نقص در ادراک شنوایی، به خدمت بگیرد. از آن‌جایی که یک ذخیره عصبی محدود وجود دارد، استفاده از این منابع بیشتر، منابعی را که می‌توان برای سایر عملکردهای شناختی مانند حافظه استفاده کرد، از بین می‌برد.

شنوایی جنبه‌های متعدد زندگی روزمره از جمله ارتباطات، ایمنی، تعامل اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به‌عنوان مثال از دست دادن شنوایی منجر به افزایش انزوای اجتماعی و کاهش استقلال در افراد مسن می‌شود. اثرات منفی نیز روی خلق‌وخو مانند افزایش بروز اضطراب، افسردگی، و بی‌حالی می‌تواند وجود داشته باشد.

پیرگوشی در فرکانس بالا می‌تواند نگرانی‌های ایمنی جدی ایجاد کند. زیرا ممکن است پاسخ‌گویی به هشدارها و سیگنال‌هایی مانند زنگ در، زنگ تلفن، هشدار دود و چراغ‌های راهنما برای افراد مسن دشوار باشد.

شواهدی در رابطه با کاهش شنوایی و عدم کنترل وضعیت در افراد مسن وجود دارد که ممکن است با درک حرکت و موقعیت فرد در فضا مرتبط باشد. درک عمیق‌تر از این ارتباط ممکن است به‌طرز آشکاری بر دفعات زمین خوردن تاثیر بگذارد که عامل مهمی در عوارض پیرگوشی و مرگ و میر در سالمندان است.

چگونه از پیر گوشی جلوگیری کنیم؟

مهم‌ترین روش‌های جلوگیری از پیرگوشی و محافظت از شنوایی عبارت هستند از:

• از گوش دادن به صداهای بلند خودداری کنید و در معرض نویز و سروصدا قرار گرفتن را کاهش دهید.
• از گوش‌بند یا گوش‌بند مخصوص پر از مایع استفاده کنید. (برای جلوگیری از آسیب بیش از اندازه به شنوایی)
• رژیم غذایی با چربی اشباع شده بسیار کم می‌تواند به کاهش سرعت پیری گوش کمک کند.
• حفظ یک سبک زندگی سالم و فعال، روشی منطقی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری پیرگوشی است. زیرا پیری گوش با سکته مغزی، ایسکمی میوکارد، فشار خون بالا، چربی خون بالا و دیابت مرتبط است.
• سیگار کشیدن را باید متوقف کنید. زیرا ترک آن در جلوگیری از پیر گوشی و به تاخیر انداختن آن بسیار موثر است.

زندگی با بیماری پیرگوشی

مدیریت بیماران مبتلا به پیرگوشی یک کار گروهی است. مراجعه به متخصص‌های این بیماری و دکتر جراح زیبایی گوش و پیروی از توصیه‌های آن‌ها می‌تواند به مدیریت این بیماران برای بهبود نتایج کمک کند. اقدامات زیر را جدی بگیرید:

• مراجعه به مراکز شنوایی شناسی یا آدیولوژی: ارجاع برای آزمایش شنوایی سنجی رسمی (آدیوگرام)، نصب سمعک و آموزش
• مراجعه به دکتر متخصص گوش و حلق و بینی: این پزشک متخصص در بیماری‌ها و شرایط‌های مختلف گوش، حلق و بینی است.
• مراجعه به دکتر متخصص مغز و اعصاب: برای بررسی بیشتر در مورد سایر علل اختلال شنوایی، به‌ویژه اگر علائم و نشانه‌های عصبی همزمان (سردرد، از دست دادن تعادل، سرگیجه، بی حسی یا ضعف صورت، تغییرات بینایی) وجود داشته باشد.
• مراجعه به متخصص پیری شناسی: اگر همزمان نگرانی در مورد اختلال شناختی یا زوال عقل وجود داشته باشد.
• مراجعه به متخصص انکولوژی یا متخصص غده شناسی: در صورت وجود نگرانی در مورد سمی شدن گوش به دلیل رژیم‌های درمانی خاص سرطان.
• مراجعه به دکتر روانپزشک: برای اثرات منفی بر خلق‌وخو، اضطراب و افسردگی

نکات مهم

اگر می‌خواهید در مقابله با پیرگوشی موفق شوید، به نکات زیر دقت کنید.

• اگر کم‌شنوایی ناگهانی دارید، فورا به جراح گوش خود مراجعه کنید. زیرا در صورت بی‌توجهی ممکن است قدرت شنوایی شما بیشتر آسیب ببیند.
• اجتناب از قرار گرفتن مداوم در معرض صداهای بلند می‌تواند به محافظت از شنوایی شما و پیشگیری از پیرگوشی کمک کند.
• بیماری پیری گوش وضعیتی برگشت‌پذیر نیست، بنابراین پیشگیری مهم است.

سخن نهایی

در مطلب بالا در پاسخ به سوال پیری گوش چیست، گفتیم که یک کم‌شنوایی تدریجی در هر دو گوش بوده و مشکلی رایج و مرتبط با افزایش سن است. با توجه به این‌که پیرگوشی اکثر افراد را درگیر خود می‌کند، با توصیه‌های بالا می‌توانید در جلوگیری از این بیماری تا حد زیادی موفق باشید.

با این‌حال اگر در این مورد نیاز به کمک بیشتر داشتید می‌توانید از خدمات ویزیت آنلاین دکتر گوش و حلق و بینی پذیرش۲۴ استفاده کنید و با مشورت با متخصص مربوطه، سوال‌های تخصصی خود را بپرسید.

سوالات رایج پیرگوشی

در ادامه به سوال‌های رایج کاربران پاسخ می‌دهیم.

دلیل اصلی پیرگوشی چیست؟

بیشتر از هر چیزی باید تغییرات در گوش داخلی به دلیل سالخوردگی را علت پیری گوش بدانیم. همچنین تغییر در گوش میانی یا تغییرات پیچیده در امتداد مسیر عصبی گوش به مغز می‌توانند در این بروز این بیماری دخیل باشد.

علائم پیری گوش چیست؟

درک دشوار گفتگوها، به‌ویژه زمانی که در پس‌زمینه نویز وجود دارد. شنیدن راحت‌تر صدای مردان نسبت به زنان و علائم دیگری که در این مطلب توضیح داده‌ایم.

شروع بیماری پیرگوشی از چه سنی است؟

شروع این بیماری می‌تواند در دهه ۳۰ یا ۴۰ زندگی فرد باشد و با افزایش سن او بدتر شود.